بحران کمبود و قطع گاز در ایران نه تنها سبب خوابیدن خط تولید کارخانه‌های تولیدی و صنعتی شده بلکه مدارس و ادارات نیز به حالت نیمه‌تعطیل درآمده و امروز رئیس اتاق اصناف تهران در اقدامی بی‌سابقه از صدور دستور تعطیلی فروشگاه‌هایی که کالاهای غیراساسی عرضه می‌کنند به مدت دو هفته خبر داده است!
در پی ناتوانی جمهوری اسلامی در استخراج و توزیع گاز مورد نیاز کشور، طی روزهای گذشته شمار زیادی از ادارات دولتی و بانک‌ها، کارخانه‌ها و مدارس زیادی نیز تعطیل اعلام شدند.
حمیدرضا رستگار رئیس اتاق اصناف تهران امروز دوشنبه ۲۶ آذرماه ۱۴۰۴ اعلام کرده که «در راستای صرفه‌جویی در مصرف برق و گاز، فروشگاه‌های بزرگ عرضه کالاهای غیرضرور باید تعطیل شوند و فقط فروشگاه‌هایی که کالاهای اساسی مردم را عرضه می‌کنند باز باشند.»
رئیس اتاق اصناف تهران گفته «در این دو هفته لزومی به فعالیت این فروشگاه‌ها نیست و باید آنها نیز در کنار اصناف همکاری لازم را در کاهش مصرف انرژی انجام دهند.»
حمیدرضا رستگار تهدید کرده که «در صورت فعالیت این فروشگاه‌ها طی روزهای آینده از جمله سراهای فروش لوازم خانگی آنها را پلمب خواهیم کرد!»
او همچنین گفته «در شرایط فعلی باید اصناف همکاری لازم را در مدیریت انرژی انجام دهند به نحوی که فروشگاه‌های بزرگ عرضه کالاهای غیر ضرور باید تعطیل شوند و فقط فروشگاه‌هایی که کالاهای اساسی مردم را عرضه می‌کنند باز باشند.»
در روزهای گذشته همچنین مدارس، ادارات دولتی، کارخانه‌ها و مدارس زیادی نیمه تعطیل و در دست‌کم ۱۴ استان به مدت دو روز تعطیل شدند. هر چند در برخی موارد بهانه‌هایی مانند آلودگی هوا به عنوان علت تعطیلی مدارس و ادارات مطرح شد اما در حقیقت ناتوانی در تأمین گاز سبب نیمه‌تعطیل شدن کشور شده است.
ادارات آموزش و پرورش در شهرستان‌های استان‌های مازندران، تهران، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، خراسان‌های شمالی و رضوی و جنوبی، زنجان، سمنان، قزوین، قم، کرمانشاه و گلستان به مدیران مدارس اعلام کرده‌اند که به دلیل بحران کمبود گاز و برق، این مدارس در روزهای یکشنبه و دوشنبه، ۲۵ و ۲۶ آذرماه، تعطیل هستند.
همچنین دانشگاه‌ها در شهرهای زیادی از جمله تبریز، تهران، اردبیل، و استان‌های آذربایجان غربی و مرکزی تا پایان هفته جاری تعطیل اعلام شدند.
این اطلاعیه‌ها افزوده‌اند که در صورت تداوم روند کاهشی دما، ممکن است این تعطیلی‌ها ادامه پیدا کند. همچنین اعلام شده که کلاس‌های برخی مدارس نیز به صورت آنلاین برگزار خواهد شد.
همچنین بر اساس اعلام شرکت برق از دیروز، یکشنبه ۲۵ آذر، به مدت دست‌کم دو هفته، هر روز بین ساعت‌های ۸ صبح تا ۱۰ شب قطع برق در شهرک‌های صنعتی، کارخانه‌ها و واحدهی تولیدی‌ها اعمال شده است. این در حالیست که برخی از واحدهای تولیدی و صنعتی امکان فعالیت در شیفت شبانه و از ساعت ۱۰ شب تا بامداد را ندارند و در چنین شرایطی روند تولید در این واحدها با اختلال شدید روبرو شده است.
در اطلاعیه‌های مختلفی که از سوی آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها و استانداری‌ها برای تعطیلی گسترده ادارات و واحدهای تولیدی و صنعتی و مدارس صادر شده، علت این تعطیلی‌ها «برودت هوا» و «مدیریت مصرف انرژی» اعلام شده است.
برای نمونه استانداری کرمانشاه اعلام کرده است که «با توجه به کاهش شدید دما و کمک به پایداری شبکهٔ برق و گاز یکشنبه [۲۵ آذرماه] تمامی ادارات و سازمان‌های دولتی، بانک‌ها، دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و تمامی مقاطع تحصیلی مدارس تعطیل است.»
استان‌های خوزستان، هرمزگان، تهران، مازندران، مرکزی، یزد، سیستان و بلوچستان، قم، گلستان، البرز، اصفهان، آذربایجان‌غربی، خراسان شمالی، خراسان‌جنوبی، قزوین و اردبیل از دیگر استان‌های تعطیل و نیمه‌تعطیل کشور هستند.
از سوی دیگر بحران قطع گاز و برق به واحدهای تولیدی زیادی خسارت سنگین وارد کرده است. برای نمونه به گفته تولیدکنندگان مرغ تخمگذار و مرغ گوشتی قطعی ناگهانی برق مرغداری‌ها در پی تشدید سرما به اختلال در تهویه واحدها و تلف شدن گله‌ها می‌انجامد و در این شرایط مرغداران در تامین گازوئیل برای روشن نگه داشتن ژنراتورها با مشکل روبه‌ور هستند.
در همین رابطه حمیدرضا کوچک کاشانی رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغداران مرغ تخمگذار در گفتگو با خبرگزاری «ایلنا» از تأثیر منفی قطعی برق بر تولید این صنف گفته «قطع برق مرغداری‌ها از دو هفته پیش آغاز شده، قطعی نامنظم است و برق واحدهای مرغداری هر لحظه ممکن است قطع شود و قطعی ناگهانی به تلف شدن پولت‌ها و جوجه‌های یک‌روزه می‌انجامد، مرغداران برای حل این مشکل مجبور به استفاده از ژنراتور هستند.»
رضا سواری عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان گوشت مرغ ایران نیز قطعی برق مرغداری‌ها را با تشدید سرما تأیید کرده و گفته «علاوه بر مرغداری‌ها کارخانه‌های خوراک دام و طیور و کشتارگاه‌های کشور هم درگیر مشکل قطعی برق هستند اما برق آنها مبتنی بر زمان‌بندی ارائه شده و هفته‌ای یک روز قطع می‌شود اما قطعی برق در واحدهای مرغداری بدون نظم و ناگهانی اتفاق می‌افتد و هر بار قطعی یک تا دو ساعت به طول می‌انجامد.»
این فعال صنفی افزوده «در این مواقع برای تامین برق مرغداری‌ها باید از ژنراتور استفاده کرد اما تامین گازوئیل ژنراتور به راحتی صورت نمی‌گیرد و بیشتر این سوخت از بازار آزاد و با قیمت حدود ۱۵۰۰۰ تومان در هر لیتر تامین می‌شود ضمن اینکه حتی ممکن است ژنراتور هم ناگهان از کار بیفتد.»
عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان گوشت مرغ ایران تأکید کرده که «قطعی ناگهانی برق به اختلال در تهویه مرغداری و تلفات حتمی در گله‌ها می‌انجامد، بنابراین امیدواریم تشدید سرمای هوا به افزایش خاموشی‌ها نینجامد، در غیر این صورت تولید بسیار سخت می‌شود.»
ناپایداری شبکه توزیع گاز و تعطیلی گسترده در کشور به این دلیل در حالی رخ داده که در آنسو قطع برق شبکه خانگی نیز بار دیگر از هفته گذشته آغاز شده و هر روز، از دو ساعت تا چند ساعت، برق شهرها و روستاهای مختلف کشور قطع می‌شود.
محسن ذبیحی معاون هماهنگی توزیع شرکت توانیر دلیل قطع برق در مناطق مختلف کشور را «عدم تحویل سوخت کافی به نیروگاه‌ها» عنوان کرده بود.
در این میان به علت کمبود شدید گاز، مازوت‌سوزی در نیروگاه‌های تولید برق نیز ادامه دارد و هوای شهرهای مختلف کشور نیز به شدت آلوده شده است.
بر اساس داده‌های سامانه پایش کنترل کیفی هوا امروز دوشنبه ۲۶ آذرماه ۱۴۰۳ با وجود بارندگی در استان‌های مختلف کشور، همچنان ۱۳ شهر در وضعیت خطرناک بسر می‌برند. استان خوزستان از نظر آلودگی هوا در رأس وضعیت «خطرناک» قرار دارد.
داده‌های سازمان هواشناسی نشان می‌دهد شاخص در ایستگاه‌های شوشتر، مسجد سلیمان شرکت نفت، رامهرمز، بهبهان با رنگ «قهوه‌ای» روی عدد ۵۰۰، در ایستگاه هندیجان ۴۵۶ و در امیدیه روی عدد ۳۸۵ قرار دارد. همچنین دو ایستگاه اهواز – حفاری و بندر ماهشهر «قرمز» رنگ است و شاخص آلودگی در این دو ایستگاه به ترتیب روی عدد ۱۵۳ و ۱۹۰ قرار دارد.
در استان بوشهر نیز شاخص در دو ایستگاه خورموج و بندردیلم روی عدد ۵۰۰ و در بوشهر روی عدد ۴۹۲ قرار دارد. بندرعباس مرکز استان هرمزگان نیز در وضعیت «قهوه‌ای» و شاخص آلایندگی در این استان روی عدد ۵۰۰ قرار دارد.
همچنین علی اکبر فقیه مدیرعامل شرکت گاز استان بوشهر از قطع گاز پتروشیمی‌های متانولی این استان به منظور تأمین نیازهای گاز خانگی و عمومی خبر داده و گفته ««با کاهش دما از آبان‌ماه، محدودیت تامین گاز برای پتروشیمی‌ها اعمال شده و اخیرا تمامی این واحدها از سرویس خارج شده‌اند.»
او با اشاره به اینکه بیشترین مصرف کننده گاز بخش صنعت مربوط به این استان است ادامه داد: «پارسال ۲۰ میلیارد و ۳۶۰ میلون متر مکعب گاز در این استان تحویل مشترکین شد که از این مقدار ۹۹ درصد مربوط به بخش صنعت است.»
مدیرعامل شرکت گاز استان بوشهر همچنین گفته است «محدودیت تحویل گاز به کارخانه های سیمان نیز از نیمه دوم آذرماه آغاز شده طوریکه ۱۰درصد گاز و ۹۰درصد سوخت مایع استفاده می کنند.»
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۱۷ دسامبر ۲۰۲۴