خبرگزاری رویترز روز یکشنبه ۱۸ فوریه (۲۸ بهمن) در گزارشی به نقل از چند منبع ایرانی و عراقی نوشت که حملات گروه‌های همسو با جمهوری اسلامی به نیروهای آمریکایی حاضر در منطقه در پی سفر اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران ایران، به بغداد متوقف شد.
به نوشته این خبرگزاری، منابع آگاه گفته‌اند که اسماعیل قاآنی روز ۲۹ ژانویه در فرودگاه بغداد با نمایندگان چند گروه مسلح دیدار و گفت‌وگو کرده است؛ یعنی کمتر از ۴۸ ساعت پس از آنکه واشینگتن این گروه‌ها را مسئول کشته شدن سه سرباز آمریکایی و زخمی شدن ده‌‌ها مامور دیگر در پایگاه برج ۲۲ اردن دانست.
به ادعای افراد گفت‌وگوکننده با رویترز، فرمانده قدس سپاه پاسداران به نیروهای شبه‌نظامی در عراق هشدار داده که کشتن نیروهای آمریکایی ممکن است واکنش شدید ایالات متحده را به همراه داشته باشد. او همچنین تاکید کرده که برای جلوگیری از حملات آمریکا به فرماندهان ارشد شبه‌نظامیان، تخریب زیرساخت‌های کلیدی یا حتی انتقام‌جویی مستقیم از جمهوری اسلامی ایران، لازم است که حمله به نیروهای ایالات متحده متوقف شود.
این گزارش مدعی است که یک گروه با درخواست قاآنی موافقت نکرد اما بیشتر گروه‌های دیگر خواسته‌های او را پذیرفتند و روز بعد، گروه شبه‌نظامی کتائب حزب‌الله، تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران، اعلام کرد که حمله به نیروهای آمریکایی را متوقف می‌کند و از چهارم فوریه تاکنون، به نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه هیچ حمله‌ای صورت نگرفته است.
رسانه‌های عراقی هم به سفر قاآنی اشاره کرده بودند، اما دراین‌باره جزئیاتی منتشر نشد. با این حال رویترز نوشته که برای این گزارش، با سه مقام جمهوری اسلامی ایران، یک مقام امنیتی ارشد عراق، سه سیاستمدار شیعه عراقی، چهار منبع در گروه‌های مسلح عراقی تحت حمایت تهران و چهار دیپلمات آشنا با مسائل عراق گفت‌وگو کرده است.
پاسخ مثبت به درخواست قاآنی نفوذ جمهوری اسلامی ایران بر گروه‌های مسلح عراقی را نشان می‌دهد، گروه‌هایی که برای پیشبرد هدفشان، یعنی بیرون راندن نیروهای آمریکایی از عراق، به شیوه‌های مختلف تلاش می‌کنند. این در حالی است که جمهوری اسلامی همواره تاکید می‌کند در تنش‌ها و درگیری‌های منطقه نقشی ندارد.
پنج منبع به خبرگزاری رویترز گفتند که دولت بغداد، به عنوان متحد تهران و واشینگتن، در تلاش است از تبدیل شدن مجدد این کشور به میدان جنگ قدرت‌های خارجی جلوگیری کند و از جمهوری اسلامی ایران خواسته است به مهار گروه‌های شبه‌نظامی کمک کند.
به گفته فرهاد علاءالدین، مشاور نخست‌وزیر عراق در امور بین‌الملل، «نخست‌وزیر این کشور با همه طرف‌های مرتبط در داخل و خارج از مذاکره کرده و به آن‌ها هشدار داده است که تشدید تنش‌ها عراق و منطقه را بی‌ثبات می‌کند».
در همین حال، یک تحلیلگر با بیان اینکه حمله به نیروهای آمریکایی به نفع عراق بود، گفت: «پس از این اتفاق و از ششم فوریه، مذاکرات با ایالات متحده در مورد پایان دادن به حضور این کشور در عراق از سر گرفته شد. چندین حزب و گروه مسلح همسو با جمهوری اسلامی ایران در عراق نیز گفت‌وگو را به حمله برای پایان دادن به حضور نیروهای آمریکایی ترجیح دادند.»
ایالات متحده در حال حاضر حدود دو هزار و ۵۰۰ سرباز در عراق و ۹۰۰ سرباز در سوریه دارد. آن‌ها بخشی از یک ائتلاف بین‌المللی محسوب می‌شوند که در سال ۲۰۱۴ برای مبارزه با داعش مستقر شدند.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که از اظهارنظر درباره سفر قاآنی به بغداد خودداری کرد، به رویترز گفت که حضور ایالات متحده در عراق به «روابط امنیتی دوجانبه پایدار» تبدیل خواهد شد.
یک مقام آمریکایی نیز نقش جمهوری اسلامی ایران را در کاهش حملات به رسمیت شناخت، اما گفت که مشخص نیست این آرامش ادامه خواهد داشت یا خیر.
واشینگتن تاکید می‌کند که جمهوری اسلامی ایران بر نیروهای نیابتی در منطقه نفوذ زیادی دارد اما تهران مدعی است که تنها به متحدانش کمک مالی، مشاوره و آموزش ارائه می‌دهد و آن‌ها خود تصمیم می‌گیرند عملیات انجام دهند.
به گفته یک منبع امنیتی ارشد عراق، با آماده شدن جمهوری اسلامی ایران برای واکنش آمریکا به حمله اردن، قاآنی به‌سرعت به بغداد سفر کرد؛ هرچند «به دلایل امنیتی شدید و ترس از امنیتش» از فرودگاه خارج نشد. آمریکا سال ۲۰۲۰ در حمله‌ای پهپادی خارج از فرودگاه عراق، قاسم سلیمانی، رهبر سابق نیروی قدس، را ترور کرد. در این حمله علاوه بر سلیمانی، ابومهدی المهندس، رهبر سابق کتائب حزب‌الله، هم کشته شد. رویترز به نقل از این ۹ منبع آگاه نوشت که تهران و بغداد این بار هر دو می‌خواستند از تشدید تنش مشابه اجتناب کنند و یک منبع امنیتی عراق نیز تاکید کرد ترس از تکرار آنچه بر سر قاسم سلیمانی آمد، باعث شد قاآنی از فرودگاه خارج نشود.
در همین حال یک مقام عالی‌رتبه امنیتی جمهوری اسلامی ایران هم به رویترز گفت: «دیدار قاآنی موفقیت‌آمیز بود، اما نه به طور کامل، زیرا همه گروه‌های عراقی به تنش‌زدایی رضایت ندادند.» اشاره او به یک گروه کوچک‌تر اما بسیار فعال به نام «نجباء»است که اعلام کرده که به حملاتش ادامه خواهد داد؛ با این استدلال که نیروهای ایالات متحده فقط با زور، عراق را ترک خواهند کرد.
برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۹ فوریه ۲۰۲۴