افزایش احتمال آتش‌بس اسرائیل و حماس پیش از مراسم تحلیف دونالد ترامپ

براساس گزارش شبکه تلویزیونی «کان» (KAN) اسرائیل، قطر در رابطه با آزادی گروگان‌‌ها و توافق آتش‌بس «پیام مثبتی» را از طرف حماس به اسرائیل ارسال کرده است.

در این گزارش آمده است که «پیام مثبت» به فهرست گروگان‌هایی که قرار است آزاد شوند و همچنین سایر موارد اختلاف بین دو طرف مربوط می‌شود.

شبکه کان تاکید کرد که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائيل، یک جلسه ارزیابی با وزیر دفاع و تیم مذاکره‌کننده تشکیل داده است.

همچنین به نقل از برخی «منابع خارجی» گفته شده که هر دو طرف یعنی حماس و اسرائیل «به توافقی اصولی برای مذاکره درمورد مرحله دوم آزادی گروگان‌ها به موازات اجرای مرحله اول معامله» دست یافته‌اند.

با این حال منابع فلسطینی آشنا با جزئیات مذاکرات به این شبکه گفتند که طرفین هنوز درمورد مرحله دوم حرفی نزده‌اند و فعلا مذاکرات درمورد مرحله اول است.

به گفته برخی از منابع، یکی از موانع مهم در این دور از مذاکرات این است که گفت‌وگوها با حماس در خارج از نوار غزه انجام می‌شود نه با رهبری حماس در نوار غزه. از این رو، این نگرانی وجود دارد که حتی اگر این معامله به نتیجه برسد، محمد سنوار، رئیس شاخه مسلح حماس، تصمیم دیگری بگیرد.

رسانه‌های عربی نیز گزارش دادند که به نظر می‌رسد حماس به‌زودی فهرستی از گروگان‌های زنده‌ای را که می‌تواند آزاد کند به اسرائیل تحویل دهد.

منابع اسرائیلی گفتند که این کار پیشرفت قابل توجهی در دستیابی به توافق به حساب می‌آید.

همچنین روز جمعه، استیو ویتکاف، فرستاده دونالد ترامپ در خاورمیانه، برای گفت‌وگو درمورد مذاکرات جاری با نخست‌وزیر قطر دیدار کرد.

در همین حال، ویلیام برنز، رئيس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، به شبکه ان‌پی‌آر گفت که کاخ سفید بر این باور است که احتمالا توافق برای خروج گروگان‌ها از شرایط «جهنمی» غزه پیش از تحلیف دونالد ترامپ محقق شود.

برنز گفت که مذاکرات کنونی اسرائیل و حماس، با میانجی‌گری آمریکا و شرکای منطقه‌ای آن، «کاملا جدی» است و احتمالا «طی دو هفته آینده» به پایان می‌رسد.

دونالد ترامپ، که روز بیستم ژانویه مراسم تحلیفش برگزار می‌شود، پیش از این گفته بود: «اگر گروگان‌ها تا زمانی که من به قدرت برسم برنگردند، در خاورمیانه جهنم به پا می‌شود و این برای حماس خوب نیست.»

برنز در ادامه اظهار داشت که معتقد است اختلافات در خواسته‌های اسرائیل و حماس کاهش یافته است، اما آتش‌بس چیزی فراتر از تدارکات نظامی است.

او ضمن همدردی با خانواده گروگان‌های اسرائیلی گفت که غیرنظامیان غزه نیز «به‌خصوص در زمستان امسال به طرز هولناکی در رنج‌اند».

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که پیش از این یک منبع آگاه به اورشلیم‌پست گفته بود که مذاکرات به کندی پیش می رود و اجماع کلی در دولت اسرائیل برای اعزام دیوید بارنیا، مدیر موساد، به قطر وجود ندارد.

ویترز اوایل این هفته گزارش داد که حماس فهرستی از ۳۴ گروگان را منتشر کرده که در یک معامله احتمالی مبادله می‌شوند. دفتر نخست‌وزیری اسرائیل سپس این گزارش‌ها را تکذیب کرد و به اورشلیم‌پست گفت که اسرائیل «هیچ فهرستی از حماس درمورد گروگان‌ها دریافت نکرده است. ما نمی‌دانیم کدام گروگان‌ها زنده‌اند و چه شرایطی دارند».

یک منبع در گردان‌های عزالدین القسام، شاخه مسلح حماس، نیز روز جمعه به شبکه الجزیره گفت که این گروه محل نگهداری بیشتر گروگان‌هایی را که در شمال غزه در اسارت‌اند، به دلیل فعالیت‌های نظامی اسرائیل در این منطقه، گم کرده است.

این منبع تاکید کرد: «اکنون بیشتر اسرا در شمال غزه به دلیل حملات مداوم اسرائیل مفقود شده‌اند.»

حماس پیش از این بارها اعلام کرده بود برای تهیه فهرستی از گروگان‌هایی که در اختیار دارد به چند روز یا حداقل یک هفته زمان نیاز دارد.

این مقام حماس گفت که گردان‌های عزالدین القسام بارها درباره احتمال ناپدید شدن گروگان‌ها در مناطقی که ارتش اسرائیل در آن فعالیت می‌کرد، هشدار داده بود. او افزود که «قطعا بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر، و ارتش اسرائیل مسئول زندگی و سرنوشت زندانیان خود هستند».

اوایل روز جمعه نیز جان کربی، مشاور ارتباطات امنیت ملی، به خبرنگاران گفت که حماس «کار را دشوار می‌کند». او جزئیات بیشتری ارائه نکرد اما تاکید داشت که کاخ سفید «در حال بررسی این موضوع بسیار پیچیده است».

گاردین نیز در گزارشی با استناد به تحقیقات منتشرشده در مجله پزشکی «لنست» (Lance) تخمین زد که تعداد کشته‌شدگان غزه در طول ۹ ماه اول جنگ حدود ۴۰ درصد بیش از آمار ثبت‌شده در وزارت بهداشت فلسطین است.

بنابر بررسی نشریه لنست، تجزیه و تحلیل آماری دانشگاهیان در دانشکده بهداشت لندن، دانشگاه ییل و سایر موسسات نشان می‌دهد که براثر عملیات هوایی و زمینی اسرائیل در غزه از اکتبر ۲۰۲۳ تا پایان ژوئن ۲۰۲۴ حدود ۶۴ هزار و ۲۶۰ نفر کشته شده‌اند. براساس این بررسی، ۵۹.۱ درصد این افراد را زنان، کودکان و افراد بالای ۶۵ سال تشکیل می‌دهند. اینکه چه تعداد از این افراد شبه‌نظامیان فلسطینی‌اند هنوز روشن نیست.

برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۲ ژانویه ۲۰۲۵