در هنگام آغاز سال نو، صدا و سیمای حکومت اسلامی مانند سالهای گذشته پیامهای رهبر و رییسجمهور اسلامی را پخش کرد. از شیوهی پخش پیدا بود که این پیامها در روزهای گذشته و با برنامه ریزی فیلمبرداری و سپس تدوین شدهاند. بنابراین بارها شنیده شدهاند و بخشهای ناخواسته و کم ارزش پاک شده و این سخنان گزیدهای اندیشیده شده و حساب شده از نگاه رهبر و رییسجمهور اسلامی بوده است. این آگاهی ما را به آنجا میرساند که برجستگیهایی در این سخنان باید دیده شود. من در زیر آنچه از چند گوشه به چشمم آمد را نگاشتهام.
“
از نگاه امروزین و با همسنجی میان کشورهای دموکراتیک که بر ارزشهای مدرن و انسانی پایفشاری میکنند، سران جمهوری اسلامی هنوز بر قدرتنمایی از راه نمایش قدرت خیابانی و بسیج تودههای فریب خورده یا تطمیع شده تکیه میکنند. به گونهای که هم ملا حسن روحانی و هم ملا علی خامنهای راه چارهی تنگنای سیاسی و روش حل آن را در راهپیمایی حکومتی بیست و دوم بهمن دانستند.
”
ساختار سخنرانیها
آنچه در هر دو سخنرانی به شیوهی زنندهای هویدا بود، ساختار روضهخوانی منبری بود که پیشهی آخوندها است. روضهخوانی چه پیش از برقراری حکومت اسلامی در ایران و نیز هماکنون، راه درآمد و روزی آنها بوده و هست. اگرچه این روضهها در روزهای سوگواری مذهبی یا در قبرستانها به فراوانی شنیده میشود، اما شرمسارانه امروزه روشهای درونی پیشهی آخوندی جای روش و منش دیپلماتیک حکومتی را در ایران گرفته است. این رویکرد در نمونهی دیگر دولت اسلامی در عراق و شام (داعش) هم بروز داشت. به گونهای که رهبر آن سخنرانیهای حکومتیاش را یک راست از روی منبر و با ساختار روضهای ایراد میکرد.
پس از گذشت چهل سال از آغاز جمهوری اسلامی و سیاستمدار شدن ملاها، شگفتآور است که هنوز راه مدرن کشورداری و رفتار دیپلماتیک را نیاموختهاند. تا جاییکه رییسجمهور اسلامی در نشستهای کابینه که باید برجستهترین و بزرگترین کارهای اجرایی کشور را انجام دهند، روضهی بیبی سکینه و علیاصغر میخواند و وزرای اسلامی نیز زار میزنند و مویه میکنند. این نشان میدهد حکومت اسلامی توان سازگاریاش در رویارویی با شهریگری مدرن از مغولها و تاتارها کمتر است. شاید آنها مانند پدرانشان به دویست سال زمان برای اصلاحپذیر شدن نیاز داشته باشند.
از نگاه امروزین و با همسنجی میان کشورهای دموکراتیک که بر ارزشهای مدرن و انسانی پایفشاری میکنند، سران جمهوری اسلامی هنوز بر قدرتنمایی از راه نمایش قدرت خیابانی و بسیج تودههای فریب خورده یا تطمیع شده تکیه میکنند. به گونهای که هم ملا حسن روحانی و هم ملا علی خامنهای راه چارهی تنگنای سیاسی و روش حل آن را در راهپیمایی حکومتی بیست و دوم بهمن دانستند.
برداشت بیننده
از آنجایی که ساختار مدیریت در حکومت اسلامی به کار بردن روشهای درست و نادرست مدیریت بر بنیادهای کهنه و ناسازگار مذهبی است، همیشه سرکنگبین برایشان صفرا میافزاید! این برای آنها و مردم ایران همیشه بحران میآفریند.
«در برهه حساس کنونی» از جملههایی بود که از زبان سران اسلامی بسیار شنیده میشد. تا جایی مردم در جوکها با یادآوری این عبارت به درماندگی سران حکومت اشاره میکردند. این رویداد مایهی آن شد که چند سالی است که این عبارت به خاطر مسخره شدن میان مردم، از متن سخنرانیها و اخبار زدوده شد. اما درونمایهی پیامهای نوروزی سران اسلامی به مردم یادآوری میکند که همچنان «در برهه حساس کنونی» هستیم.
نکتههای سخنرانی
در هر دو پیام رهبر و رییسجمهور اسلامی، از فشار اقتصادی کمر شکنی که این روزها به خاطر تحریم و جنگهای منطقهای ایجاد شده است، یاد شد. ملا حسن روحانی آن را به گردن آمریکا و عهدشکنی بیگانگان انداخت و ملا علی خامنهای آن را به گردن مدیریت نادرست انداخت.
نکته شگفتآور هر دو سخنرانی این بود که همزمان به پیروزی یک بخش میبالیدند و آن را مایهی سربلندی میدانستند و در جملهی بعدی از شکست و ناکارآمدی در همان بخش میگفتند و با روشهای منبری و کلیگویی از چگونگی برطرف شدن آن میگفتند. برای نمونه گزارشهایی که از بخشهای اقتصاد و صنعت دادند مایهی سردرگمی بود تا آگاهی. همچنین هر دو به تنگنای مالی که حکومت اسلامی با آن گرفتار است پرداختند و گفتند که مردم باید بیشتر کار کنند تا این گره گشوده شود.
نکتهی دیگر یکسان در پیامها پایفشاری بر گسترش شرکتهای دانشبنیان بود. اگرچه مانند سالهای پیش که فنآوری نانو آن اندازه از منبرهای حکومت اسلامی بازگو شد که دست مایهی ریشخند آخوندها میشد، شرکتهای دانشبنیان هم به همان سو میرود. هماکنون و به همین نام با مدیریت سورنا ستاری معاون ملاحسن روحانی در علم و فناوری، شرکتهای فراوانی به راه افتادهاند که از بخشودگیهای مالیاتی و بیمهای گستردهای هم بهرهمند شدهاند. این در حکومت اسلامی گشوده شدن دریچهی تازهای برای فساد و رانت خواری است. به گونهای که بسیاری از پلیدزادگان حکومتی با راه انداختن این دست شرکتها از سفرهی انقلاب برداشتهای کلان انجام میدهند.
نتیجه ای که من گرفتم
شناختی که من از زندگی در زیر حکومت اسلامی از رفتار ملاها پیدا کردهام به من میگوید که آنها اینبار در تنگنای فشار بسیار سختی گرفتار شدهاند. مجموعهی سخنان نوروزی رهبر و رییسجمهوری اسلامی رنگ و بوی همیشگی را نداشت. یادآوری سالی که گذشت، یادآوری کارهایی بود که با ناامیدی و دودلی پیش رفت و از اینکه توانستند سال تازه را ببینند احساس خوش اقبالی دارند. بر همین بنیاد در سخنان و رویکردشان هیچ برنامهی روشنی برای گذشتن از سد تحریمها و چهل سال ناکارآمدی ساختار حکومت ندارند. هیچ گرایشی برای ریفرمهای گسترده و بنیادین هم در آنها دیده نمیشود. با یادآوری پیامک نوروزی ملا حسن روحانی که «نوروز علوی» را به مردم تبریک گفته است، شاید با خودشان نجوا میکنند که: پارسال که خطر از بیخ گوشمان گذشت، امسال هم با توکل به مولا علی بگذرانیم!
پیوند به خبر روضههای نوروزی سران حکومت اسلامی:
https://news.isdparty.com/?p=821
میلاد آقایی
خبرگاه