مدارس بسته اند، راه‌ها مسدود شده و هزاران نفر برای تظاهرات راهی خیابان‌ها می‌شوند. دوهفته از ناآرامی ها در بولیوی می‌گذرد. از هنگامی که اِوو مورالس دوباره بعنوان برنده انتخابات ریاست جمهوری بولیوی اعلام شد تظاهرات ادامه دارد و کشور صحنه آشوب خشونت‌باری شده است.
اپوزیسون بولیوی به رئیس جمهوری که مشغول آرایش خود برای چهارمین دوره حکومتش است، اولتیماتوم داده که تا نیمه شب استعفا دهد، در غیر اینصورت “اقدامات ضروری” را انجام خواهد داد. در مقابل اِوو مورالس نیز رقبای خود را متهم کرده است که خشونت بکار برده و کودتائی را تدارک دیده اند.
علت نا آرمی‌های اخیر در بولیوی احتمال تقلب در انتخابات ریاست جمهوری است. مخالفین مورالس باور دارند که در اعلام نتیجه انتخابات ٢٠ اکتبر طوری دست‌کاری شده است که انتخابات به دور دوم نکشد و در نتیجه انتخاب نهائی بین مورالس و رقیب او کارلوس مِسا صورت نگیرد.
در نخستین پیش بینی برای نتیجه انتخابات اِوو مورالس ٤٥ درصد و کارلوس مِسا ٣٨ درصد آراء را داشتند که در اینصورت انتخابات می‌بایست به دور دوم در ماه دسامبر کشیده شود. اما درست زمان کوتاهی پیش از پایان شمارش آراء، “کمیسیون انتخابات” بدون دادن هیچ توضیحی کارش را متوقف کرد. سپس وقتی “کمیسیون انتخابات” دوباره کارش را ادامه داد به یک‌باره آراء مورالس آن‌چنان بالا رفت که دیگر به دور دوم نیازی نباشد. حاصل اینکه او برنده انتخابات اعلام شد.
خانم سُلِداد والدیوا که در دانشگاه لَیدن (در هلند) محقق و مدرس است اما خانواده اش در بولیوی زندگی می‌کنند میگوید “بطور غریبی شفافیت در اعلام نتایج انتخابان خیلی دیر صورت گرفت. در عین حال اپوزیسیون هم هفته هاست که از تقلب صحبت می‌کند بدون آن‌که سندی ارائه دهد.”
“سازمان کشورهای آمریکائی”(OAS) با کمک اتحادیه اروپا بلافاصله روند انتخابات اخیر در بولیوی و احتمال تقلب در آن را مورد بررسی قرار داده است. خانم سُلِداد والدیوا گفت: “این تحقیق و بررسی به درخواست دولت بولیوی صورت می‌گیرد و از مردم بولیوی خواسته شده که منتظر اعلام نتایج آن باشند. با این وجود، این درخواست دولت بولیوی تأثیری که آرزو می‌کرد را بر مردم کشور نداشت. اعتراضات مردم همچنان ادامه دارند. مردم بلیوی نه به مورالس اعتماد دارند و نه به “سازمان کشورهای آمریکائی” (OAS) . به این خاطر تحقیقات مورد بحث محل زیادی از اعراب ندارد. در نهایت این مبارزه ای است برای کسب دموکراسی، که خود پایه هر جامعه پویاست. در عین حال مردم بولیوی می‌ترسند چنانچه مورالس در قدرت بماند این کشور ونزوئلای دوم شود”.
مورالس سوسیالیست ١٤ سال است که قدرت را در کشور در اختیار گرفته است، قدرتی که بویژه از پشتیبانی روستائیان و کارگران برخوردار است. آنها در سالهای اخیر توانستند از برنامه های اجتماعی دولت استفاده کنند. خانم والدیوا میگوید: “آن ها در واقع کارشان را خوب انجام دادند، در حالی که اوضاع اقتصادی منطقه خوب نبود بولیوی شکوفا شده بود.”
با این حال اعتماد مردم به مورالس در سالهای اخیر بشدت پائین آمده بود. در سال ٢٠١٦ مورالس رفراندمی ترتیب داد که قرار بود قانون اساسی کشور تغییر کرده و این امکان بوجود آید که او بتواند برای بار چهارم هم در انتخابات ریاست جمهور شرکت کند. اکثریت مردم به این تغییر رأی منفی دادند اما مورالس نتیجه رفراندم را نپذیرفت و بار دیگر در ٢٠ اکتبر در لیست کانداها قرار گرفته بود.
خانم والدیوا میگوید: اینک مردم بولیوی برای تغییر در کشوزشان محکم ایستاده اند. مردم نمی‌خواهند دوباره به حوزه های رأی گیری فراخوانده شوند که اختلافات بین مورلس و رقیبش کارلوس مِسا را حل کنند بلکه می‌خواهند انتخاباتی جدید با کاندیداهای دیگری داشته باشند. حالا، تا آهن گرم است باید آن را ذوب کرد.”
فرناندو کاماچو (Fernando Camacho) یکی از رهبران اپوزیسیون از طیف محافظه کار، در پایان هفته در یک یک همایش التیماتوم ٤٨ ساعته ای به مورالس داده است: “چنانجه مورالس درظرف ٤٨ ساعت کناره گیری نکند ما کاری خواهیم کرد که او بیرون برود”. کاماچو اضافه کرد که ارتش را در کنار خود دارد.
هنوز معلوم نیست بولیوی در مسیر چه سرنوشتی قرار گرفته است. خانم سُلِداد والدیوا میگوید: “بعضی شایعات حاکی از آن هستند که کاماچو از پشتیبانی خارجیان برخوردار است و می‌خواهد مانند گوایدو در ونزوئلا قدرت‌نمائی کند. اما ما دقیقا نمی‌دانیم کاماچو چه می‌خواهد و چه برنامه ای در دست اجرا دارد. در این میان به نظر نمی‌رسد که مورالس امشب صحنه قدرت را ترک کند. اما می‌دانم که مردم تا سقوط مورالس متحقق نشود از پا نخواهند نشست”
ترجمه و تنظیم از خبرگاه
منبع سایت رادیو تلویزیون کشوری هلند (NOS)