قوه قضائیه جمهوری اسلامی و سازمان هدفمندی یارانه‌ها به صورت مشترک متقاضیان خرید ارز در ایران را تهدید کرده‌اند که اگر دلار بخرید، به منزله فعالیت اقتصادی خانوار است و دهک‌بندی یارانه‌ایتان تغییر خواهد کرد.
خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران از ساعات آغازین دوشنبه ۱۶ آبان‌ماه مجموعه خبرهایی درباره برنامه دولت برای کنترل قیمت ارز و بازگشت ثبات به این بازار منتشر کرد. در میانه روز دوشنبه، قیمت ارز اندکی کاهشی شد ولی این روند دوامی نیافت.
روند افزایشی قیمت دلار در بازار ایران که از سه‌شنبه هفته گذشته آغاز شده همچنان ادامه دارد. دولت روز یکشنبه گفت که بازار ارز را کنترل خواهد کرد اما این کنترل تنها دو ساعت قیمت ارز را حدود ۲ درصد کاهشی کرد و مجددا قیمت دلار به آستانه ۳۷ هزار تومان نزدیک شد.
صبح دوشنبه، قوه قضائیه جمهوری اسلامی یک پیامک را به صورت عمومی منتشر کرد که در آن به شهروندان ایرانی هشدار داده می‌شد خرید ارز و اجاره کارت ملی برای ثبت در سامانه بازار غیرمتشکل ارزی و دریافت دلار به منزله قاچاق ارز و پولشویی است:
«با توجه به مشاهده موردی از سوء استفاده دلالان از کارت ملی افراد برای خرید ارز با هدف سودجویی و تبعات این اقدام غیرقانونی برای دارنده کارت، دقت داشته باشید خرید ارز صرفا برای مصارف شخصی صورت گیرد. بدیهی است اطلاعات هویتی خریداران برای سازمان هدفمندی یارانه‌ها و سازمان امور مالیاتی ارسال خواهد شد و تبعات عدم رعایت ضوابط مقرر در قانون مبارزه با پولشویی و قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز برعهده دارند کارت ملی خواهد بود.»
دو خبرگزاری وابسته به سپاه یعنی فارس و تسنیم سپس گزارش دادند که آن‌ها از وزارت اقتصاد و سازمان هدفمندی یارانه‌ها این اطلاعیه قوه قضائیه را پیگیری کرده‌اند و آن‌ها گفته‌اند که اطلاعات ثبت شده در سامانه بازار غیرمتشکل ارزی برای حذف یارانه افراد استفاده خواهند کرد.
«پیگیری‌ها از سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها حاکی است، اطلاعات هویتی افرادی که اقدام به خرید دلار با کارت ملی خود می‌کنند، به‌عنوان فعالیت اقتصادی خانوار در سامانه ثبت خواهد شد و معیاری برای دهک‌بندی قرار خواهد گرفت.»
روز گذشته خبرگزاری فارس از بانک مرکزی خواسته بود که فروش ارز با کارت ملی را متوقف کند. جمهوری اسلامی سال‌ها است با تنگنای ارزی روبه‌رو است. دولت ابراهیم رئیسی البته مدعی است که فروش نفت در یک سال گذشته رکورد زده و خزانه جمهوری اسلامی پر از دلار است. با این حال محدودیت کنونی فروش تنها ۲ هزار دلار به هر کد ملی به بازار این سیگنال را داده است که ذخایر ارزی جمهوری اسلامی وضع مناسبی ندارد.
روز پنج‌شنبه، رئیس‌کل بانک مرکزی برای مقابله با موج قابل پیش‌بینی افزایش قیمت ارز دو اقدام انجام داد. یکی دیدار با همتای عمانی‌اش و برجسته کردن موضوع آزاد شدن پول‌های بلوکه شده ایران در کره‌جنوبی. اقدامی که در چند ماه گذشته آنقدر بانک مرکزی از آن استفاده کرده و بعد نادرست بودن آن اثبات شده که در همان روز پنج‌شنبه با واکنش منفی بازار روبه‌رو شد.
اقدام دوم هم برای از بین بردن جنبه نمادین یورش تقاضا بود. بانک مرکزی در روز پنج‌شنبه بخشنامه‌ای صادر کرد و به صرافی‌ها دستور داد که فروش غیرسامانه‌ای ارز در صرافی را متوقف کنند و از کسانی که برای خرید ارز مراجعه می‌کنند بخواهند که درخواست‌شان در سامانه بازار غیرمتشکل ارزی ثبت کنند و پس از تایید این سامانه در زمان و مکانی که اعلام می‌شود برای دریافت ارز مورد نیازشان مراجعه کنند.
این اقدام بانک مرکزی واکنشی بود به تشکیل صف‌های طولانی متقاضیان خرید ارز در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه در مقابل صرافی‌ها. به بیان دیگر بانک مرکزی تلاش کرده است صف فیزیکی را به صف مجازی تبدیل کند تا دیگر تقاضای عمومی برای خرید ارز از محدوده لنز دوربین‌های خبری بیرون برود.
حال خبرگزاری‌های داخلی می‌گویند که به دلیل تقاضای زیاد برای خرید دلار در سامانه بازار غیرمتشکل ارزی، این وبسایت دچار اختلال شده است و به همین دلیل مجددا صف خرید دلار در مقابل صرافی‌ها شکل گرفته است.
برگرفته ای از سایت رادیو زمانه، ۱۰ نوامبر ۲۰۲۲