نگاه امنیتی بی‌دلیل به «کمپین معلولان» ــ «عمر دست خداست» در واکنش به درخواست داروهای نایاب

در گزارش هفتگی حقوق معلولان این هفته نگاهی داریم به احضار مدیران «کمپین معلولان» به وزارت اطلاعات، سخن تازه رئیس‌جمهور ایران که نقل شبکه‌های اجتماعی شد، و دیگر خبرهای جامعه معلولان ایران.

در هفته گذشته، بهروز مروتی، مدیر و لیلا میرخوشحال، ادمین کمپین معلولان با احضار، تفتیش خانه و جمع‌آوری وسایل شخصی‌شان توسط ماموران امنیتی قرار گرفتند. میرخوشحال ظاهرا بازداشت شده است اما در مورد هر دو نفر، وضعیت جسمانی و معلولیت آنها نگرانی به‌همراه داشته است.

ابراهیم رئیسی، عضو هیات مرگ و رییس‌ جمهوری اسلامی ایران نیز در پاسخ به درخواست داروهای بیماری خاص گفت «عمر دست خداست» و اعلام کرد نظام قصد تولید داخلی این داروها را دارد و برای بیمارانی که بدون این داروها در خطر مرگ قرار می‌گیرند، پاسخی دیگر نداشت.

همزمان با ۲۳ مهر، روز جهانی عصای سفید، نابینایان و کم‌بینایان در صد اخبار خبرگذاری‌ها قرار گرفتند، هرچند بیشتر خبرها تلاش مقامات حکومتی برای بیان این بود که قانون را باید کامل اجرا کنیم اما نگفتند چرا قانون دست‌نویس خودشان را کامل اجرا نمی‌کنند.

نگاه امنیتی به «کمپین معلولان» بی‌دلیل بود

ابتدا اعلام شد بهروز مروتی، مدیر کمپین معلولان توسط وزارت اطلاعات احضار شده است. خانه او البته بازرسی شد و تلفن همراه و دیگر وسایل مانند لپ‌تاپ او جمع‌آوری شدند. در فضای مجازی گفته شد که ماموران امنیتی می‌خواستند مروتی را بازداشت کنند اما با شرایط جسمانی او، چنین کاری نکرده‌اند.

رویا بابای، خبرنگار حوزه معولان، ۱۸ مهر در ایکس نوشت:بهروز مروتی مدیر کمپین معلولان که روز گذشته از احضار خود خبر داده بود ساعتی پیش از برگزاری نشست صمیمی با وزارت اطلاعات خبر داد و گفت موضوع احضار ربطی به کمپین و مطالبه‌گری حقوق معلولان نداشته. وی همچنین گفت گوشی موبایل و وسایل ضبط شده‌اش چند روز دیگر به او بازگردانده خواهد شد.

بااین‌حال ۲۱ مهر ماه، صدای شهریور در ایکس نوشت: لیلا میرخوشحال ادمین سابق کمپین معلولان، ۱۹ مهر ۱۴۰۲ که به حراست بهزیستی قزوین احضار شده بود، توسط مزدوران بازداشت شد. معلولین جسمی شدید لیلا باعث تشدید نگرانی خانواده‌اش شده است

درنهایت رشتوی «چرا مدیر و ادمین کمپین معلولان احضار شدند؟!» در ۲۴ مهر نوشت که بهانه احضار این دو، «مدرسه پرتو» بوده است. این مدرسه با شعار «مدرسه ترویج و حمایت‌گری»، فعالیت مختلف در فضای مجازی دارد، از جمله اینکه دوره‌های آموزشی آنلاین برگزار می‌کند. کمپین معلولان در شروع رشتوی خود نوشت:

براساس گزارش مرجع امنیتی، مدرسه آنلاین پرتو ذیل بنیاد اورآسیا و دولت آمریکا فعالیت می‌کند که برای اقشار مختلف از جمله افراد دارای معلولیت دوره‌های آموزشی آنلاین و رایگان با اهداف مغرضانه برگزار می‌نماید. [کمپین معلولان] خاطرنشان می‌سازد هیچ‌یک از فعالیت‌های کمپین معلولان تحت تأثیر این مدرسه و دوره‌های آموزشی آن نبوده است.

درنهایت «کمپین معلولان» می‌نویسد «تنها در حوزه افراد دارایه معلولیت و در چارچوب قوانین و مقررات جمهوری اسلامی است».

«اولا عمر دست خداست»

ابراهیم رئیسی در سیزدهمین همایش ملی نخبگان صحبت کرد و یک حرفش نقل شبکه‌های اجتماعی شد. او در واکنش به خانواده‌های بیماران خاص، تجمع‌هایشان و اعتراض‌هایشان به نبود دارو، حذف ارز دولتی و قیمت‌های گزاف آن گفت:

اولا عمر دست خداست. زمان تعیین کردن که یک سال دیگر دو سال دیگر زنده‌ای، درست نیست. دوم اینکه از کجا معلوم که ما نتوانیم داروی موردنیاز را در این رابطه با این همه استعداد درخشان و این نخبگان که در کشور داریم، خودمان این دارو را بسازیم.

احسان بداغی، روزنامه‌نگار در ایکس همراه انتشار ویدیوی صحبت‌های رئیسی نوشت:خودتان را جای بیمارانی که در نبود دارو لحظات طلایی درمان را می‌گذرانند و به مرگ نزدیک می‌شوند و خانواده‌های آنها بگذارید. چه حسی از چنین پاسخی پیدا می‌کنید؟

فرشته صائمی، خبرنگار هم نوشت: پ.ن: اگه فردی از اعضای خونواده رئیسی بیمار و ب دنبال دارو بود، جناب رئیس باز هم همین حرفا رو می‌گفت؟؟

یغما فشخامی هم با بازنشر یک ویدیوی قدیمی‌تر از رئیسی نوشت: رئیس کمیسیون بهداشت اخیراً گفت: در تمام زمینه‌ها دچار کمبود دارو هستیم، به مسئولان هم هیچ امیدی نداریم. آقای رئیسی امروز فرمودند که به معترضان کمبود داروهای خاص گفتم که عمر دست خداست. همین آقای رئیسی مرداد۱۴۰۰ اما در داروخانه ارتش به مردم گفته بود با خدمت ما همه چی حل می‌شود.

روزنامه هم‌میهن در ۲۰ مهر گزارش «رنج چند برابر بیماران روان» را منتشر کرد و نوشت: کمبود دارو، درمان‌های مقطعی و کمبود تخت‌های بستری، بیماران اعصاب و روان را در وضعیت نگران‌کننده‌ای قرار داده است.

وحید شریعت، رئیس انجمن روانپزشکان ایران به هم‌میهن گفت:

در یکی از بدترین دوره‌ها به سر می‌بریم و به‌طور متناوب داروهای مختلف دچار کمبود می‌شود و رقابت بسیار سنگین برای اینکه افراد بتوانند بیماران خود را در بخش‌های دولتی بستری کنند، ایجاد شده است.

ولی اسماعیلی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در یک برنامه تلویزیونی به‌نقل از خبرگزاری مهر «در مورد ماده ۱۵ قانون حمایت از حقوق معلولان» گفت: ما دوم آذر ماه سال ۱۴۰۰ نامه‌ای به وزیر وقت درباره جذب و به کارگیری افراد دارای معلولیت طی پنج سال به تفکیک وزارتخانه و دستگاه‌ها ارسال کردیم که ظرف مدت ۱۰ روز این موضوع را به ما اطلاع رسانی کنید. متأسفانه در حال حاضر پاسخی دریافت نکردیم. ما بعد از تغییرات در وزارتخانه مجدد آقای مرتضوی را خواستیم. سوالاتی را نمایندگان داشتند که توضیحات وزیر، قانع کننده نبود. سازمان استخدامی قانون را به گونه‌ای دیگر تفسیر می‌کند یا نمی‌خواهد آن را بپذیرد. تکلیف قانونی که باید این سه درصد انجام دهند، می‌خواهند خودشان را با فاصله پیش ببرند. بهانه‌شان هم محدودیت منابع مالی است.

ابراهیم رئیسی در ۲۳ مهر و در دیدار با جمعی از نابینایان و کم‌بیناهای ایران، «سازمان‌های اجرائی کشور را مکلف کرد برای ایجاده مشاغل متناسب با وضعیت معلولان» اقدام کنند. او همچنین ادعا کرد در دو سال مدیریت او، «۳۶ هزار خانه به معلولان تحویل داده شده» است.

م. مهرداد این هفته گزارش «جنگ و معلولیت» را در زمانه منتشر کرد: از جنگ خرابه به جا می‌ماند، میدان‌های مین، گورستان‌ و… معلولیت. گزارشی مصور از معلولان بی‌نام و نشان جنگ ایران و عراق با بهره‌گیری از عکس‌های مهدی منعم.

برگرفته ای از سایت رادیو زمانه، ۲۰ اکتبر ۲۰۲۳