به گزارش رسانه‌ها در ایران اصلاح قیمت نان تا سقف ۲۵ درصد نرخ فعلی در بیش از ۱۰ استان کشور در دستور کار است.
پرداخت یارانه‌های دولتی برای کنترل قیمت نان یکی از اقداماتی است که دولت‌ها در جمهوری اسلامی انجام می‌دهند اما در سال‌های اخیر کسری منابع مالی سبب شده تا شاهد افزایش قیمت نان باشیم.
به نوشته روزنامه «اعتماد» در نانوایی‌های سنتی ۸۰ درصد قیمت نهایی نان توسط یارانه‌های دولتی پرداخت می‌شود و مردم ۲۰ درصد قیمت واقعی نان را پرداخت می‌کنند. بر همین اساس، قیمت واقعی نان ۴ تا ۵ برابر قیمت فعلی است که با توجه به خط فقر در ایران بخش زیادی از مردم که زیر خط فقر قرار دارند با حذف چنین یارانه‌ای، فشار مضاعفی را متحمل خواهند شد.
به همین دلیل گندم همواره یکی از کالاهای استراتژیک محسوب می‌شود که تاثیر مستقیمی بر نان و قیمت آن دارد. دولت در ایران گندم را به قیمت تضمین شده که بالاتر از قیمت سر خرمن است از کشاورزان خریداری می‌کند و با قیمت یارانه‌ای برای مصارف نانوایی می‌فروشد. با این وجود امسال نیز همچون سال‌های اخیر، دولت با وجود خرید گندم از گندمکاران، در پرداخت به‌موقع پول آن با مشکلاتی روبه‌رو بوده است که اعتراضاتی را در پی‌داشته است.
چند روز پیش، دیوان محاسبات از انحراف در تامین مالی منابع هدفمندسازی یارانه‌ها و استقراض از منابع خزانه‌داری و بانک مرکزی خبر داد و اعلام کرده بود که وزارت امور اقتصادی و دارایی مبلغ ۴۲ هزار میلیارد تومان (همت) بابت پرداختی به گندمکاران از محل وجوه امانی پرداخت کرده و بانک مرکزی نیز مبلغ ۳۱/۵ همت بابت مطالبات گندمکاران «بدون رعایت ضوابط قانونی» پرداخت کرده است؛ در عین حال محمد جلال، مشاور وزیر اقتصاد نیز از افزایش هزینه‌های نانوایی‌ها خبر داد و گفت قیمت نان باید افزایش یابد.
در همین زمینه معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان جنوبی نیز از افزایش قیمت نان تا ۲۵ درصد خبر داد. این تصمیم در حالی اتخاذ شده است که مطالبات گندمکاران استان همچنان پرداخت نشده و کشاورزان با مشکلات مالی مواجه هستند.
افزایش قیمت نان در ۱۰ استان کشور در حالی رخ می‌دهد که پیش از این مرکز پژوهش‌های مجلس مبلغ یارانه نان در سال ۱۴۰۳ را ناکافی دانسته بود.
به نوشته روزنامه اعتماد، دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ یارانه نان را برابر با ۱۴۳ هزار میلیارد تومان تخمین زده که نسبت به سال ۱۴۰۲ به میزان ۱۵۰ درصد رشد کرده است. مرکز پژوهش‌های مجلس تخمین زده که اعتبار مورد نیاز برای یارانه نان در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ در حالت اول حدود ۱۹۲ هزار میلیارد تومان و در حالت دوم ۱۷۸ هزار میلیارد تومان باشد.
روزنامه اعتماد تفاوت دو حالت برآوردی را تنها «در تفاوت در قیمت خرید تضمینی گندم» اعلام کرده و سایر موارد در هر دو حالت را یکسان دانسته است. بر همین اساس نوشته که در «خوش‌بینانه‌ترین حالت»، یارانه نان برای سال جاری چیزی حدود ۲۸ هزار میلیارد تومان و در «بدبینانه‌ترین فرضیه»، ۴۲ هزار میلیارد تومان کسری دارد که افزایش قیمت نان را اجتناب‌ناپذیر می‌کند.
موضوع نان و یارانه پرداختی به آن یکی از موضوعات حساس در نظام جمهوری اسلامی است به‌طوری‌که در مقاطع و دولت‌های مختلف بخشی از انحراف بودجه برای تامین یارانه نان بوده است.
برگفته ای از سایت صدای امریکا بخش فارسی، ۷ اگوست ۲۰۲۴