سه منبع ایرانی و یک منبع چینی مطلع از این موضوع به خبرگزاری رویترز گفت، ایران در تلاش است تا ۲۵ میلیون بشکه نفت را که به دلیل تحریمهای اعمال شده توسط رئیسجمهور وقت آمریکا، دونالد ترامپ، به مدت شش سال در بنادر چین گیر کرده است، پس بگیرد.
ترامپ در ۲۰ ژانویه دوباره به قدرت بازمیگردد و تحلیلگران میگویند انتظار میرود او دوباره تحریمها علیه صادرات نفت ایران را تشدید کند تا درآمد تهران را محدود کند، همانطور که در دوره اول ریاستجمهوریاش انجام داد.
چین که میگوید تحریمهای یکجانبه را به رسمیت نمیشناسد، در سالهای اخیر حدود ۹۰ درصد از صادرات نفت تهران را با تخفیفهایی که باعث صرفه جویی میلیاردها دلاری پالایشگاههایش شده است، خریداری کرده است.
با اینحال ۲۵ میلیون بشکه نفت ایران به ارزش ۱/۷۵ میلیارد دلار با قیمتهای امروز، از شش سال پیش در بنادر چین متوقف مانده است که نشان میدهد ایران حتی در فروش نفت به چین نیز با چالشهایی مواجه است.
وزارت نفت ایران به درخواست رویترز برای اظهارنظر پاسخ نداد. وزارت خارجه چین نیز در پاسخ به سوال درباره نفت توقیف شده گفت که همکاری چین با ایران مشروع است اما از اظهارنظر بیشتر خودداری کرد.
ایران علیرغم برخی از شدیدترین تحریمهای غرب، تجارت جهانی پررونقی برای نفت خود ایجاد کرده است و به ناوگان سایهای از نفتکشها که فعالیتهای خود را پنهان میکنند، متکی است. بیشتر نفت فروخته شده ایران به چین در مسیر بنادر چین به عنوان غیر ایرانی مجدداً ثبت میشود.
با این حال، دو منبع از چهار منبع آگاه درباره این محموله ها گفتند نفت توقیف شده زمانی که شرکت ملی نفت ایران (NIOC) آن را با استفاده از معافیتهای اعطا شده توسط ترامپ در حدود اکتبر ۲۰۱۸ به بنادر چین تحویل داد، به عنوان نفت ایران ثبت شده است.
این منابع گفتند، شرکت ملی نفت ایران، این نفت را در مخازن اجارهای در بنادر دالیان و ژوشان در شرق چین ذخیره کرده است. اجاره مخازن به ایران انعطافپذیری برای فروش نفت در چین یا ارسال آن به خریداران دیگر در منطقه را میداد.
اما در اوایل سال ۲۰۱۹، ترامپ معافیتها را لغو کرد و طبق گفته سه منبع از چهار منبع، نفت ذخیرهشده ایران هرگز خریداری نشد یا از گمرک چین عبور نکرد و در مخازن باقی ماند.
یکی از سه منبع ایرانی گفت، مخازن نفت در دالیان توسط PDA Energy اداره می شود که از ایران خواسته است برای ذخیرهسازی نفت خود از سال ۲۰۱۸ تاکنون، بیش از ۴۵۰ میلیون دلار هزینه پرداخت کند.
یکی از منابع ایرانی آگاه به این مذاکرات گفت، مذاکرات بین مقامات ایرانی و اپراتورهای ذخیرهسازی چینی در مورد پرداخت هزینههای ذخیره سازی و سایر شرایط برای آزادسازی نفت، در هفتههای اخیر به دلیل نگرانی تهران از اینکه ترامپ دوباره بتواند تحریمها را تشدید کند، با فوریت بیشتری روبرو شده است.
این منبع ایرانی گفت، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران در دسامبر از پکن بازدید کرد و در مورد نفت توقیف شده ایران پیشرفتهایی حاصل شد، اما جزئیات بیشتری ارائه نکرد.
یکی از منابع ایرانی با اشاره به تجربه خود در صادرات نفت ایران و رویههای گمرکی چین گفت، ایران باید نفت را از مخازن به کشتیها دوباره بارگیری کند، انتقال کشتی به کشتی را در دریا انجام دهد و مجدداً آن را ثبت کند تا بتواند آن را بفروشد.
برگفته ای از سایت ایران امروز، ۹ ژانویه ۲۰۲۵