به رغم رشد چشمگیر صادرات نفت ایران و تصاحب نیمی از سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای صادرات نفت توسط دولت، بودجه صادرات نفتی در پنج ماه ابتدایی امسال تنها «۷۴ درصد» تحقق یافته است.
خبرگزاری امنیتی تسنیم روز سه‌شنبه ۹ مهرماه با استناد به آمارهای گمرکی از درآمد ۲۰ میلیارد دلاری صادرات نفت کشور در پنج ماه ابتدایی امسال خبر داده و نوشته است سهم دولت از این رقم ۱۳۱ هزار میلیارد تومان بوده که معادل ۷۴ درصد از بودجه صادرات نفتی برای پنج ماه ۱۴۰۳ است.
عدم تحقق ۲۶ درصدی بودجه صادرات نفتی ایران در حالی است که پیش‌تر سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای نفتی ۴۰ درصد بود اما با دریافت مجوز دولت از علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، سهم صندوق توسعه ملی به ۲۰ درصد کاهش و سهم دولت از فروش نفت به ۶۵ درصد افزایش یافت.
سازمان برنامه و بودجه تحقق درآمدهای صادرات نفتی در پنج ماه ابتدایی سال گذشته را ۵۰ درصد گزارش کرده بود؛ بدین ترتیب اگرچه کسری بودجه نفتی در سال جاری مقداری بهبود یافته، اما باز هم این کسری ادامه دارد.
درآمد بودجه صادرات گاز دولت نیز در پنج ماه ابتدایی امسال ۹ درصد بیشتر از انتظار بوده، اما با توجه به آغاز کسری شدید گاز کشور در پاییز و زمستان، انتظار می‌رود این بخش از درآمدهای بودجه نیز برای کل سال ۱۴۰۳ با کسری و عدم تحقق مواجه شود.
بر اساس گزارش سالانه سازمان کشورهای صادرکننده نفت، اوپک، درآمدهای صادرات نفت ایران بعد از توافق برجام در سال ۲۰۱۵ به حدود ۷۲ میلیارد دلار رسید، اما با خروج آمریکا از برجام، این رقم در سال ۲۰۲۰ به زیر هشت میلیارد دلار سقوط کرد.
با روی کار آمدن دولت جو بایدن، درآمدهای صادرات نفتی ایران هر سال افزایش یافت و در سال ۲۰۲۳، بدون ملاحظه تخفیف‌های نفتی و هزینه دور زدن تحریم‌ها، از ۴۱ میلیارد دلار فراتر رفت که ۲.۱ میلیارد دلار بیشتر از سال ۲۰۲۲ است.
اما آمارهای گمرکی ایران درآمد صادرات نفتی کشور برای سال گذشته را ۳۵ میلیارد و ۸۷۰ میلیون دلار دلار عنوان کرده که نشان می‌دهد بیش از پنج میلیارد دلار از ارزش صادرات نفتی ایران در پروسه دور زدن تحریم‌ها از بین رفته است.
گمرک ایران درآمدهای صادرات نفتی برای نیمه ابتدایی سال جاری خورشیدی را نیز کمی بیش از ۲۳ میلیارد دلار عنوان کرده است.
آمارهای اوپک نشان می‌دهد مجموع صادرات نفت خام، میعانات گازی و محصولات نفتی ایران در سال گذشته از لحاظ حجمی حدود ۱ میلیون و ۷۳۰ هزار بشکه در روز بوده که نسبت به ابتدای روز کار آمدن دولت جو بایدن دو و نیم برابر شده است.
این رقم قبل از تحریمهای آمریکا حدود ۲.۵ میلیون بشکه در روز بود.
برگرفته ای از سایت رادیو فردا، ۱ اکتبر ۲۰۲۴