سازمان عفو بینالملل سندی منتشر کرده که حکایت از اطلاع مقامات جمهوری اسلامی از اعدامهای سال ۶۷ دارد. رها بحرینی، یکی از کنشگران حقوق بشر، کپی این سند که متعلق به ۱۶ اوت سال ۱۹۸۸ است را منتشر کرده است.
سندی که رها بحرینی روز چهارشنبه ۱۹ اوت (۲۹ مرداد) منتشر کرده است، بیانیه سازمان عفو بینالملل در تابستان ۱۳۶۷ است. این بیانیه روز ۱۶ اوت سال ۱۹۸۸ (۲۵ مرداد سال ۱۳۶۷) خطاب به مسئولان جمهوری اسلامی ایران و از جمله خطاب به عبدالکریم موسوی اردبیلی، رئیس دستگاه قضاییه وقت رژیم ایران نوشته شده است.
در این بیانیه نسبت به اعدامهای گسترده در ایران ابراز نگرانی شدید شده است. رها بحرینی با بازنشر این سند پرده از اطلاع اکثر مقامهای جمهوری اسلامی ایران از اعدامهای سال ۶۷ برمیگیرد.
در پست توییتری رها بحرینی تصویری از بیانیه سال ۱۹۸۸ سازمان عفو بینالملل منتشر شده است. این همکار عفو بینالملل در این پست توییتری از جمله چنین نوشته است: «کشف تکاندهندهای بود که نشان میداد که مقامات دولتی و قضایی و همین طور سفرای جمهوری اسلامی از دستکم ۲۵ مرداد [۱۳۶۷] در جریان اعدامها قرار گرفتهاند.»
در بیانیه صادر شده توسط سازمان عفو بینالملل تحت عنوان “اقدام فوری!” از جمله به اعدام چند عضو حزب توده، سازمان مجاهدین خلق و یکی از اعضای سازمان فداییان خلق نیز اشاره شده است.
در بخشی از بیانیه ۱۶ اوت سال ۱۹۸۸ (۲۵ مرداد ۱۳۶۷) سازمان عفو بینالملل از جمله چنین آمده است: «در هفتههای اخیر، رسانههای رسمی ایران به انتشار خبر درباره اعدام مخالفان حکومت ادامه دادهاند.»
در این بیانیه به اعدام هفت نفر از اعضای سازمان مجاهدین خلق در ملاء عام در باختران در روز اول اوت اشاره شده است. همچنین از اعدام یکی دیگر از نیروهای این سازمان در تاریخ سوم اوت همان سال در ایلام نیز خبر داده شده است.
در ادامه بیاینه سازمان عفو بینالملل آمده است: «سازمان عفو بینالملل همچنین گزارشهایی درباره اعدام سه نفر از رهبران حزب توده به نامهای کیومرت زرشناس، سیمین فردین [فاطمه مدرسی] و سعید آذرنگ و یکی از اعضای سازمان فداییان خلق (اکثریت) به نام فرامرز صوفی بوسیله تیرباران در زندان اوین دریافت کرده است.»
اعلام عدم آگاهی از اعدامها:
بسیاری از مقامات جمهوری اسلامی پس از اعدامهای تابستان ۶۷ نسبت به آنچه آیتالله منتظری از آن تحت عنوان “جنایت” سخن گفته بود، ابراز بیاطلاعی کرده بودند.
رها بحرینی در همین پست توییتری خود به ابراز بیاطلاعی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در دوران نخستوزیری میرحسین موسوی اشاره کرده و نوشته است که این سند نشان میدهد که انکار آنها دروغ بوده و جلوهای از “بیاخلاقی” است.
از شمار دقیق اعدام شدگان تابستان ۶۷ اطلاع دقیقی در دست نیست. حتی اطلاع دقیقی از محل خاکسپاری اعدامهای گسترده سال ۶۷ در دست نیست. اما کنشگران حقوق بشر در خارج از کشور هویت بیش از ۴ هزار نفر را شناسایی کردهاند که در از نیمه دوم تابستان تا اوایل پاییز ۱۳۶۷ در شهرهای مختلف ایران اعدام شدهاند.
در همین رابطه، کتابی تحت عنوان “صداهای یک کشتار جمعی” اخیرا توسط ناصر مهاجر به زبان انگلیسی منتشر شده است. در این کتاب ناصر مهاجر، پژوهشگر تاریخ به «داستانهای ناگفته زندگی و مرگ» در ایران پرداخته است.
مقامات جمهوری اسلامی ایران نه تنها به پنهانکاری خود در رابطه با اعدامهای گسترده سال ۶۷ ادامه میدهند، بلکه از پاسخگویی درباره این اعدامها امتناع میورزند.
منبع: سایت صدای آلمان (دویچه وله) به زبان فارسی، ۲۱ اوت ۲۰۲۰
تصویر: پست توییتری رها بحرینی.