چند دیپلمات اروپایی به خبرگزاری رویترز گفته‌اند که سه کشور اروپایی عضو برجام به رغم مخالفت آمریکا، پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به ۳۵ عضو شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توزیع کرده‌اند.
رویترز روز چهارشنبه ۹ خرداد گزارش داد که قرار است شورای حکام در نشست هفته آینده تصویب این قطعنامه را مورد بررسی قرار دهد.
هم‌زمان خبرگزاری دولتی ایرنا با انتشار گزارشی تهدید کرد اگر در اجلاس آتی شورای حکام قطعنامه‌ای علیه ایران صادر شود تهران نسبت به آن عکس‌العمل نشان داده و اقدام متقابل انجام خواهد داد.
رویترز می‌نویسد آمریکا بر این عقیده است که تصویب قطعنامه علیه ایران می‌تواند به تنش‌ها دامن بزند و بر انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر آمریکا سایه بیندازد، اما سه عضو اروپایی برجام شامل بریتانیا، آلمان و فرانسه فکر می‌کنند سیاست مماشات با ایران دستاوردی ندارد.
یک مقام ارشد اروپایی به رویترز گفته است: «به رغم اصرار ما، آمریکایی‌ها همچنان در این فکر هستند که نباید کاری کرد که منجر به تشدید تنش با ایران شود، اما این سیاست تاکنون هیچ دستاوردی نداشته و معتقدیم که اکنون باید رویکرد محکم خود را نشان دهیم.»
وال استریت جورنال نیز روز دوشنبه به نقل از دیپلمات‌های آگاه از مذاکرات، گزارش مشابهی را منتشر کرده بود.
دیپلمات‌ها نیز به وال استریت جورنال گفته بودند، در صورت عدم صدور قطعنامه علیه ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اقتدار آژانس به‌عنوان ناظر هسته‌ای تضعیف خواهد شد و اعتبار غرب برای مقابله با خطرات احتمالی اشاعه خدشه‌دار خواهد شد.
این دیپلمات‌ها تصریح کردند، سه کشور اروپایی معتقدند که زمان آن فرا رسیده است در برابر تداوم سرپیچی تهران از تعهدات منع اشاعه، موضع قاطعانه‌ای اتخاذ شود.
متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، روز سه‌شنبه گزارش وال استریت جورنال در خصوص تلاش دولت آمریکا برای جلوگیری از تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را تکذیب کرد.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گزارش این نشریه آمریکایی را «نادرست» خواند و تاکید کرد که آمریکا هیچ تلاشی برای جلوگیری رأی منفی یا ممتنع کشورها انجام نداده است.
متیو میلر تصریح کرد که دولت آمریکا در حال تشدید فشارها بر جمهوری اسلامی ایران از طریق تحریم‌های بین‌المللی است.
او تاکید کرد که ایالات متحده به تلاش‌ها برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای ادامه خواهد داد.
آخرین بار شورای حکام آژانس اتمی، ۱۸ ماه پیش قطعنامه‌ای علیه ایران تصویب کرد و خواهان همکاری فوری جمهوری اسلامی با آژانس، خصوصا شفاف‌سازی موضوع کشف آثار اورانیوم در سه سایت اعلام‌نشده جمهوری اسلامی شد.
ایران طی این مدت همکاری لازم با آژانس را نکرده است. رافائل گروسی دبیر کل آژانس،حدود دو هفته پیش برای گفتگو با مقامات ایرانی با هدف بهبود همکاری دو طرف و بهبود نظارت آژانس به تهران سفر کرد و اعلام کرد ایران اعلام آمادگی کرده که توافق مارس ۲۰۲۳ با آژانس برای همکاری را اجرا کند.
با این حال، او اخیرا اعلام کرد که با مرگ ابراهیم رئیسی، مذاکرات ایران و آژانس متوقف شده است.
در گزارش‌های محرمانه آژانس که برای اعضای این نهاد ارسال شده و نسخه‌ای از آن روز سه‌شنبه ۷ خرداد در اختیار خبرگزاری رویترز قرار گرفته، گفته می‌شود: «در یک سال گذشته در زمینه اجرای مفاد توافقنامه چهارم مارس ۲۰۲۳ هیچ پیشرفتی صورت نگرفته است».
تهران همچنین کماکان از ورود بسیاری از کارشناسان ارشد غنی سازی اورانیوم آژانس بین المللی انرژی اتمی به کشور ممانعت می‌کند.
سه دیپلمات به رویترز گفتند، پیش‌نویسد قطعنامه ارائه شده توسط سه کشور اروپایی به اعضای شورای حکام بر تحقیقات از برنامه هسته‌ای متمرکز است و به احتمال درخواست از رافائل گروسی برای ارائه «گزارش جامع» درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران که گسترده‌تر از گزارش‌های فصلی معمول آژانس است، اشاره دارد.
آژانس در آخرین گزارش فصلی خود می‌گوید ایران سطح غنی‌سازی ۶۰ درصدی را به حدی افزایش داده که در صورت ادامه غنی‌سازی تا سطح ۹۰ درصدی توان ساخت سه بمب هسته‌ای را خواهد داشت.
قدرت‌های غربی می‌گویند چنین سطحی از غنی‌سازی هیچ توجیه غیرنظامی ندارد و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز تصریح کرده است هیچ کشور دیگری بدون انگیزه ساخت سلاح هسته‌ای تا این سطح اورانیوم غنی نمی‌کند.
جمهوری اسلامی مدعی است که قصد تولید بمب اتمی ندارد و برنامه هسته‌ای این کشور صلح آمیز است.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۳۰ می ۲۰۲۴