با وجود استقرار گسترده نیروهای سرکوبگر در زاهدان و دیگر شهرهای سیستان و بلوچستان و تداوم بازداشت‌های گسترده و اظهارات تهدیدآمیز محمدجواد لاریجانی و حسین سلامی فرمانده سپاه پاسداران، پانزدهمین جمعه اعتراضی با شعارهای ضدحکومتی و تشکیل زنجیره انسانی به دور مسجد مکی زاهدان و به‌طور هم‌زمان در شهرهای خاش و راسک برگزار شد و به استان گلستان و به ویژه شهرستان گالیکش نیز گسترش یافت.
مردم شهرهای زاهدان، راسک، خاش و تعداد دیگری از شهرهای سیستان و بلوچستان در پانزدهمین جمعه اعتراضی بار دیگر به خیابان آمدند و به‌ویژه علیه تهدیدهای جواد لاریجانی در صدا و سیما و حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران، و دیگر مقام‌های حکومتی شعار سردادند. در شهر گالیکش استان گلستان نیز جمع گسترده‌ای از مردم در پی اقدام وزارت اطلاعات در احضار مولوی گرگیج، به برگزاری تجمع‌های خیابانی پرداختند.
این در حالی است که حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران، ۲۰ دی‌ماه، در جریان معرفی فرمانده جدید قرارگاه قدس جنوب شرق سپاه، گفت: «رسالت اولیه ما بر اساس فرمان رهبر، برقراری امنیت در کل کشور و به‌ویژه در سیستان و بلوچستان است.»
سلامی افزود: «اگر دشمن احساس کند می‌تواند با افشاندن بذر تفرقه آتش درگیری‌های خونین را در ایران فراهم کند، در خطای کامل محاسباتی است.»
فرمانده سپاه پاسداران گفت: «برنامه ما به اذن خدا وسیع است و ما اینجا را ترک نمی‌کنیم، هیچ‌کس فکر نکند که نظام آسیب می‌بیند یا آسیب دیده است، نظام قدرتمند است و از هر نظام دیگری در این عالم مستحکم‌تر است.»
بعد از انتصاب محمد کرمی، فرمانده قرارگاه قدس جنوب شرق سپاه، به‌عنوان استاندار سیستان و بلوچستان، حسین سلامی در حکمی حسن مرتضوی را به سمت فرمانده این قرارگاه منصوب کرد.
مرتضوی در سال‌های گذشته فرمانده سپاه سیستان و بلوچستان بود که بعد از آن، چند سمت دیگر از جمله فرماندهی قرارگاه منطقه‌ای سپاه پاسداران در شمال شرق کشور را بر عهده داشت.
به این ترتیب، اکنون در سیستان و بلوچستان علاوه بر استقرار سنگین نیروهای سپاه پاسداران در شهرها، پست‌های حکومتی نیز در محاصره تعدادی از فرماندهان سپاه پاسداران قرار گرفته است.
هم‌زمان، حمله‌های رسانه‌ای از طرف رسانه‌های وابسته به سپاه پاسداران و صداوسیما به‌عنوان بازوی تبلیغاتی جمهوری اسلامی افزایش یافته است.
جواد لاریجانی، معاون اسبق بین‌الملل قوه قضائیه، در یک برنامه تلویزیونی صداوسیما، به‌شدت مولوی عبدالحمید اسماعیل‌زهی، امام جمعه اهل سنت زاهدان و از رهبران بلندپایه اهل سنت ایران، را هدف حمله قرار داد.
لاریجانی مسجد مکی زاهدان را که در جریان جمعه خونین زاهدان، نمازگزاران آن هدف تیراندازی مستقیم نیروهای امنیتی قرار گرفته و دست‌کم ۹۶ نفر از جمله تعدادی از کودکان و زنان در آن کشته شدند، «مسجد ضرار» خواند و آن را پایگاهی علیه جمهوری اسلامی دانست و تهدید کرد که این مسجد باید تخریب شود.
برادران لاریجانی که در دهه ۸۰ و ۹۰ در راس دو قوه قضائیه و مقننه بودند، در اواخر دهه ۹۰، از این مناصب کنار گذاشته شدند و حتی نزدیکان صادق لاریجانی به جرم فساد هزاران میلیارد تومانی محاکمه و زندانی شدند، اما حضور علی و جواد لاریجانی در چند هفته گذشته نشان داد که خامنه‌ای برای مقابله با خیزش سراسری مردم از همه نیروها حتی نیروهای سوخته و به حاشیه رانده‌شده خود بهره گرفته است.
در کنار افزایش حمله‌ها به مولوی عبدالحمید و دیگر روحانیان اهل سنت، انتصاب استاندار سپاهی برای سیستان و بلوچستان و تعیین فرمانده اسبق سپاه این استان به‌عنوان فرمانده قرارگاه قدس جنوب شرق سپاه پاسداران، طرح بازداشت‌های گسترده در زاهدان و دیگر شهرهای این استان نیز اجرا شده است که در آن دست‌کم ۱۱۵ نفر در زاهدان بازداشت شدند.
روحانیان اهل سنت و فعالان مدنی در سیستان و بلوچستان و همچنین روحانیان اهل سنت استان گلستان نیز به‌شدت تحت فشار و تهدید قرار گرفته‌اند و مولوی محمدحسین گرگیج که سال گذشته مقام‌های جمهوری اسلامی او را از امامت جمعه اهل سنت آزادشهر منع کردند، از طرف وزارت اطلاعات احضار شده است.
اما با همه این فشارها، روز جمعه ۲۳ دی‌ماه، در پانزدهمین جمعه اعتراضی بار دیگر هزاران نفر از مردم در زاهدان پس از نماز جمعه اهل سنت در مسجد مکی به سخنان مولوی عبدالحمید اسماعیل‌زهی گوش دادند که در واکنش به سخنان علی خامنه‌ای در دیدار با جمعی از مداحان، گفت: «مشکلات با سخنرانی ائمه جمعه و مداحان حل نمی‌شود. شعرا و مداحان کار دیگری دارند. برای این مشکل، نیاز به مغزهای متفکر و نخبگان و اندیشمندان و صاحبان تجربه دارید.»
مردم معترض زاهدان سپس در پانزدهمین جمعه اعتراضی به خیابان‌های زاهدان آمده و با برپایی تجمع‌های اعتراضی چند هزار نفری، از جمله شعار «مرگ بر اصل ولایت فقیه» و «مرگ بر خامنه‌ای» سردادند.
جمعه‌های اعتراضی که برای ۱۵ هفته در زاهدان ادامه داشته است، در چند هفته گذشته در شهرهای خاش و راسک نیز به شکل مداوم برگزار شده است.
در شهر خاش، جمعیت گسترده‌ای از مردم معترض جمعه ۲۳ دی‌ماه، بعد از نماز جمعه به خیابان آمده و در حمایت از مولوی عبدالحمید اسماعیل‌زهی شعار سردادند.
مردم خاش همچنین بر حمایت خود از مولوی عبدالغفار نقشبندی نیز تاکید کردند. عبدالغفار نقشبندی امام جمعه موقت اهل سنت خاش بود که پنجم مهر ماه در بیانیه‌ای اخبار منتشرشده درباره تجاوز فرمانده انتظامی چابهار به یک دختر نوجوان بلوچ را تایید کرد و خواستار محاکمه «سرهنگ ابراهیم کوچکزایی، فرمانده نیروی انتظامی چابهار، به‌دلیل تجاوز به یک دختر ۱۵» شد.
با این حال، دادگاه ویژه روحانیت، این روحانی اهل سنت را دوشنبه ۲۱ آذرماه، به دادستانی ویژه روحانیت مشهد احضار کرد و از آن زمان تاکنون، عبدالغفار نقشبندی تحت بازداشت قرار داشته است.
اما مردم خاش در جمعه‌های اعتراضی، هر هفته با برپایی تجمع‌های خیابانی بر حمایت خود از عبدالغفار نقشبندی تاکید می‌کنند.
در شهر راسک در جنوب استان سیستان و بلوچستان نیز روز جمعه ۲۳ دی‌ماه، بار دیگر مردم معترض به خیابان آمده و شعارهای ضدحکومتی سردادند. جمعه‌های اعتراضی در راسک نیز دست‌کم در یک ماه‌ونیم گذشته به‌طور پیوسته تداوم داشته است.
با تداوم جمعه‌های اعتراضی در سیستان و بلوچستان، از چند هفته پیش، شهرستان گالیکش و منطقه آزاد شهر در استان گلستان نیز که عمده ساکنان آن اهل سنت‌اند، به صحنه برپایی جمعه‌های اعتراضی بدل شده‌اند.
یکی از خواسته‌های معترضان در این منطقه، لغو ممنوعیت برگزاری نماز جمعه از طرف مولوی محمدحسین گرگیج در آزادشهر و برپایی دوباره این نماز جمعه‌ها است.
مردم این منطقه هم‌زمان از مولوی عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان نیز که روابط نزدیکی با مولوی گرگیج دارد، حمایت می‌کنند.
با تداوم جمعه‌های اعتراضی در گالیکش، وزارت اطلاعات اقدام به احضار مولوی گرگیج کرده است و اکنون این احضار خود به عامل دیگری برای اعتراض‌های مردم این منطقه تبدیل شده است.
به این ترتیب، افزایش بازداشت و فشارهای امنیتی در سیستان و بلوچستان و گلستان و تهدیدها و حمله‌های مکرر به مولوی عبدالحمید و دیگر روحانیان اهل سنت سیستان و بلوچستان و استان گلستان، تاکنون نتایج معکوسی برای جمهوری اسلامی در پی داشته است تا آنجا که هزاران نفر در پانزدهمین جمعه اعتراضی زاهدان، در میان شعارهای ضدحکومتی زنجیره انسانی به دور مسجد مکی تشکیل دادند.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۴ ژانویه ۲۰۲۳