ناترازی بنزین و حاشیه‌های آن از سال ۱۴۰۲ وارد سال جدید شد و در این مسیر رکورد تاریخی جدیدی در مصرف بنزین با عرضه ۱۵۲ میلیون لیتر در روز ۲۹ اسفند ثبت شد.
ثبت این رکورد و افزایش متوسط مصرف کشور در حالی رخ می‌دهد که بنابر اعلام رسانه‌ها، تولید بنزین در ۱۰ پالایشگاه ایران در بهترین شرایط، حداکثر ۱۱۷ میلیون لیتر در روز است.
البته این میزان نیز به گفته شماری از کارشناسان با لحاظ بنزین پتروشیمی که از نظر فنی غیرمجاز و سرطان‌زا است به دست می‌آید.
وب‌سایت «نور نیوز»، رسانه وابسته به شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی، افزایش مصرف بنزین در کشور را یک «چالش بزرگ» دانسته و اعلام کرده که وزارت نفت برای تامین سوخت جایگاه‌های کشور سراغ ذخایر استراتژیک بنزین رفته است.
اولین روز از سال جدید نیز جعفر سالاری‌نسب، مدیرعامل شرکت پخش فرآورده‌های نفتی، خبر داد که میزان مصرف روزانه بنزین نسبت به زمان مشابه سال گذشته، ۲۵ میلیون لیتر افزایش یافته است.
وب‌سایت «نور نیوز» با نگاه امنیتی به بنزین به مرور آمارهای مصرف در سال‌های اخیر پرداخته و نوشته است که افزایش مصرف روزانه بنزین از ۸۸ به ۱۲۲ میلیون لیتر تنها در دو سال، موضوعی است که نمی‌توان به سادگی از کنار آن عبور کرد چرا که سالانه ۸۰ میلیارد دلار یعنی دوبرابر درآمدهای نفتی کشور صرف پرداخت یارانه سوخت می‌شود.
نگرانی‌های بوجود آمده در مصرف بنزین و هزینه‌های آن دولت را مجاب کرده که به دنبال افزایش قیمت و کاهش سهمیه‌ها باشد. اتفاقی که می‌تواند تبعات اجتماعی به دنبال داشته باشد؛ تبعاتی که نمونه موخر آن آبان ۹۸ و کشتار معترضان به افزایش قیمت بنزین در دولت حسن روحانی بود.
دولت اما بدون توجه به این تبعات در حال آماده سازی افکار عمومی برای این اقدام است و در همین زمینه مشاور وزیر اقتصاد، ۱۸ اسفند ماه سال ۱۴۰۲ افزایش قیمت بنزین در ایران را اجتناب ناپذیر دانست و گفت که دولت باید ابتدا از طریق مراجع، علما و کارشناسان با مردم حرف بزند و سپس بنزین را گران کند.
این اظهارات پس از آن صورت گرفت که معاون صنایع و انرژی ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت در گفتگویی با روزنامه «هم‌میهن» در روز سه شنبه ۱۵ اسفند، از برنامه‌های دولت برای بنزین، از جمله حذف سهمیه بنزین دولتی و افزایش قیمت آن به ۳ هزار تومان در گام نهایی خبر داده بود.
کاظم عزیزی تاکید کرد بود که اگر دولت به دنبال کنترل مصرف است، این اقدام تنها با افزایش قیمت از ۱۵۰۰ تومان به ۱۵ هزار تومان رخ خواهد داد.
روزنامه هم‌میهن به مسايل تحریم و مشکلات ارزی نیز اشاره کرد و به نقل از کاظم عزیزی نوشت که «شرایط بحرانی است.»
در کنار این اظهارات، رسانه‌ها و کارشناسان نزدیک به حکومت بطور مداوم در حال صحبت کردن از ناترازی بنزین و بودجه مورد نیاز برای واردات هستند تا از این طریق افکار عمومی را آماده تغییرات بنزینی کرده باشند.
در همین راستا هاشم اورعی، رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی، روز ششم اسفند سال گذشته از واردات ۴ میلیارد دلاری بنزین و گازوئیل خبر داد و گفت که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، ابراز نارضایتی کرد که «چرا باید واردات بنزین داشته باشیم.»
خبرگزاری ایلنا نیز در بهمن ماه سال گذشته براساس شنیده‌های خبرنگار خود در راهرو‌های پارلمان خبر داد که قرار است دولت با کاهش سهمیه آزاد بنزین یا همان بنزین ۳ هزار تومانی، به سمت سه‌نرخی کردن آن از بهار سال آینده برود.
صدای آمریکا در یک سال اخیر چندین بار با استناد به سخنان مقامات جمهوری اسلامی و تاکیدات رسانه‌ای در ایران مبنی بر ضرورت مدیریت مصرف و مقایسه مصرف در ایران با سایر کشورها، از تغییرات بنیادین در حوزه بنزین گزارش تهیه کرده است.
احمد وحیدی، وزیر کشور، روز ۱۵ آذر ماه گفته بود: «یک لیتر بنزین ما از یک لیتر آب ارزان‌تر است.»
صدای آمریکا نیز با استناد به این اظهارات در گزارشی اعلام کرد که الزام و مجوز قانونی در «برنامه هفتم توسعه» و بودجه سال ۱۴۰۳ در کنار اظهارات مقامات جمهوری اسلامی، نشان دهنده یک اتفاق بزرگ در حوزه بنزین است.
در مورد اشاره مقام‌ها و برخی از نمایندگان مجلس به لزوم جراحی اقتصادی، شماری از کارشناسان گفته‌اند که هر گونه دستکاری در قیمت بنزین منجر به تشدید فشارهای اقتصادی و برهم خوردن مناسبات سیاسی و اجتماعی در ایران خواهد شد.
افزایش قیمت بنزین در دوره ریاست جمهوری حسن روحانی در آبان ۹۸ اعتراضات گسترده‌ای را در ایران به همراه داشت. جمهوری اسلامی در واکنش به این اعتراضات گسترده، اقدام به سرکوب معترضان کرد.
در این ارتباط، خبرگزاری رویترز روز دوم دی ۹۸ از کشته شدن حدود ۱۵۰۰ تن در اعتراضات خبر داد و به نقل از سه منبع نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی نوشت که خامنه‌ای به مقامات دولتی و امنیتی دستور داده بود برای متوقف کردن اعتراضات «هر کاری لازم است» انجام دهند.
برگفته ای از سایت صدای امریکا بخش فارسی، ۲۳ مارس۲۰۲۴