معادله چند مجهولی مسمومیت سریالی دانش‌آموزان؛ سکوت والدین، معلمان و کادر درمان

مسمومیت سریالی دانش‌آموزان دختر از قم و تهران، به بروجرد رسید.

حدود سه ماه است که چنین روایت‌هایی از شماری از دانش‌آموزان مدارس دخترانه در قم در رسانه‌های اجتماعی،‌ حتی روزنامه‌های چاپ ایران و صدا‌وسیما شنیده می‌شود؛ «بوی میوه گندیده آمد،‌ حال بچه‌ها بد شد، بیشترشان روی زمین افتادند.»

والدین، کادر مدرسه و حتی کادر درمانی بیمارستان‌هایی که دانش‌آموزان در آن‌ها بستری شده‌اند،‌ تهدید به سکوت و ندادن اطلاعات به رسانه‌ها شدند.

صدها دانش‌آموز در مدارس دخترانه قم مسموم شده‌اند و طبق آخرین گزارش‌های رسانه‌های داخل ایران، برخی از آن‌ها هنوز در بیمارستان بستری هستند.

فارغ از سوالات بسیاری در خصوص چرایی چنین رخدادی، مساله امنیت در مدارس ایران بیشتر از پیش چالش‌برانگیز شده است. دادستان کل ایران در تازه‌ترین اظهارنظر گفته که این مساله عمدی است و این سوال پیش می‌آید که چه کسانی در چه پوششی به داخل مدارس راه پیدا کرده‌اند؟

«نجات بهرامی»، روزنامه‌نگار و کارشناس حوزه آموزش می‌گوید:‌ «چنان برنامه‌ریزی کرده‌اند که کودکان نمیرند، ولی تا پای مرگ بروند.» به گفته او، رسانه‌ها این مساله را به درستی پوشش نداده‌اند، در حالی که فاجعه در کمین است. یک معلم می‌گوید معلمان و کادر آموزشی، از ترس سکوت کرده‌اند.


طی سال‌های گذشته، حوادث بسیاری برای دانش‌آموزان در مدارس ایران رخ داده است؛ آتش‌سوزی به‌خاطر نبود بخاری ایمن در مدارس، ریزش دیوار به‌دلیل فرسودگی ساختمان مدرسه و در میانه اعتراضات سراسری نیز جای اینکه مدارس محل امن دانش‌آموزان برای سنگر گرفتن در مقابل نیروی‌های امنیتی باشند، مقر نیروهای سرکوبگر شدند. حتی پاره کردن عکس «روح‌الله خمینی» و «علی خامنه‌ای» در برخی مدارس، موجب کشته شدن دو دانش‌آموز توسط نیروهای امنیتی شد: «اسرا پناهی» و «پارمیس همنوا.»

آیا مساله ایمن نبودن مدارس در ایران است؟
نجات بهرامی، روزنامه‌نگار و کارشناس مسائل آموزشی در خصوص ایمنی مدارس به «ایران‌وایر» می‌گوید:‌ «دو مساله مدنظر است، یکی امنیت به‌صورت کلی در مدارس کشور و دیگری اتفاقی که در شماری از مدارس دخترانه در قم در حال پیش آمدن است، و یک مورد هم در منطقه ۱۱ تهران در منیریه رخ داد. بحث مسمومیت سریالی باید متفاوت از بحث کلی امنیت مدارس دیده شود. می توانیم ده‌ها مثال از ایمن نبودن مدارس بیاوریم که فاجعه به‌بار آورده است، از شین‌آباد تا زاهدان و چهارمحال بختیاری. از منظر دانش‌آموزان و اولیای آن‌ها، در مدارس ناامنی هست ولی درون خود مدرسه و به‌خاطر رسیدگی نکردن دولت، نبود بودجه و امکانات است؛ اتفاقاتی همچون آتش‌سوزی و ریزش دیوار. ولی در مورد مدارس قم، قضیه فرق دارد.»

خانواده دانش‌آموزان بارها مقابل فرمانداری قم تجمع کرده‌اند. برخی والدین این خرابکاری در مدارس را راهی برای خانه‌نشین کردن دختران دانش‌آموز می‌دانند. در یکی از تجمع‌ها که در صفحه اینستاگرام «قم زیبا» منتشر شد، مادری خطاب به والدین فریاد می‌زند: «اینقدر ساده نباشید، دقیقا در دبیرستان‌های دخترانه قم گذاشتند که خانه‌نشین‌مان کنند!»

آنچه بیش از پیش خانواده‌ها را نگران کرده است، تهدید به سکوت خانواده‌ها و مصاحبه نکردن با رسانه‌ها است.

کجاست بابای مدرسه؟
نجات بهرامی توضیح می‌دهد که برای حفظ امنیت تجهیزات ساختمان مدرسه، حتی در مدارس تک کلاسه روستایی هم خود روستاییان به‌صورت مشترک از مدرسه حفاظت می‌کنند، ولی در کل، همه مدارس نگهبان یا یک سرایدار برای تمیز کردن مدرسه و مراقبت از امنیت آن دارند. بابای مدرسه مراقب ورود و خروج‌ها است و امنیت مدرسه در دستان او است.

به گفته آقای بهرامی،‌ همین مساله نشان دهنده این است که مسمومیت سریالی دانش‌آموزان در قم از طرف جریان‌ها یا افرادی بوده است که یا سرایدار آن‌ها را می‌شناخته، یا امکان ممانعت از حضور آن‌ها در مدارس را نداشته است و نمی‌توانسته جلوی آن‌ها را بگیرد. احتمالا این افراد وارد مدرسه شده و کارهایی کرده‌اند که دانش‌آموزان در زمان ورود به مدرسه دچار مشکل تنفسی شده و سایر عوارض در آن‌ها پدیدار شود.

به گفته او، به احتمال زیاد گروهی ذی‌نفوذ که چهره موجهی داشته یا شبیه افراد وابسته به دولت یا مسوولین آموزشی هستند،‌ احتمالا با همکاری کسانی از همفکران خود در بدنه دولت و بدنه آموزش‌وپرورش، یک خرابکاری وحشتناک را رقم زده‌اند و قصد داشته‌اند ناامنی گسترده در مدارس ایجاد کنند و مراقب بوده‌اند که به مرگ دانش‌آموزان ختم نشود.

نجات بهرامی اضافه می‌کند: «بحث مدارس قم بسیار فراتر از ناامن بودن مدارس است، اگر ده نگهبان مسلح هم برای مدارس گمارده شود، این افراد چون در بدنه دولت و حاکمیت هستند به‌راحتی وارد مدرسه می‌شوند.»

فراخوان برای جمع کردن بوی میوه گندیده داخل کیسه
تاکنون هیچ مقامی از شناسایی افراد دخیل در این ماجرا گزارشی ارائه نکرده است. به گفته نجات بهرامی، حتی گزارش ابتدایی کارشناس آتش‌نشانی مبنی‌بر وجود گاز آمونیاک در مدارس، به سرعت تکذیب شد.

به گفته این کارشناس آموزشی، با تاکید بر ناامن جلوه دادن مدارس دخترانه اضافه می‌کند: «تنها مدرسه پسرانه‌ای هم که مورد حمله قرار گرفته، در شیفت مخالف آن دختران تحصیل می‌کنند و در واقع باز هم هدف دختران بوده‌اند، این ناامنی را باید در سطح غیر فیزیکی و بالاتری دید.»

نجات بهرامی با هشدار در مورد اینکه رسانه‌ها پوشش خبری ضعیفی از این ماجرا داشته‌اند می‌گوید: «این اتفاق بسیار امنیتی، حساب شده و خطرناک است، باید خیلی بیشتر در مورد آن مانور خبری داده شود. مقام‌های بلندپایه حکومتی باید به‌درستی حقیقت را بگویند یا عده‌ای را بازداشت کرده و محاکمه کنند، وگرنه این بحث نا‌امنی به همین شکل ادامه پیدا خواهد کرد.»

با تکرار شدن حادثه مسمومیت و انتشار اخبار آن در رسانه‌ها،‌ «مسلم خانی»، معاون دادستان عمومی و انقلاب قم، در یک برنامه تلویزیونی خانواده‌های دانش‌آموزان را تهدید کرد که در صورت خبر رسانی نادرست، به حبس از دو ماه تا دوسال، و یا شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم خواهند شد.

«احمد امیرآبادی فراهانی»، نماینده قم، هم مسمومیت دانش‌آموزان قمی را بزرگنمایی شده عنوان کرد و گفت فوبیاست!

معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی استان قم، با کیسه پلاستیکی وارد عمل شد و گفت هوای کلاس‌ها با کیسه نایلونی جمع‌آوری و آزمایش شود.

تنها یک مدرسه پسرانه در این ۳ ماه دچار چنین مشکلی شده است، یکی از دانش‌آموزان مسموم شده این مدرسه روز حادثه را این‌طور روایت کرده است:‌ «بویی شبیه بوی الکل، سم مانند آمد، ما از مدرسه بیرون آمدیم. حالت تهوع و عق زدن داشتم و خون از دهنم می‌آمد. ما چون حالمان وخیم بود، اولین نفر ما را با آمبولانس فرستادند.»

دانش‌آموز دیگری می‌گوید: «بوی بدی می‌آمد، زنگ اول، دوم، سوم و چهارم هیچ‌کدام از معلم‌ها ماسک نزدند، زنگ آخر یکهو همه معلم‌ها ماسک زدند. بالا بوی بدی آمد، تا به حیاط رفتیم یک ذره پاهایمان شل شد و این اتفاق شد(افتاد).»

دانش‌آموز دختر دیگری می‌گوید : «در ابتدا بوی عطر خوشبو و بعد از آن بوی میوه گندیده در فضا متصاعد شده است، و بعد دختران دانش‌آموز روی زمین افتاده‌اند.» دانش‌آموزی هم بوی این گاز را به بوی تخم‌مرغ سوخته تشبیه کرده است.

کارشناس صداوسیما رسمی ایران، در یک برنامه تلویزیونی اما ادعا کرد کسی که با کمبود کلسیم یا منیزیم، فسفر و پتاسیم مواجه باشد، ممکن است این علائم را داشته باشد.

علائم دانش‌آموزان مسموم علائمی همچون تهوع، سرگیجه، سردرد و بی‌حسی در اندام‌ها بوده است.

از ناپدید شدن مجسمه‌های شهری تا مسمومیت دانش‌آموزان
به گفته نجات بهرامی، این مساله یا در راستای انحراف افکار عمومی از اعتراضات سراسری است، یا ادامه فعالیت نیروهای تندرو، که تا حدی به حکومت و افراد داخل حکومت تکیه دارند و کارهای افراطگرایانه‌ای می‌کنند. مثلا برای ایجاد ترس بین زنان بی‌حجاب، اسیدپاشی می‌کنند یا با تفنگ ساچمه‌ای زنانی که به‌زعم آن‌ها بی‌حجاب بودند را، در شهر اصفهان می‌زدند.

او اضافه می‌کند در برهه‌ای ناپدید شدن مجسمه‌ها در سطح شهر را داشتیم که مشخص شد به‌دلیل اعتقادات افراطی گروهی مذهبی که مجسمه را مکروه می‌دانند، رخ داده است. همچون طالبان که مجسمه‌های بودا را در افغانستان منفجر می‌کرد.

سود حاکمیت از مسموم کردن دختران دانش آموز چه بود؟
معلم یکی از مدارس شیراز به «ایران‌وایر» می‌گوید: «حتی در کانال‌های تلگرامی و چت گروهی معلمان هم کسی جرات نمی‌کند در مورد مسمومیت دانش‌آموزان بنویسد. همه ناگفته می‌دانند تهدید و بازداشت در پی دارد.»

نجات بهرامی،‌ کارشناس آموزشی، با عنوان اینکه بحران مشروعیت بسیار عمیقی در جمهوری اسلامی رخ داده که حتی سران جمهوری اسلامی هم کاملا آن را پذیرفته‌‌اند و در سخنرانی‌های متعدد آیت‌الله علی‌خامنه‌ای کاملا مشخص است می‌گوید، می‌توان فهمید که دنبال راهی برای عرض اندام دوباره هستند.

او توضیح می‌دهد:‌ «بدنه حاکمیت بعد از خیزش مردمی در ماه‌های اخیر دست به تحرکاتی زد، از جمله آزادی گسترده‌ زندانیان، احتمالا قصد دارند به‌زودی یک حرکت تبلیغاتی-نمایشی راه انداخته، و عده‌ای را هم در رابطه با این مسمومیت‌ها بازداشت کنند و بگویند این افراد با جریان‌های افراط گرا مذهبی همدستی داشته و با تحصیل دختران مخالف بودند یا با طالبان و داعش و برخی از کشورهای منطقه نیز در ارتباط بودند و اینطور نتیجه گیری کنند که وقتی مردم در حال سرنگونی نظام جمهوری اسلامی بودند، از سمت دیگر احزاب تجزیه‌طلب و مسلح در اپوزیسیون، در ایجاد ناامنی در تلاش بوده‌اند.»

آقای بهرامی می‌گوید: «با توجه به وجود حدود ۱۶ میلیون دانش‌آموز و کمی بیشتر یا کمتر، مسمومیت‌های سریالی به‌سرعت همه کشور را درگیر می‌کند، می‌تواند مساله اعتراضات را به حاشیه ببرد و شایعه و نگرانی توامان تولید می‌شود. این یک جنایت کثیف ولی هوشمندانه از سمت جمهوری اسلامی است.»

ار دیگر سو «قم نیوز»، مسمومیت سریالی دانش‌آموزان دختر را تلاش رسانه‌های ضدانقلاب برای گسست بین مردم و روحانیت عنوان کرده است و نوشته که نسبت دادن مسمومیت‌های سریالی دانش‌آموزان به گروه‌های تندرو و مشخصا اقشار مذهبی و روحانیت توسط این رسانه‌ها، «ادامه جنگ ترکیبی» و «همه جانبه‌ای» است که «دشمن» علیه ملت ایران به راه انداخته است.

برگرفته از سایت ایران وایر، ۲۳ فوریه ۲۰۲۳