پس از آنکه مایک پومپئو از درخواست آمریکا برای فعال شدن مکانیسم ماشه خبر داد، بسیاری از کارشناسان امکان استفاده این کشور از مکانیسم ماشه را امکانپذیر نمی‌دانستند. حالا پس از یک روز از درخواست برای استفاده از این مکانیسم، ۱۳ عضو شورای امنیت سازمان ملل خواسته آمریکا را فاقد وجاهت قانونی برای توسل به این راهکار عنوان کردند. این اعضا در پیامهای جداگانه چنین نظر دادند که با توجه به خروج آمریکا از توافقنامه هسته‌ای، این کشور دیگر حق ندارد از ابزارهای کنترلی مرتبط با برجام استفاده کند.
چهار عضو دائم و ۹ عضو غیر دائم شورای امنیت با این مخالفت خود، برای دومین بار شکستی حیثیتی را به دولت دونالد ترامپ تحمیل کردند. البته بسیاری از کارشناسان سیاست خارجی پیشبینی چنین نتیجه‌ای را کرده بودند. با این حال دولت ترامپ حاضر شد هزینه چنین ریسکی را بپردازد.
روسیه، چین، آلمان، انگلیس، فرانسه، بلژیک، آفریقای جنوبی، نیجر، تونس، سنت وینسنت و گرنادین، استونی، ویتنام و اندونزی به عنوان ریاست دورهای شورای امنیت، تصریح کردند که آمریکا حق استفاده از مکانیسم ماشه را ندارد.
بلافاصله پس از این ماجرا، مایک پومپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، با انتقاد شدید از متحدان اروپایی آمریکا، آنها را متهم کرد که ترجیح میدهند در کنار آیت‌الله‌ها بمانند.
او با خطرناک خواندن دسترسی ایران به سلاحهای متعارف یادآوری کرد که حکومت ایران همان رژیمی است که اخیرا یک هواپیمای مسافربری را سرنگون کرده است. رژیم ایران بارها در خاک اروپا دست به ترور زده، به کلیسا و کنیسه یهودیان حمله کرده، در منطقه خاورمیانه ناامنی و هرج و مرج ایجاد کرده و دسترسی این کشور به سلاح، برای امنیت اروپا هم خطرناک است. او ادامه داد که برای او غیر قابل درک است که در چنین شرایطی اروپا از تصمیم آمریکا برای ادامه تحریم تسلیحاتی حمایت نمیکند.
با توجه به نزدیکی انتخابات در آمریکا، ترامپ سعی دارد تا با یک بُرد دیگر در سیاست خارجی، شرایط را برای تبلیغات دولت خود بهبود ببخشد. اما به نظر میرسد اقدامات او فعلا به نتیجه نرسیده است. به طور معمول اعضای دائم شورای امنیت نظر خود را برای مخالفت با طرحهایی که مغایر منافعشان باشد با وتو ابراز میکنند. اما با توجه به شرایط قطعنامه ۲۲۳۱ حتی رسیدن این قطعنامه به مرحله بررسی میتواند نظر آمریکا را تامین کند.
بر اساس بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام، هر یک از طرفهای توافق می‌توانند در صورت تخطی اعضای دیگر برجام، به کمیسیون مشترک شکایت کنند. این کمیسیون نیز برای حل و فصل موضوع ۱۵ روز فرصت دارد. در صورتی که مشکل حل نشود، وزیران خارجه ۱۵ روز دیگر فرصت دارند تا موضوع را مجددا بررسی و مشکل را حل کنند. اگر در این مرحله هم مشکل حل نشد، کمیسیون مشترک پنج روز دیگر فرصت دارد تا مسئله را حل و فصل کند.
پس از این فرایند ۳۵ روزه، در صورت تداوم مشکل، موضوع به شورای امنیت ارجاع خواهد شد و این شورا باید طی مدت ۳۰ روز درمورد قطعنامه‌ای برای «ادامه تعلیق تحریمها» رای بدهد. در این صورت و با توجه به ماهیت نفی کننده عنوان قطعنامه، وتوی آن باعث بازگشت تحریمهای لغو شده خواهد شد. از این رو به نظر میرسد اعضای شورای امنیت نمی‌خواهند اجازه دهند که حتی بررسی ۲۲۳۱ در دستور کار این شورا قرار بگیرد.
منبع: سایت بریتانیائی ایندیپندنت به زبان فارسی، ۲۲ اوت ۲۰۲۰