با رای کنست، مجلس اسرائیل، و پس از ادای سوگند، نفتالی بنت نخست وزیر اسرائیل شد و بنیامین نتانیاهو دیگر نخست وزیر نیست.
کماندوی سابق ارتش اسرائیل، میلیونر حوزه تکنولوژی، یهودی متدین که کیپا بر سر دارد ، انگلیسی را روان صحبت می‌کند و وقتی پای اقتصاد به میان می‌آید، اولترا لیبرال است: اینها مشخص هستند. اما نفتالی بنت کیست و در مورد ایران چه مواضعی دارد؟
نفتالی بنت کیست؟
بنت ۴۹ سال دارد ، متولد حیفا است. والدین بنت آمریکایی‌های یهودی هستند که به اسرائیل مهاجرت کرده‌اند. بنت مدتی در آمریکا زندگی کرده و انگلیسی را روان و با لهجه آمریکایی صحبت می‌کند. از نظر دینی یهودی ارتودوکس مدرن است.
نفتالی همراه با همسر و چهار فرزندش در شهر ثروتمند «راآنانا» در حومه تل آویو زندگی می‌کند.
بنت در دوره سربازی، افسر یگان کماندوی ویژه بود. سال ۱۹۹۶، هنگام خدمت در جنوب لبنان ( که آن زمان تحت اشغال ارتش اسرائیل بود) او و یگانی که در آن خدمت می‌کرد در نزدیکی روستای کفر قانا گرفتار شدند. در حالیکه نفتالی و دیگرسربازان یگان سعی در عقب نشینی داشتند، زیر آتش توپخانه ارتش اسرائیل، ۱۰۲ غیر نظامی لبنانی که در یکی از ساختمان‌های سازمان ملل پناه گرفته بودند کشته شدند. این واقعه به «کشتار قانا» معروف است.
بنت پس از سربازی شروع به کار در حوزه تکنولوژی کرد و از دانشگاه هبرو در اورشلیم مدرک حقوق گرفت.
پس از فارغ التحصیلی تا سال ۱۹۹۹، بنت استارت‌آپ خود را که یک کمپانی نرم‌افزار بود ساخت و به نیویورک منتقل کرد. سال ۲۰۰۵ بنت کمپانی‌اش را که نرم‌افزارهای ضد کلاهبرداری می‌ساخت به مبلغ ۱۴۵ میلیون دلار به یک شرکت امنیتی آمریکایی فروخت.
نفتالی چطور وارد صحنه سیاست شد؟
بنت سال ۲۰۰۶ وارد دنیای سیاست اسرائیل شد و تا سال ۲۰۰۸ به عنوان مشاور ارشد نتانیاهو کار کرد. اما نفتالی از نتانیاهو ۷۱ ساله یک نسل جوانتر بود و ظاهرا دوره پرفراز و نشیبی را با «بی‌بی» گذراند.
پس از خروج از دولت، بنت رییس «شورای یشا» شد که جنبش اصلی شهرک نشینان اسرائیلی در مناطق اشغالی کرانه باختری به حساب می‌آید.
حوالی سال ۲۰۱۳ دوباره به صحنه سیاسی بازگشت و این بار رهبری حزب دست راستی افراطی خانه یهودی را عهده‌دار شد. نفتالی بنت حزب خانه یهودی را که دچار مشکلاتی بود بازسازی و آن را تبدیل به حزبی طرفدار شهرک‌نشینی کرد.
از جمله خواسته‌‌های حزب، الحاق کرانه باختری بود، خواسته‌ای که بر اساس قوانین بین المللی غیر قانونی است. بنت در مقام وزیر دفاع ، وزیر آموزش و پرورش و وزیر اقتصاد در کابینه نتانیاهو خدمت کرد.
سال ۲۰۱۸ بنت با آیلت شاکد دیگر سیاستمدار راست افراطی ائتلاف و حزب راست جدید را تشکیل داد. حزب نتوانست حد نصاب لازم را برای ورود به پارلمان در انتخابات ۲۰۱۹ کسب کند، اما در انتخابات اخیر اسرائیل حزب «یامینا» به رهبری بنت که «راست جدید» بخشی از آن است توانست شش کرسی از ۱۲۰ کرسی پارلمان تصاحب کند.
خط مشی نفتالی بنت
هرچند نفتالی بنت خود ساکن شهرک‌‌های کرانه باختری نیست، اما الحاق بخشی از اراضی فلسطینی محور اصلی برنامه سیاسی او را تشکیل می‌دهد. مانند بسیاری از دیگر سیاستمداران ارشد در اسرائیل، بنت موضع سفت و سختی علیه ایران دارد و نیز طرفدار سیاست‌های اقتصادی لیبرال است.
او همچنین به سخنرانی‌های آتشین ضد فلسطینی شهرت دارد. سال ۲۰۱۵ او چشم انداز ایجاد یک کشور فلسطینی را به «خودکشی» اسرائیل تعبیر کرد.
سال ۲۰۱۴ او نسبت به تبدیل شهروندان عرب اسرائیل به «ستون پنجم» هشدار داد.
سال ۲۰۱۳ بنت در اظهار نظری دیگر گفته بود که تروریست‌های فلسطینی باید کشته شوند، نه این که آزاد شوند.
بنت همچنین به دنبال این است که کنترل یهودیان بر «کوه معبد» افزایش یابد. «کوه معبد» تپه‌ای است در قلب شهر قدیمی اورشلیم که برای یهودیان سراسر جهان مقدس‌ترین مکان است و مسلمانان آن را با نام «حرم شریف» می‌شناسند. شهر اورشلیم و کوه معبد از حساس‌ترین نقاط در نزاع اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها است.
مواضع نفتالی بنت در مورد ایران چیست؟
بنت همانند سلف خود نتانیاهو مواضع سرسختانه‌ای نسبت به ایران دارد، اما احتمال دارد روشی متفاوت در پیش گیرد. بنت سال ۲۰۱۹، زمانی که وزیر دفاع بود در سخنرانی‌ای در اورشلیم خواهان در پیش گرفتن «جنگ سرد» در قبال ایران شده و گفته بود راه مقابله با تهدید ایران بیرون راندن نیروهای تهران از سوریه و تبدیل سوریه به ویتنام جمهوری اسلامی است. بنت در آن سخنرانی ایران را مسئول ۷۰ درصد مشکلات امنیتی اسرائیل از طریق آموزش و حمایت مالی از گروه‌هایی نظیر حماس و جهاد اسلامی و حزب الله لبنان عنوان کرده بود.
موضع بنت در قبال برجام و توافق هسته‌ای نیز موضعی انتقادی بوده. سال ۲۰۱۵ بنت در سخنرانی در آیپک ( کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل) توافق اتمی را «فاجعه‌ای کامل» از نقطه نظر تاریخی نامیده بود.
در اظهار نظری دیگر پس از ترور فخری‌زاده-دانشمند اتمی که در حمله‌ای که به اسرائیل نسبت داده شده کشته شد- بنت به تلویزیون بلومبرگ گفت دنیا اکنون جایی امن‌تر است. بنت در این مصاحبه گفت که اطلاعی ندارد چه کسی محسن فخری‌زاده را کشته اما در عین حال این اقدام را تحسین کرد و گفت: «این فرد فقط یک بمب ساعتی نبود، بلکه بمب هسته‌ای ساعتی بود، جهان بدون او امن‌تر است.»
اظهارات نفتالی بنت در مورد ایران تنها به برجام، حمایت از فلسطینی‌ها و برنامه هسته‌ای ایران منحصر نمی‌شود. بنت که در حوزه تکنولوژی سابقه کار دارد، اواخر سال ۲۰۱۹ خواهان یک هکاتون جهانی (hackathon، ترکیبی از “هک” و “ماراتون”) برای کمک به دسترسی ایرانی‌ها به اینترنت شد. خواسته بنت در واقع پاسخی بود به قطعی اینترنت توسط دولت ایران در جریان اعتراضات سراسری و تظاهرات گسترده ضد دولتی. بنت گفته بود: «چقدر یک رژیم باید از مردم خودش بترسد که به آنها اجازه دسترسی به فیسبوک و توییتر و رسانه‌های اجتماعی را ندهد.»
بنت همچنین در مصاحبه‌ای سال ۲۰۱۸ با سوزان گلاسر در پادکست پولیتکوی جهانی ایران را به هشت‌پا تشبیه کرده و گفته بود اگر آنها (ایران) بدانند که ما به مراتب از مجموع تمام دشمنانمان قوی‌تر هستیم می‌توان از جنگ اجتناب کرد.
او با اشاره به آنچه «دکترین هشت‌پا» نامید گفت: « ما ایران را داریم، سر این هشت پا، که پاهایش را برای احاطه اسرائیل از شمال در سوریه و لبنان از طریق نیروهای نیابتی‌اش فرستاده و در جنوب در غزه از طریق حماس که یک گروه نیمه-نیابتی است.»
بنت در این مصاحبه حساب مردم را از حکومت جدا کرده و گفته بود که اسرائیل باید انرژی خود را صرف روش‌های دیپلماتیک و اقتصادی و دیگر روش ها کند: «ایران می‌خواهد وحشت و هرج و مرج را صادر کند. آنها آدمهای بدی هستند. نه مردم ایران بلکه رژیم ایران . مردم ایرانی بی نظیرند.»
نتیجه نخست وزیری بنت چه خواهد بود؟
در آینده نزدیک، به پیش‌بینی تحلیلگران دیدگاه‌های ایدئولوژیکی بنت به واسطه فشار از سوی دولت ائتلافی که مخلوطی است از تمام جناح‌ها، مهار خواهد شد.
در رابطه با طرح الحاق کرانه باختری بعید به نظر نمی‌رسد که بنت بتواند کار چندانی انجام دهد بویژه این‌که در این رابطه با مخالفت جو بایدن، رییس جمهور آمریکا و نیز متحدان نوظهور اسرائیل در حاشیه خلیج فارس روبرو خواهد شد.
اما قرارگرفتن بنت در جایگاه نخست وزیری اسرائیل قطعا به معنای ظهور نسل جدیدی از سیاستمداران راست افراطی در اسرائیل است.
بنت ماه نوامبر در مصاحبه‌ای با رادیو ارتش اسرائیل گفت: «در سال‌های آینده لازم است سیاست و مسائلی نظیر الحاق و یا کشور فلسطینی را کنار گذاشته و بر پاندمی کرونا و بازسازی اقتصادی کشور و ترمیم شکاف‌‌های داخلی تمرکز کنیم.»
برگرفته ای از سایت رادیو زمانه، ۱۵ ژوئن ۲۰۲۱