در پنجاهوپنجمین روز خیزش سراسری ایرانیان، همزمان با چهلم کشتهشدگان جمعه خونین زاهدان، مردم در شهرهای مختلف ایران به خیابانها آمدند و شعارهای ضدحکومتی سر دادند. سر دادن شعارهای شبانه از بام خانهها، دیوارنگاریها و شعارنویسیهای شبانه و اعتراضهای نمادین نیز به روال روزهای پیش ادامه یافت.
در روز چهارشنبه، ۱۸ آبان، شمار زیادی از ساکنان مناطق ستارخان، نارمک، سعادتآباد، آریاشهر تهران به یاد کشتهشدگان جمعه خونین زاهدان در خیابانها شمع روشن کردند و شعارهایی مانند «زاهدان، چشموچراغ ایران» و «چهلم چابهاره، هموطنم بیداره» سر دادند. همزمان، تجمعهای اعتراضی در شهرهای مختلف از جمله بندرعباس، اصفهان، مهاباد، سقز، مشهد، شیراز، سنندج، کرمان، رشت، آبادان و اراک برگزار شد.
ویدیوهایی که در رسانههای اجتماعی منتشر شد، اعتصاب کامل کسبه و بازاریان در بازار مبل شهرک ولیعصر تهران و شهرهای سنندج، سقز، بوکان، کامیاران، مهاباد و زاهدان را نشان میدهد.
ما همه خدانوریم
در روز چهارشنبه، تصاویر متعددی از اعتراضهای نمادین ایرانیان داخل و خارج از کشور به یاد خدانور لجهای در رسانههای اجتماعی فراگیر شد. معترضان در چهلمین روز کشته شدن این جوان اهل شیرآباد زاهدان، در حرکتی نمادین، تصویر او با دستان بسته به میله پرچم را بازسازی کردند. در این تصویر، خدانور با لیوان آبی روبرویش دیده میشود. گفته میشود نیروی انتظامی پس از بازداشت خدانور، شب تا صبح او را در این حالت نگه داشت و با وجود تشنگی، لیوان آب را به دستش نداد.
رسانههای حکومتی ادعا کردهاند که تصویر خدانور متعلق به زمان قبل از اعتراضها است؛ اما کاربران رسانههای اجتماعی میگویند این اقدام، فارغ از اینکه چه زمانی اتفاق افتاده باشد، «قساوت» نیروی انتظامی در برخورد با بازداشتیها را نشان میدهد.
تصویر خدانور لجهای حالا به یکی از نمادهای خیزش سراسری ایران تبدیل شده است. شامگاه چهارشنبه مردم از تهران و همدان گرفته تا ایتالیا و انگلستان با اجرای پرفورمنسهای اعتراضی، تصویر خدانور را بازسازی کردند. در این میان، ویدیویی از یک زن در همدان که با دستان بسته دور به یک میله وسط بلوار جهاد این شهر نشسته است، بارها در فضای مجازی بازنشر شد. خدانور لجهای تنها یکی از کشتهشدگان جمعه خونین زاهدان است.
ماموران یگان ویژه در روز ۸ مهر ۱۴۰۱، از داخل کلانتری ۱۶ زاهدان و نیروهای لباس شخصی از فراز ساختمانها، به نمازگزاران در زاهدان تیراندازی کردند. در حمله مسلحانه حکومت به مردم، دستکم ۹۰ تن از جمله ۱۳ کودک کشته شدند.
اعتراضهای روز چهارشنبه مردم ایران به دلیل همزمانی با چهلم کشتهشدگان زاهدان، با خشم و انزجار بیشتری همراه بود. در مشهد، مردم شعار دادند: «سنندج، زاهدان، چشموچراغ ایران». در اهواز، معترضان تصویر بزرگ علی خامنهای در مصلای شهر را آتش زدند. در بوشهر، معترضان خیابان را تصرف کردند و پایگاه بسیج را به آتش کشیدند. بر اساس ویدیوهای منتشرشده در رسانههای اجتماعی، اعتراضهای مردمی در قهدیرجان اصفهان هم با دخالت ماموران یگان ویژه، به درگیری شدید منجر شد.
در بندرعباس، معترضان در حاشیه بلوار مصطفی خمینی این شهر تجمع کردند و شعار سر دادند و معترضان مشهدی، پایگاه ابوذر بسیج در این شهر را آتش زدند. ویدیویی نیز از کیاشهر گیلان در رسانههای اجتماعی منتشر شد که نشان میداد ماموران سرکوبگر به سمت کودکی که در آغوش پدرش بود، شلیک کردهاند.
در محله ستارخان تهران، مردم شعار دادند: «کشته شده خدانور، به دست چندتا مزدور». شعار مردم منطقه شهرزیبا در تهران نیز «توپ، تانک، مسلسل، زیر عبای رهبر» بود. ویدیویی از محله گیشا نیز بازنشر شد که نشان میداد مردم این منطقه در خیابان بلوچستان نام خدانور را با شمع ترسیم کردند.
مردم مهاباد در مراسم خاکسپاری فایق مامقادری، بار دیگر علیه حکومت به پا خاستند. این جوان ۳۵ ساله مهابادی روز ۲۱ مهر از ناحیه سر و گردن هدف تیراندازی ماموران قرار گرفت و به بیمارستانی در ارومیه منتقل شد. او روز چهارشنبه، در اثر شدت جراحت جان باخت.
با وجود اینکه پیکر فایق نیمهشب چهارشنبه به مهاباد رسید، صدها نفر خود را به منزل پدری او رساندند تا در مراسم خاکسپاری او که شبانه برگزار شد، شرکت کنند. ویدیوهایی که از این مراسم منتشر شد، جمعیت زیاد حاضران را نشان میدهد.
«ایستادهایم تا پایان»
در پنجاهوپنجمین روز خیزش سراسری ایرانیان، اعتراضهای مردمی و چهرههای مطرح در فضای مجازی نیز همانند روزهای قبل ادامه یافت؛ در این روز، ترانه علیدوستی، هنرمند سینما، در حالی که شعارنوشتهای با مضمون «ژن، ژیان، ئازادی» در دست داشت، تصویر بدون حجاب خود را در اینستاگرام منتشر کرد و نوشت: «غیبت آخر تو، کوچ مرغان صدا، ختم این غائله نیست.»
دنیا مدنی، بازیگر تلویزیون و تئاتر، نیز با انتشار عکس بدون حجاب خود در اینستاگرام نوشت: «من برای زن، زندگی، آزادی خواهم جنگید و تو کمکم به این عادت خواهی کرد.»
خیزش سراسری ایرانیان در خارج از مرزهای ایران نیز در روز چهارشنبه ادامه یافت. ایرانیان در شهرهای بولونیا، گوتنبرگ، لندن به یاد کشتهشدگان جمعه خونین زاهدان به خیابان آمدند و نمایشهایی را اجرا کردند.
قیام مردمی که ۲۶ شهریور با قتل حکومتی مهسا امینی در بازداشتگاه پلیس امنیت اخلاقی تهران آغاز شد، همچنان ادامه دارد و گروههای مدنی و سیاسی برای ادامه این خیزش در روزهای آتی فراخوان دادهاند. شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان از کاربران فضای مجازی دعوت کرد در اعتراض به کشتار و دستگیری کودکان، روز پنجشنبه، ۱۹ آبان، در طوفان توییتری «نه به کودککشی» شرکت کنند. جوانان لاهیجان هم از مردم این شهر دعوت کردهاند روز پنجشنبه به یاد عرفان زمانی و با شعار «قسم به خون عرفان، ایستادهایم تا پایان» به خیابانها بیایند.
فراخوانهایی نیز برای برگزاری تجمعهای اعتراضی روز سهشنبه، ۲۴ آبان، همزمان با سالگرد آبان خونین سال ۱۳۹۸ منتشر شده است. انجمن جانباختگان هواپیمای اوکراینی و گروه ۱۵۰۰ تصویر نیز در بیانیهای، از ایرانیان سراسر دنیا دعوت کردند روز شنبه ۲۸ آبان (۱۹ نوامبر) به یاد جانباختگان آبان و در همراهی با «انقلاب ایران»، راهپیمایی کنند.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۰ نوامبر ۲۰۲۲