اعدام آروین قهرمانی، یهودی ایرانی، باوجود تلاش‌های جامعه یهودیان

حکم آروین قهرمانی، جوان یهودی ایرانی، که در سن ۱۸ سالگی به اتهام «قتل عمد» در یک نزاع دسته‌جمعی خیابانی به اعدام محکوم شده بود صبح دوشنبه ۱۴ آبان، اجرا شد.

‏پرونده او از آبان ۱۴۰۱ تشکیل شده بود و وکلای متهم ۳ بار نیز درخواست اعاده دادرسی دادند که این درخواست در هر سه بار رد شده بود.

با وجود تلاش‌های نهادهای حقوق بشری، جامعه یهودیان و خانواده متهم در دو سال گذشته، پس از تأیید حکم در دیوان عالی کشور و عدم رضایت خانواده مقتول، حکم قصاص صبح امروز به اجرا درآمد.

محمود امیری مقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران در شبکه ایکس در واکنش به این خبر نوشت که در بحبوحه تهدیدات جنگی با اسرائیل، امروز جمهوری اسلامی آروین قهرمانی، شهروند یهودی ایرانی را اعدام کرد.

این فعال حقوق بشر افزود پرونده آروین، مانند بسیاری از پرونده‌های قصاص، دارای ایرادات جدی در روند دادرسی بود. اما در کنار این مسائل، یهودی بودن آروین و یهودی‌ستیزی ریشه‌دار در ساختار جمهوری اسلامی نیز نقشی اساسی در اجرای حکم او داشت.

آروین قهرمانی دو سال پیش به‌ دنبال یک درگیری که به مرگ امیر شکری، یک شهروند مسلمان، منجر شد، بازداشت و در یک روند قضایی سریع به اعدام محکوم شد.

پیش از این نزدیکان او گفته بودند که «در پرونده او به‌طور عامدانه، مواردی نادیده گرفته شده و کمک آروین به فرد مضروب برای انتقال به بیمارستان و تلاش برای نجات جان او در دادنامه قید نشده است.»

درخواست اعاده دادرسی آروین قهرمانی «بدون رسیدگی جدی رد شده است و بسیاری از وقایع در زمان ایراد جراحت منجر به قتل نیز نادیده گرفته شدند.»

همچنین نزدیکان آروین قهرمانی به سازمان حقوق بشر ایران گفتند که «به دلایل نامعلومی، وکیل تسخیری دفاع موثری از او نکرده بود و مساله دفاع مشروع به‌طور جدی در پرونده طرح نشد.»

یک منبع نزدیک به خانواده این جوان یهودی ایرانی گفت که «آروین وقتی با سلاح سرد مورد حمله مقتول قرار گرفت سلاح را از دست او گرفت و از خود دفاع کرد. بعد از مجروح‌شدن آن فرد نیز تلاش کرد تا جان او را نجات دهد ولی کمک‌های پزشکی دیر به مقتول رسید.»

وب‌سایت هرانا، نیز پیش از این گزارش داده بود که تلاش‌های خانواده قهرمانی برای کسب رضایت خانواده مقتول و پرداخت دیه به دلیل تفاوت‌های قوانین قصاص در مذاهب، بی‌نتیجه مانده است.

همچنین مادر آروین قهرمانی در پیامی صوتی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود، از مردم درخواست کمک کرده و گفته بود: «برای آروین دعا کنید تا فرزندم دوباره به خانه بازگردد.»

از سوی دیگر، همایون سامه‌یح، رئیس انجمن کلیمیان ایران، اعلام کرده بود که درخواست‌های ملاقات با خانواده مقتول و امام جمعه جدید کرمانشاه، حجت‌الاسلام رحیمیان، رد شده است.

تلاش‌های او و برخی نمایندگان مجلس، از جمله نماینده نطنز، برای میانجیگری و جلب رضایت خانواده مقتول نیز نتیجه‌ای نداشت. پیشنهاداتی مانند ساخت یک مدرسه به نام مقتول و پرداخت دیه نیز مورد قبول اولیای دم قرار نگرفت.

این پرونده موجب نگرانی‌های جدی در جامعه یهودیان ایران شده بود.

فعالان حقوق بشر معتقدند قوانین قصاص و تفاوت‌های اعمال آن میان مسلمانان و غیرمسلمانان، تبعیض سیستماتیک علیه اقلیت‌های مذهبی را نشان می‌دهد.

گزارش ها حاکی است که با اعدام دست‌کم ۱۶۱ زندانی در ایران در ماه گذشته میلادی و رشد بیش از ۱۰۰ درصدی اعدام‌ها در مقایسه با یک ماه قبل، ماه اکتبر، پراعدام‌ترین ماه در سال جاری میلادی بوده است.

به گزارش سازمان عفو بین‌الملل، ۷۴ درصد از اعدام‌های ثبت‌شده در سراسر جهان در سال گذشته میلادی به وسیله جمهوری اسلامی انجام شده است.

برگفته ای از سایت صدای امریکا بخش فارسی، ۴ نوامبر ۲۰۲۴