چند فعال سیاسی و اقتصاددان در ایران به مقامات جمهوری اسلامی هشدار دادهاند که «دور زدن تحریمها» در بلندمدت پاسخگوی وضعیت اقتصادی نیست و تا اوضاع بدتر نشده باید کاری کرد.
موسی غنینژاد اقتصاددان روز یکشنبه ۱۹ شهریور در سرمقاله روزنامه «دنیای اقتصاد» چاپ تهران مینویسد «تا زمانی که دیپلماسی ایرانی نتواند با هر تدبیر ممکن افکار عمومی در آمریکا را در جهت مخالفت با تحریمها تحت تاثیر قرار دهد، دولت آمریکا همچنان به تحریم اقتصادی به عنوان ابزار سلطهگری ادامه خواهد داد.»
وی توضیح داده تدابیری نظیر دور زدن تحریم که در داخل کشور «طرفداران» و «کاسبان» زیادی دارد، ابزار مؤثر درازمدت برای مقابله با تحریم اقتصادی نیست و نه تنها برای منابع ملّی بسیار پرهزینه است، بلکه فراتر از آن موجب گسترش فساد در ارکان اقتصادی و سیاسی میشود و امنیت ملی را به خطر میاندازد.
غنینژاد در ادامه با تأکید بر ضرورت «رصد شبکههای مالی و تجاری» میگوید: «دور زدن تحریمها روز به روز سختتر و پرهزینهتر میشود» و جمهوری اسلامی را منزویتر میکند.
این اقتصاددان هشدار داده «این انزوا از یکسو نتیجهای جز تضعیف بنیه اقتصاد ملّی و از سوی دیگر، تخریب هرچه بیشتر چهره ایران در افکار عمومی جهانیان و بهویژه آمریکاییان ندارد.»
او در پایان به مسئولان نظام هشدار میدهد «برای جلوگیری از بدتر شدن اوضاع نیاز به تدبیری نو بیش از هر زمان احساس میشود، تدبیری که مبتنی بر واقعیتهای دنیای امروز باشد و نه شعارهای ایدئولوژیک عامهپسند.»
محمود سریعالقلم پژوهشگر روابط بینالملل نیز در مصاحبه با «شرق» به حکومت توصیه کرده «کشور را از تحریمها نجات دهند تا اینکه فضا برای ارتباطات بینالمللی فراهم شود.»
وی با اشاره به اینکه «تحریمها میتواند اقتصاد ما را فلج کند» افزوده که تحریمها همچنین «نمیگذارد ارتباطات عادی و معقول داشته باشیم، حتا با کشورهای در حال توسعه، مانند هند، اندونزی سنگاپور، ترکیه و خیلی از کشورهای دیگر.»
اینهمه در حالیست که عباس عراقچی دبیر شورای راهبردی روابط خارجی و معاون محمدجواد ظریف وزیر خارجه پیشین جمهوری اسلامی اخیراً در یک مصاحبه درست مانند ظریف که پیشتر همین موضوع را عنوان کرده بود، ادعا کرد «دکترای دورزدن تحریم داریم.» محمدجواد ظریف اردیبهشت ۹۸ در گفتگو با رویترز گفته بود، «همواره راهکارهایی برای دور زدن تحریمها وجود دارد، ما در این زمینه دکترا داریم!»
روزنامه «جمهوری اسلامی» چاپ تهران چندی پیش در یک گزارش نوشت که همه میدانند که کشور از ناحیه «عناصر مزاحم» که استمرار تحریمها به نفع آنان است، متحمل چه زیانهای بزرگی شده و مردم دچار چه فلاکتی در زمینه معیشت شدهاند.
در این مقاله تأکید شده بود «این واقعیت تلخ را حضرات میدانند و در عین حال حاضر نیستند کار را به افراد کاردان بسپارند تا با حفاظت کامل از منافع ملی، مساله هستهای را به سرانجام برسانند… متاسفانه دولتها در شرایطی که سیاست خارجی کشور در زمینه روابط بینالملل دچار انسداد است، قدرتی برای مهار تورم و حل مشکلات اقتصادی ندارند. قابل قبول نیست که موضوع پرونده هستهای دهها سال باز بماند و مردم همواره دچار عوارض تحریمی آن باشند.»
عباس آخوندی وزیر پیشین راه و شهرسازی در دولت حسن روحانی اوایل سال ۱۴۰۰ گفته بود دور زدن تحریمها طی ۱۶ سال اخیر بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار هزینه به اقتصاد ایران تحمیل کرده است. او گفته بود این کار باعث شکل گرفتن یک فساد بزرگ و نهادینه شده که «ذینفعان جدی» دارد.
از سوی دیگر، شهریار حیدری نایب رئیس کمیسیون امنیت ملّی مجلس شورای اسلامی اخیراً در مصاحبه با روزنامه «دنیای اقتصاد» نسبت به قرارگرفتن ۲۸ میلیون نفر از مردم زیر خط فقر هشدار داد.
وی گفته بود «دولت در کنترل مباحث اقتصادی ضعیف است و عموماً پایه پدیدههای امنیتی، مسائل اجتماعی است… اعتقاد دارم دولت در حل مسائل اجتماعی ضعیف است، بنابراین مسائل اجتماعی به مسائل سیاسی تبدیل شدهاند و بعضی از این موارد امنیتی و تبدیل به ناهنجاری میشود.»
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۳