در روزگار کرونا زده ایران، مراسم روز جهانی کارگر به شکل و روش ویژه ای برگزار شد. تشکلهای کارگری و خانه کارگر در تهران، با مشورت وزارت بهداشت تصمیم گرفتند که مراسم امسال را به صورت «مجازی» برگزار کنند. بر خلاف سالهای گذشته، کارگران در محوطه خانه کارگر و خیابانهای اطراف آن حضور نیافتند و این شد که فعالان کارگری و دبیران اجرایی خانههای کارگر در پایتخت، به خانه کارگر رفتند و با رعایت قوانین مربوط به فاصله گیری در اجتماع، مراسم را برگزار کردند. در این مراسم که به صورت مستقیم از طریق اینستاگرام خانه کارگر پخش میشد، نمایندگان کارگری، مشکلات کارگران و خواسته های آنان را به گوش مسئولان رساندند.
در این مراسم، محمد صادقی، رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری که به عنوان نخستین سخنران در مراسم حاضر شده بود، با اشاره به فاصله دستمزد کارگران با حقوق کارمندان و بازنشستگان دولت، گفت: «امروز تبعیضی که سالها پیش در حق کارگران شیکاگو روا داشته شد، بار دیگر زنده شده است.»
به گفته محمد صادقی، تبعیضی که در تعیین دستمزد کارگران روا داشته شده است، تنها به دوش «دولت» است که به زعم وی، در «قد و قواره کارفرمایی» ظاهر شده است.
صادقی با اشاره به تظاهرات کارگران آمریکایی در سال ۱۸۸۶ در شیکاگو و سرکوب شدید کارگران توسط پلیس آمریکا و کشته شدن تعدادی از کارگران آمریکایی، گفت: «تبعیضی که آن زمان در حق کارگران آمریکا روا داشته شد، امروز با این نحوه تعیین دستمزد بار دیگر زنده شد. اما ما میگوییم که ایراد به مدیران حوزه روابط کار برمیگردد. اگر امروز کارگر مزد واقعی اش را نمیگیرد، به خاطر این است که مجریان روابط کار و دولت چنین شرایطی را فراهم کردند.»
به گفته او، پس از گذشت ۱۳۴ سال از قیام «کارگران شیکاگو»، کارگران ایران همچنان شاهد تبعیض و بیعدالتی از سوی دولت هستند. صادقی خطاب به مسئولان کشوری گفت: «من فکر می کنم مسئولان ما یا اقتصاد را نمیدانند، یا خود را به ندانمکاری میزنند.»
علیرضا محجوب، دبیرکل خانه کارگر، نیز در سخنرانی خود با اشاره به شرایط سخت کارگران ایرانی در روزگار کرونا زده کشور و بیان این نکته که دولت باید «معیشت و مزد» کارگران را در دستور کار قرار دهد، گفت: «با توجه به این که حداقل دستمزد در سال ۹۹ برابر مصوبه شورای عالی کار تنها ۲۱ درصد افزایش داشته است و به حدود یک میلیون و ۸۳۴ هزار تومان میرسد، انتظار داریم که دولت بار دیگر نمایندگان کارگران و کارفرمایان را برای مذاکره مجدد در جهت بازنگری در دستمزد فرا بخواند تا رضایت گروه کارگری از مذاکرات مزدی شورایعالی کار جلب شود.»
به گفته دبیر خانه کارگر، «در ایران هم نزدیک به یک میلیون کارگر برای دریافت مقرری بیکاری در سامانه بیمه بیکاری ثبتنام کردهاند. ۷۰ درصد از کارگران فصلی که شامل کارگران ساختمانی هم میشوند، در دو ماه اخیر بیکار بودند.»
محجوب گفته است که اگر مسئولان امور کارگری پیشتر برای بهرهمندی کارگران فصلی و غیره از مزایای «بیمه بیکاری» اصرار داشتند، به خاطر چنین روزی بوده است. به گفته محجوب، «تمام کسانی که آن روزها مخالفت کردند، امروز باید احساس شرمندگی و مسئولیت داشته باشند.» محجوب با اشاره به کمبود امکانات بهداشتی و حفاظتی در کارگاههای تولیدی و محیط های کار هم گفت: «برخی از شرکتها به کارکنان خود در یک نوبت ماسک داددهاند و گفتهاند که باقیاش را خودتان تهیه کنید!»
این مقام کارگری گفته است که «ادغام اداره بهداشت کار با اداره بهداشت محیط» موجب شده است تا کارفرمایان و شرکتها «مسایل حفاظتی و ایمنی و سلامت کارگران» را جدی نگیرند. به گفته وی، باید «بازرسی از کارگاهها» به راه بیفتد تا «از مرگ و میر کارگران و کوتاه شدن عمر آنها در محیطهای کار» کاسته شود.
وی تاکید کرد که «بیماریهای ویروسی میتوانند از کارگاهها به جامعه تسری پیدا کنند. بنابراین احیای اداره کل بهداشت کار ضروری است.» به گفته محجوب، «بهداشت محیط» با «بهداشت کار» دو مقوله جدا از هم است.
محجوب در ادامه با اشاره به قیام سال ۱۸۸۶ معدنچیان شیکاگو و خواسته آنها برای کاهش ساعات کار به ۸ ساعت (در روز) و تصویب این قانون در سال ۱۹۱۹، گفت: «از زمان تصویب این مقاولهنامه ۶۳ سال می گذرد، اما هنوز محیط های کاری وجود دارد که کارگران آنها بیشتر از هشت ساعت (در روز) کار میکنند.»
دبیرکل خانه کارگر گفت: «باید کمیتهای ویژه تشکیل شود تا ساعت کار کارگران را رصد کند. همچنین، واحدهایی وجود دارند که کارگران آنها وضعیت ناگواری دارند که باید مورد توجه قرار گیرند.» دبیر کل خانه کارگر افزود: «اگر معیشت کارگران تامین نشود، مطالبات را در کف خیابان پیگیری میکنیم.»
علی خدایی (نایبرئیس هیات مدیره کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور) هم در این مراسم با بیان این نکته که «از حقوق جامعه کارگری عقب نخواهیم نشست» و تمامی موارد را مانند «بازنگری در حداقل دستمزد» متناسب با «سبد معیشت» کارگران «پیگیری میکنیم»، گفت: «شکایت از دولت امکانی است که میتوانیم آن را پیگیری کنیم، اما اولویت را بر تفاهم قرار دادیم. موضع ما پیگیری مطالبات صنفی است و اجازه موجسواری سیاسی بر دستمزد را نمیدهیم.»
در پایان این مراسم، قطعنامه پایانی گردهمایی روز جهانی کارگر- ۱۱ اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۹- قرائت شد.
در هفتههای گذشته، پس از جلسات و بررسیهای فراوان، حداقل دستمزد ماهیانه کارگران تعیین شد که براساس آن، دریافتی کارگران بدون فرزند به ۲ میلیون و ۴۳۵ هزار تومان در ماه رسیده است، دریافتی کارگران دارای یک فرزند، ۲ میلیون و ۶۱۸ هزار و ۹۵۹ تومان، و دریافتی کارگران دارای دو فرزند، نیز برابر با ۲ میلیون و ۸۰۲ هزار و ۶۱۲ تومان اعلام شد.
منبع: سایت بریتانیائی ایندیپندنت به زبان فارسی، ۳۰ آوریل ۲۰۲۰