علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی در حالی دستور به استخدام پرستاران و کادر درمان داده که هنوز هیچگونه اقدامی برای خریدن واکسنهای معتبر کُرونا به بهانه تحریمهای آمریکا صورت نگرفته و عدم واکسیناسیون کادر درمان به عنوان گروه پُر خطر، جان آنان را تهدید میکند. آن هم در حالی که هم ایالات متحده و هم نهادهای بینالمللی و هم برخی مدیران نهادهای مربوطه در خود جمهوری اسلامی، بهانه تحریم را رد و آن را تکذیب کردهاند.
علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی امروز یکشنبه ۳۰ آذر در سخنرانی به مناسبت روز پرستار در ایران، دستور به استخدام پرستار و اجرای تعرفههای پرستاری داده و گفته است که سه، چهار سال پیش خواستار استخدام ۳۰ هزار پرستار شده اما به دلیل مشکلاتی که وجود داشته، این امر اجرا نشده است.
وی استخدام پرستاران را یکی دیگر از کارهای ضروری و خیلی خوب خوانده و گفته «باید به شدت و جدیت دنبال شود، شوخی نیست. وضع پرستاران باید آنچنانی باشد که آنها بتوانند با خیال راحت به کار خود بپردازند و خانوادههای آنها هم نسبت به وضعیت آنها خاطر جمع باشند که جوانشان، زنشان، مردشان در این کار توفیقاتی خواهد داشت.»
تعرفه برای شغل پرستاری از مهمترین خواستههای جامعه پرستاران است که از ۱۴ سال پیش باوجود اینکه در مجلس شورای اسلامی تصویب شده اما در وزارت بهداشت با مانع روبرو شده و به بهانه کمبود بودجه اجرا نمیشود. ولی هرسال همزمان با روز پرستار وزارت بهداشت وعدهی اجرای آن را به پرستاران میدهد.
خالد بیت سعید رئیس خانه پرستار خوزستان گفته است، «یکی از دلایل سنگاندازی برای اجرایی نشدن این قانون از دست ندادن این منبع مالی توسط عدهای خاص است اما در رسانهها و فضاهای مجازی عنوان میکنند بودجه لازم را برای این طرح نداریم چراکه این طرح نیاز به هزینههای سرسامآور دارد که بنده معتقدم این بهانهها بازی با کلمات است و هیچگونه صحتی ندارد.»
حالا با وجود همه این مشکلات، پس از شیوع ویروس کُرونا، جامعه پرستاران و کادر درمان با بار سنگین شیفتهای کاری، حقوق اندک و خطر ابتلا به ویروس مرگبار کُرونا مواجه هستند که به اعتبار آمار سازمان نظام پرستاری تا کنون منجر به مرگ ۱۰۰ پرستار و ابتلای بیش از ۶۰هزار پرستار شده است.
پیشتر مریم حضرتی معاون پرستاری وزیر بهداشت شمار پرستاران مبتلا را ۴۵ هزار نفر خوانده و آمار جانباختگان را نیز اعلام نکرده بود.
از سوی دیگر، کشور با کمبود شدید نیروی پرستار مواجه است و باید به ازای هر تخت بیمارستانی ۲.۵ پرستار داشته باشد، اما در چنین وضعیتی به گفتهی دبیرکل خانه پرستار، «مهاجرت پرستاران ایرانی پس از کُرونا رشد ۴۰۰درصدی داشته است و کشورهای اروپایی نیز ورود پرستاران را در دوره کُرونا تسهیل کردند. یعنی آیلتس ۶ و ۷ و سختگیری ها را حذف کردند، بسیاری از پرستاران در این دوره از ایران رفتند.»
در این بین، خستگی، فرسودگی و تنش بیش از ۹ ماه مقابلهی شبانهروزی با ویروس کُرونا و کار کردن در چند شیفت برای جبران فقدان کادر درمان کافی، چنان بالا رفته که علاوه بر ابتدا به ویروس کُرونا، سندرم یا عارضهی «کاروشی Karoshi» را در کادر درمان شیوع داده است.
سازمان نظام پرستاری کشور پیشتر نسبت بروز «سندرم کاروشی» یا مرگ بر اثر فشار کار زیاد در کادر پرستاری کشور هشدار داده بود. اتفاقی که گروههای پرستاری میگویند به فراوانی در بیمارستانها رخ میدهد و بسیاری از همکارانشان به دلیل فشار کار دچار ایست قلبی میشوند و یا به دلیل کاهش توان جسمی و روانی، بر اثر تصادف حین رانندگی، جان خود را از دست میدهند.
شیوع سندرم «کاروشی» را میتوان در تعدد فوت پرستاران در تصادفات رانندگی پرستاران به وضوح مشاهده کرد، چنانکه بررسی برخی کانالهای تلگرامی که روزانه اخبار درگذشت پرستاران را منتشر میکنند، بر این امر صحه میگذارند.
در این میان، سعید نمکی وزیر بهداشت مدعی پرداخت ۵۰درصد «حق فوقالعاده ویژه» برای کادر درمان شد که ماههاست کارانه و حقوق خود را با این حجم بالای کار دریافت نکردهاند.
او گفته است: «به معاونین توسعه، درمان و پرستاری ابلاغ کردم که برای پرستاران علاوه بر کارانه از ابتدای سال برای عزیزانی که در بخشهای کُرونا کار میکردند، فوقالعاده ویژه دیگری را به عنوان سختی کار لحاظ کنیم که گرچه رقمها بالا نیست، اما در وسع خودمان بتوانیم سمبلی از قدرشناسی خودمان را خدمت این عزیزان اعلام کنیم»!
نمکی میگوید قرار است تا پایان سال، ۲۰ هزار پرستار با اولویت پرستاران «شرکتی و قراردادی در مجموعههای وزارت بهداشت» را استخدام کنند که «بعد از سالهای بعد از انقلاب اولین بار در کشور چنین اقدامی را انجام میدهیم».
از ابتدای شیوع ویروس کُرونا در ایران، وزارت بهداشت از این دست وعدهها و وعیدها کم نداده، اما واقعیت این است که کادر درمان هیچگونه حمایت حداقل از نظر مالی نشده و مقامات با ظاهرسازی و اقداماتی مانند به صدا در آوردن سوت قطار و کارخانه در هفته پرستار سعی میکنند، تنش به وجود آمده بین بیمارستانها و بالادستیها را به گونهای رفع و رجوع کنند.
در این بین، مقامات مسئول باوجود اینکه کشورهایی مانند لبنان واکسن کُرونای «فایزر» را خریداری کردند و عربستان سعودی حتا واکسیناسیون را شروع کرده و یا کشورهای همسایه مانند عراق خود را برای واکسیناسیون سراسری آماده میکنند، هنوز کوچکترین گام را برای تهیه واکسن یا یک تصمیم نهایی برای خریدن واکسنهای معتبر کُرونا نگرفتهاند.
در عوض اما سپر قرار دادن زندگی و جان مردم و همچنین پرستاران و پزشکان، به مظلومنمایی پرداخته و با وجود تکذیبهای متعدد از سوی ایالات متحده و نهادهای مربوطه، تحریمهای آمریکا را سد راه تهیه واکسنهای کُرونا از طریق کوواکس سازمان بهداشت جهانی قلمداد میکنند. حال آنکه اقدام فوری برای تهیه واکسن کُرونا به معنای حفظ جان گروههای پُر خطر مانند پرستاران و کادر درمان و همچنین سالمندان کشور است،
پس از افشای دروغ بودن ادعای ممنوعیت واریز کردن ارز برای تأمین واکسن و تکذیب سازمان کوواکس، رژیم ایران بهانهی تازهای آورده و میگوید نتوانسته ارز مورد نیاز برای خریداری واکسنها را تأمین کند!
حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی گفته، «تا این لحظه نتوانستهایم منابع ارزی لازم برای خرید واکسن کُرونا را تامین و این پول را به خارج از کشور منتقل کنیم. بنابراین تمام امید ما تولید واکسن کُرونا در داخل کشور است!»
نماینده زاهدان گفته است، «برای تهیه واکسن نیاز است که منابع مالی را به صورت فرانک تأمین کنیم و پولهایی که ما داریم تبدیل به فرانک نمیشود و هنوز نتوانستهایم این پول را تأمین و به طرف خارجی منتقل کنیم.»
وزارت بهداشت نیز همچنان واکسیناسیون مردم را به زمانی نامشخص و پس از موفقیت واکسن «شهید محسن فخریزاده» و طی شدن سه مرحله فاز انسانی این واکسن حواله داده است.
«ستاد فرمان اجرایی امام» از واکسن کُرونای بنیاد «برکت» با انتشار تصاویری رونمایی و اعلام کرده که به زودی فاز انسانی را شروع میکنند. با دریافت مجوز، فاز اول آزمایش انسانی قرار است اوایل دیماه آزمایشها شروع شود. این در حالیست که از سوی مقامات مسئول اعلام شد که این واکسن مرحله تست حیوانی بر روی موش و خرگوش و میمون را با ایمنی ۷۰درصد پشت سر گذاشته است!
همچنین گفته میشود واکسن تولید «انستیتو رازی» نیز در چند روز آینده مجوز فاز اول آزمایش انسانی را دریافت خواهد کرد.
به گفته حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی، حتی خوشبینانهترین کارشناسان هم معتقدند که «زودتر از خرداد و تیرماه سال آینده به تولید انبوه واکسن کرونا دست پیدا نخواهیم کرد!» این در حالیست که اصلا روشن نیست و توضیحی هم داده نمیشود که چرا مقامات جمهوری اسلامی اصرار دارند چرخ را دوباره اختراع کرده و با کپی کردن واکسنهای خارجی، احتمالا واکسنهای روسی و چینی، آن را در داخل تولید کنند آنهم در حالی که افکار عمومی هیچ اعتمادی به آن ندارد بطوری که جلب داوطلبان تست انسانی جایزه و دیه تعیین شده است!
از سوی دیگر، دکتر محمدرضا ظفرقندی رئیس کل سازمان نظام پزشکی در نامهای به وزیر بهداشت خواستار تعیین کردن زمان مشخصی برای تهیه واکسن کُرونا شده و نوشته، «عنصر زمان برای مقابله با این بیماری بسیار مهم و سرنوشتساز است.»
رئیس کل سازمان نظام پزشکی تأکید کرده که «با توجه به تولید و شروع استفاده از واکسن در کشورهای مختلف به نظر میرسد، لازم است همه تلاشها بر خرید هر چه سریعتر واکسن و شروع واکسیناسیون مردم عزیز کشورمان در یک بازه زمانی مشخص متمرکز گردد.»
دکتر ظفرقندی نوشت که سازمان نظام پزشکی به عنوان نهاد مرجع صنفی بر اساس بند «ت» ماده ۳ قانون سازمان نظام پزشکی برای تهیه و ارائه خدمات واکسیناسیون به مردم و کادر درمان اعلام آمادگی مینماید.
همچنین، «این سازمان برای پیگیری ویژه تهیه واکسن، کمیتهای را تعیین نموده تا با هماهنگی وزارت بهداشت و دولت و در راستای فعال کردن دیپلماسی عمومی، اقدام عاجل در این زمینه به عمل آورد.»
همزمان با صدور این نامه، گروههای پرستاری و کادر درمان قرار است امشب، یکشنبه ۳۰ آذرماه همزمان با شب یلدا، ساعت ۲۱ توفان توئیتری با هشتگ #واکسن_بخرید راه بیاندازند و خواستار تهیه و تزریق واکسن به گروههای پُرخطر و عموم مردم شوند.
اینکه به راستی دلیل عدم خریداری واکسنهای کُرونا و تعلل مقامات مسئول برای اجرای واکسیناسیون مردم چیست، مشخص نیست. اما دلیل هرچه باشد، این امر هرگز قابل کتمان نیست که مقامات و سیاستهای آنها مسئول مرگ روزانه ۳۰۰ نفر و ابتلای چندهزار نفر به ویروس کُرونا هستند.
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۲۱ دسامبر ۲۰۲۰