آمريکا در ماههای اخیر دسترسی عراق به مبادلات دلاری را محدود کرده است. آمريکا اميدوار دارد آنچه مقامات عراقی آن را روند پولشویی به نفع جمهوری اسلامی ايران و سوريه میدانند متوقف کند. دولت عراق هم اکنون با کاهش ارزش واحد پول خود و خشم عمومی علیه نخست وزیر، تحت فشار است و بهگزارش آسوشیتدپرس نرخ دینار عراق در مبادلات خیابانی در برخی نقاط کشور به حدود هر دلار هزار و ۷۵۰ دینار رسیده که در مقایسه با نرخ رسمی هزار و ۴۶۰ دینار در برابر هر دلار افزایش پیدا کرده است.
در بغداد، صرافیها روز پنجشنبه دوم فوریه (۱۳ بهمن) بسته شدند. این اقدام در حالی صورت گرفت که دولت اقلیم کردستان عراق صرافیهای سلیمانیه را از انجام نقلوانتقالات ارز منع کرده است. یک مشاور مالی نخست وزیر عراق میگوید سالها مقادیر زیادی دلار از طریق «تجارت بازار خاکستری» از عراق به ترکیه، امارات متحده عربی، اردن و لبنان منتقل میشد. او صورتحسابهای جعلی برای کالاهای گران قیمت را نشان داد و گفت به شرط ناشناس ماندن صحبت میکند زیرا اجازه بحث علنی در این مورد را ندارد. بهگفته این فرد صورتحسابهای پوششی برای پولشویی دلار استفاده میشد که بیشتر آنها به ایران و سوریه فرستاده میشدند که تحت تحریمهای آمریکا قرار دارند و این روند شکایت مقامهای ایالات متحده را در پی داشت.
عبدالسرحان الحسناوی، رئیس هیات مدیره بانک موصل و معاون اول اتحادیه بانکهای خصوصی عراق، میگوید در موارد دیگر این ارز تحت حفاظت گروههای مسلحی که یک قسمت از این پول را دریافت میکنند، از مرزهای زمینی قاچاق میشود. او تخمین میزند ۸۰ درصد دلار فروخته شده به کشورهای همسایه رفته است. وی میگوید: سوریه، ترکیه و ایران قبلا از خرید دلار در بازار ارز عراق بهره میبردند. یکی از اعضای گروههای شبه نظامی مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران در عراق به شرط ناشناس ماندن گفت اکثر بانکهای عراقی به طور غیر مستقیم متعلق به سیاستمداران و احزاب سیاسی هستند که از خرید و فروش دلار نیز به نفع خود استفاده کردهاند.
محدودیتهای جدید آمریکا در مورد محدود کردن مبادلات دلاری با ایران در پی افزایش تنشها بین واشینگتن و تهران تقویت شده است. مذاکرات برای احیای برجام به بنبست رسیده و واشینگتن تحريمهای جديدی علیه حکومت ایران وضع کرده و نظام جمهوری اسلامی را بهدلیل سرکوب معترضان و ارسال پهپاد به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراين محکوم کرده است. همچنین در عراق ادعاهایی در ماه اکتبر آشکار شد مبنی بر اینکه شبکهای از کسب و کارها و مقامات مالیاتی این کشور بیش از ۲ونیم میلیارد دلار از درآمد دولت عراق اختلاس کردهاند.
حارث حسن، رئیس واحد عراق در مرکز تحقیقات امارات که یک مرکز مطالعاتی مستقر در ابوظبی است، میگوید این پرونده «توجه آمریکا را به مقیاس فساد در عراق جلب کرد» و اینکه چگونه فساد میتواند به نفع ایران و دیگر طرفهای خصومت با آمریکا در منطقه باشد. حارث حسن گفت محمد شیاع سودانی، نخست وزيرعراق که از طريق ائتلافی از احزاب مورد حمایت جمهوری اسلامی ايران به قدرت رسید، رابطه محکمی با آمريکا ندارد که میتواند او را در اجرای اقدامات مالی جديد بیتفاوتتر کند. اگر چه برخی تحلیلگران معتقدند دولت جدید عراق تا حدی درصدد همکاری با آمریکا است تا تحت فشارهای واشینگتن قرار نگیرد.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۳ فوریه ۲۰۲۳