ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، روز سه‌شنبه سوم مرداد در واکنش به انتشار گزارشی در خصوص همکاری تهران و مسکو برای ساخت پهپاد گفت، ایران همچنان بزرگترین حامی نظامی روسیه است.
شبکه تلویزیونی«سی‌ان‌ان» در همین روز در گزارشی به نقل از مقام‌های اطلاعاتی آمریکا خبر داد که مسکو با کمک ایران در حال ساخت مجتمع تولید پهپاد در جمهوری تاتارستان روسیه است که این مجتمع پس از تکمیل می‌تواند بر جنگ اوکراین «تاثیر چشمگیری» داشته باشد.
معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در خصوص واکنش به این گزارش گفت : «ما قبلاً به وضوح درباره این موضوع صحبت کرده‌ایم. ایران همچنان بزرگترین حامی نظامی روسیه است و می‌توان گفت که روسیه صدها پهپاد انتحاری و همچنین تجهیزات مربوط به تولید پهپاد را از ایران دریافت کرده است.»
آقای پاتل تصریح کرد: «روسیه از پهپادهای ایرانی برای حمله به کی‌یف و ایجاد وحشت در بین مردم اوکراین استفاده کرده است و این مشارکت نظامی بین روسیه و ایران همچنان در حال تعمیق است.»
در گزارش شبکه تلویزیونی «سی‌ان‌ان» آمده است که مجتمع ساخت پهپاد در خاک روسیه در حال تکمیل است و این تاسیسات می‌تواند بیشتر از شمار پهپادهای ایرانی تحویل داده‌شده به روسیه، پهپاد تولید کند.
این مقام‌های اطلاعاتی در ادامه تصریح کردند که متجمع یاد شده احتمالا تا ابتدای سال آینده میلادی راه‌اندازی شود.
جان کربی، هماهنگ‌کنندۀ ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید، روز ۱۹ خرداد اعلام کرده بود که مسکو در حال آماده شدن برای تأسیس کارخانه تولید پهپاد در خاک خود با کمک ایران است.
تحلیلگران امنیتی و اطلاعاتی به این شبکه آمریکایی گفته‌اند که ایران تاکنون ۴۰۰ پهپاد انتحاری شاهد ۱۳۱، شاهد ۱۳۶ و مهاجر به روسیه تحویل داده و ارتش این کشور از همه آن‌ها استفاده کرده است.
با این‌حال، گزارش دیگر منابع حاکی است که شمار پهپادهای تحویلی ایران به روسیه بسیار بیشتر از این رقم است و وزارت دفاع اوکراین می‌گوید بیش از ۶۰۰ پهپاد ساخت ایران را ساقط کرده است.
به گزارش سی‌ان‌ان٬ تحلیلگران گفتند که مقام‌های آژانس اطلاعات دفاعی قطعاتی را از یک پهپاد ایرانی، شاهد ۱۰۱، نشان داده‌اند که در عراق سقوط کرده که کوجکتر و سبکتر از شاهد ۱۳۱ است. به گفته این تحلیلگران احتمالا ایران درصدد ارسال پهپاد شاهد ۱۰۱ به روسیه باشد چون سبکتر است و حمل و نقل ساده‌تری دارد.
ایران برای ماه‌ها ارسال پهپاد به روسیه برای هدف قرار دادن اوکراین را تکذیب می‌کرد، اما سرانجام با ارائه شواهد و مدارک معتبر از سوی نهادهای غربی، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، آبان پارسال این موضوع را تأیید کرد.
اوکراین جمهوری اسلامی را به «دروغ‌گویی» متهم کرده و گفته است صدها پهپاد ایرانی را ساقط کرده است.
یک مقام ارشد آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا روز جمعه گفته بود، تحلیلگران برای اولین‌بار در فروردین سال گذشته نشانه‌هایی از مشارکت نظامی رو به رشد روسیه و ایران را مشاهده کردند.
کاخ سفید نیز تیرماه سال گذشته اعلام کرد که ایران در حال آماده شدن برای ارائه پهپادها به روسیه است.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۲۶ جولای ۲۰۲۳