زندان تهران بزرگ؛ محدودسازی فضا با هدف فشار بیشتر و خطرات جانی تخت‌های سه‌طبقه برای زندانیان

وب‌سایت حقوق بشری هرانا در گزارشی، درباره وضعیت زندان تهران بزرگ، نوشته مسئولان این زندان با «محدودسازی فضا» اقدام به «اِعمال فشار مضاعف» بر زندانیان می‌کنند.

در گزارش منتشرشده هرانا در روز چهارشنبه ۱۶ فروردین، زندانیان زندان تهران بزرگ (فشافویه) مجبور به خوابیدن در تخت‌های سه‌طبقه‌ای هستند که ارتفاع طبقه بالای آن‌ها به بیش از دو متر می‌رسد.

معضل تخت‌های سه طبقه در برخی زندان‌های ایران از جمله اوین و فشافویه سال‌ها است که وجود دارد و با وجود هشدارها این مشکل تاکنون حل نشده است.

در سال ۱۳۹۸ یک زندانی با هویت «مرتضی کارگر» که به دلیل عدم توانایی پرداخت مهریه در زندان اوین به‌سر می‌بُرد، در پی سقوط از طبقه سوم یکی از این تخت‌ها دچار ضربه مغزی شد و جان باخت.

هرانا در گزارش خود به نقل از یک زندانی سابق در زندان تهران بزرگ اعلام کرده که مسئولان این زندان به ویژه رئیس تیپ ۶ زندان به نام «پیروزفر»، به کاهش تعداد اتاق زندانیان از ۱۶ به شش مورد اقدام کرده و موجب افزایش تراکم جمعیت در اتاق‌ها شده است.

هم‌چنین بنا بر دستور آقای پیروزفر تمامی پرده‌های روی تخت زندانیان که «ناچیزترین وسیله برای ایجاد حریم شخصی» میان آنها به شمار می‌رود نیز کنده و همه کتاب‌های زندانیان جمع‌آوری و به بخش فرهنگی زندان منتقل شده است.

تاکنون گزارش‌های متعددی به نقل از زندانیان از وضعیت نامناسب زندان‌های مختلف ایران منتشر شده است.

هرانا در روزهای گذشته در گزارش دیگری از «کف‌خوابی» حتی در سرویس‌های بهداشتی در زندان‌ وکیل‌آباد مشهد به دلیل کمبود شدید امکانات خبر داده بود.

در این گزارش به نقل از خانواده زندانیان آمده بود که تعداد کف‌خواب‌های اتاق‌های بند، چند برابر استاندارد است و زندانیان پس از شش ماه کف‌خوابی در راهروها امکان کف‌خوابی در اتاق‌ها را پیدا می‌کنند.

رئیس سازمان زندان‌ها در ایران، شهریور پارسال وجود این پدیده را در زندان‌های کشور تأیید و دلیل آن را نبود تعداد تخت متناسب با شمار زندانیان، اعلام کرده بود.

سایت حقوق بشری هرانا در گزارش اخیر خود به نقل از منابع آگاه خبر داده است که تعداد زندانیان در زندان وکیل‌آباد بسیار بیش از ظرفیت آن است و به همین دلیل زندانیان با صف‌های طولانی برای استفاده از حمام، تلفن برای تماس با خانواده، استفاده از خدمات بهداری و انتظار چند‌ساعته برای گرفتن آمار روزانه روبرو هستند.

افزایش سرقت به دلیل فقر، عدم تفکیک زندانیان بر اساس جرائم و نگهداری برخی زندانیان در انفرادی‌هایی شبیه «قفس» از دیگر مشکلات زندان وکیل‌آباد است که زندانیان و خانواده‌ها درباره آن‌ها اطلاع‌رسانی کرده‌اند.

شماری از کنشگران مدنی و سیاسی زندانی در سال‌های گذشته در گزارش‌های متعددی درباره وضعیت «هولناک» زندان‌های مختلف در ایران هشدار داده بودند. نرگس محمدی، فعال حقوق بشر، اواسط مرداد ۱۴۰۱ در پیامی از زندان اوین با اشاره به ازدحام بی‌سابقه «بیش از ۵۰ زندانی سیاسی و عقیدتی» در بند زنان زندان اوین، این وضعیت را «نشانه‌ای از شدت گرفتن سرکوب» جمهوری اسلامی خواند که «تمام آحاد جامعه را هدف قرار داده است.»

در ماه‌های گذشته و در پی بازداشت هزاران معترض در جریان اعتراضات «زن زندگی آزادی»، ازدحام در بیشتر زندان‌ها و بازداشتگاه‌ها افزایش یافته و با وجود آزادی شماری از زندانیان در پی فرمان «عفو» هم‌چنان بسیاری از زندانیان از دسترسی به حداقل امکانات و فضا به دلیل افزایش تراکم جمعیت و عدم افزایش امکانات محروم هستند.

برخی نهادهای حقوق بشری در سال‌های گذشته درباره وضعیت زندان‌ها به جمهوری اسلامی هشدار داده و خواستار بازنگری در وضعیت کنونی شده‌اند.

برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۶ آپریل ۲۰۲۳