۳ سال زندان برای یک شاعر

موج تهدید‌های قضایی علیه فعالان سیاسی در داخل ایران در آستانه‌ سالگرد قتل «مهسا امینی» رو به افزایش است.

براساس اطلاعاتی که به دست «ایران‌وایر» رسیده است، حکم ۳ سال حبس تعلیقی به مدت ۵ سال به «ستار رضایی»، شاعر، مترجم و فعال سیاسی ابلاغ شد.

«ستار رضایی»، شاعر،‌ مترجم و فعال کارگری ساکن نجف‌آباد اصفهان، است که شامگاه دهم آذر با حمله ماموران امنیتی به منزل پدرش بازداشت، و به مکانی نامعلوم منتقل شد. او مدتی بعد با وثیقه آزاد بود.

موارد اتهامی نسبت داده شده به ستار رضایی، «ارتباط با عناصر ضدانقلاب خارج از کشور»، «نشر اکاذیب در فضای مجازی»، «توهین به رهبری» و «فعالیت تبلیغی علیه نظام» عنوان شد.

در هفته‌های گذشته فشار بر فعالان سیاسی، دانشجویان و خانواده جان‌باختگان در اعتراضات سراسری افزایش چشمگیری داشته است.

در عین حال، سازمان اطلاعات سپاه پاسداران و وزارت اطلاعات، در اطلاعیه‌ مشترکی، روز چهارشنبه۱۵شهریور و در آستانه سالگرد کشته شدن مهسا امنیتی در بازداشت گشت ارشاد، مدعی وارد کردن «ضربه جدی به شبکه سازماندهی اغتشاشات» شدند.

روز ۵شهریور۱۴۰۲،‌ پس از ۲ سال بلاتکلیفی، دادگاه رسیدگی به پرونده ستار رضایی، شاعر و مترجم در شعبه‌ ۱۰۲ دادگاه انقلاب نجف‌آباد برگزار شد. طبق اطلاعات رسیده به ایران‌وایر، در متن ابلاغیه‌ای که برای این شاعر و فعال سیاسی ارسال شده بود، اتهاماتی همچون نشر اکاذیب در فضای مجازی، توهین به رهبری و فعالیت تبلیغی علیه نظام عنوان شده است. در ابلاغیه جدید دو اتهام آخر قید نشده است، ولی پیش‌تر به آقای رضایی ابلاغ شده بود.

به گفته یکی از آشنایان خانواده رضایی، حکم ۲ سال حبس تعزیری بابت اتهام توهین به رهبری و ۱ سال حبس تعزیری برای اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام صادر شده است. اتهام نشر اکاذیب در فضای مجازی مصداق مشخصی نداشته است و برای این اتهام، حکم دریافت نکرده است. در نهایت ۳ سال حبس تعزیری که با تخفیف به‌علت نداشتن سابقه کیفری به ۳ سال حبس تعلیقی به مدت ۵ سال تبدیل شده است.

حبس تعلیقی محکومیتی است که قاضی در شرایطی خاص مجازات حبسی که برای متهم صادر می‌شود را، معلق می‌کند. به این معنا که اگر مجرم در زمان معینی جرمی مرتکب نشود، محکومیت در مورد او اجرا نخواهد شد.

این حکم بعد از قریب به دو سال از بازداشت آقای رضایی در آذر ۱۴۰۰ صادر شده است.

این فرد نزدیک به خانواده رضایی می‌گوید: «حبس تعلیق از نظر من شکنجه فرد متهم است. این نوع از احکام معمولا برای به انزوا کشاندن فعالان سیاسی صادر می‌شود.»

«موسی برزین خلیفه‌لو»، وکیل دادگستری و حقو‌قدان می‌گوید: «به این دلیل ۵ سال حبس تعلیقی برای این فرد مصداق شکنجه است، چون طی این ۵ سال متهم باید مدام مراقب باشد تا پرونده جدیدی برای او باز نشود.»

به گفته این حقوقدان، حبس تعلیقی بهتر از حبس تعزیری است. او توضیح می‌دهد: «در مقایسه با حبس تعزیری، حبس تعلیقی به‌نوعی تخفیف دادن به متهم است که تحت شرایطی شامل آن می‌شود، اما به یک لحاظ هم شخص همیشه تحت ترس زندگی می‌کند. در جرائم امنیتی اعطای حکم حبس تعلیقی از یک سیاست سیستماتیک پیروی نمی‌کند، ولی چون زندانی زیاد است، از حبس‌های تعلیقی استفاده می‌کنند که هم شخص را در ترس و ارعاب قرار بدهند، هم زندان‌ها پر نمی‌شود.»

ستار رضایی، در اعتراض‌های اصفهان، بازداشت شده بود
آقای رضایی ازجمله شرکت‌کنندگان در جریان اعتراض‌های سال ۱۴۰۰ در اصفهان بود.

تجمع‌ اعتراضی کشاورزان اصفهان، به ناکارآمدی مدیریت آب این استان از ۹مهر۱۴۰۰ آغاز شده بود. اعتراضات به عدم تامین حقابه و خشک شدن زاینده‌رود، موجب تجمع کشاورزان در کنار پل خواجو بود.

در این تجمعات، کشاورزان به آنچه «غارت» ‌آب این رودخانه می‌خوانند با سر دادن شعار «برابری، عدالت، این است درخواست ملت» اعتراض کردند.

در خرداد۱۴۰۰، شورای تامین استان مصوب کرده بود که ۲۵۰ میلیون مترمکعب سهم آب برای کشت محصولات کشاورزان اختصاص داده شود، درحالی‌که تنها ۷۰ میلیون مترمکعب آن تامین شد.

این اعتراض‌ها در نهایت روز جمعه۵آذر با مداخله نیروهای نظامی و امنیتی به خشونت کشیده و سرکوب شد.

پس از سرکوب اعتراضات کشاورزان و مردم اصفهان، موجی از بازداشت فعالان کارگری، مدنی و سیاسی در اصفهان ‌‌و شهرهای اطراف آن آغاز شد.

به گزارش ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق‌بشر در ایران (هرانا)، بیش از ۲۰۰ شهروند در جریان اعتراض‌های اصفهان بازداشت شدند که ۱۳تن از آن‌ها کودک بودند.

براساس گزارش‌های منتشر شده در آن زمان، بیشتر بازداشت‌شدگان به مقر سپاه و ده‌ها تن نیز به زندان‌های اصفهان، خمینی‌شهر و ندامتگاه زنان اصفهان منتقل شدند.

ستار رضایی، شاعر، مترجم و فعال کارگری نیز که در این اجتماعات اعتراضی شرکت داشت، بامداد ۱۱آذر۱۴۰۰ در منزل پدر خود در شهر اصفهان بازداشت شد. او به بند امنیتی(الف طا) زندان مرکزی اصفهان منتقل و غروب ۱۵آذر بعد از تودیع وثیقه ۳۰۰ میلیون تومانی که سند منزل پدری آقای رضایی است، آزاد شد.

در اتهامات آقای رضایی ارتباط با عناصر ضدانقلاب که در واقع ارتباط این شاعر با دوستان خود در خارج از ایران بوده است جرم‌انگاری شده بود که به‌دلیل در اختیار نداشتن مستندات کافی، از پرونده حذف شد.

به گفته یک منبع نزدیک به آقای رضایی، در دادگاه اخیر او که روزهای گذشته برپا شده است، اتهام ارتباط با عناصر ضدانقلاب خارج از کشور بعد از جلسه‌ احضاریه برای این شاعر و مترجم، حذف شده است؛ اتهامی که نزدیکان ستار رضایی آن را واهی خوانده‌اند.

سرودن شعر مصداق توهین به مقام رهبری شد
مستنداتی که حین بازجویی به ستار رضایی نشان داده شده‌، عموما شعرهایی بوده‌اند که او در حمایت از اعتراضات آبان، اعتراضات مردمی دی ۱۳۹۶ و وقایع مشابه آن‌ها سروده است.

مورد اتهامی توهین به رهبر جمهوری اسلامی ایران نیز به‌دلیل هجویاتی است که پیش‌تر این شاعر به رشته تحریر درآورده، ولی به گفته منبع مطلع، مستندات محکمی برای آن اعلام نشده است.

به گفته یک فرد نزدیک به ستار رضایی، در بازجویی‌هایی که در سال ۱۴۰۰ از او انجام داده‌اند، جدا از موارد مربوط به سرودن اشعار انقلابی، فراخوان‌های دعوت به تجمع برای پیگیری مطالبات کشاورزان، دانشجویان و به‌طور کلی تمام مردم جامعه مطرح بوده است.

برگرفته از سایت ایران وایر، ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۳