وزوز گوش چیست و چه اثری دارد

سمن جاوید
این هفته، هفته ملی وزوز گوش است و به افزایش آگاهی در مورد این عارضه رایج اختصاص دارد.

انجمن وزوز گوش بریتانیا، بی‌تی‌ای (BTA)، از دولت خواست یک مجموعه یا بانک زیستی از نمونه‌های بافت‌ انسان ایجاد کند تا محققان بتوانند به مطالعه این عارضه بپردازند و درمان یا راه‌های درمانی بهتری برای آن بیابند.

طبق تحقیق جدید این انجمن، ۴۰ درصد از مبتلایان به این عارضه از گزینه‌های درمانی موجود رضایت ندارند و پس از مشاوره اولیه، دیگر به پزشک عمومی خود رجوع نمی‌کنند، زیرا به نظرشان«هیچ فایده‌ای ندارد.»

طبق این مطالعه که با بررسی وضعیت دو هزار و ۶۰۰ فرد مبتلا به این عارضه انجام گرفت، از هر سه نفر، یک نفر به دلیل وزوز گوش دچار اضطراب یا افسردگی می‌شود.

علاوه بر این، ۹.۳ درصد اعلام کردند که در دو سال گذشته به دلیل این عارضه به فکر خودکشی افتاده‌اند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد وزوز گوش و این‌که چه کسانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بقیه متن را بخوانید.

وزوز گوش چیست؟

وزوز گوش به شنیدن صدایی در گوش گفته می‌شود که منبع خارجی نداشته باشد.

این صدا می‌تواند به شکل زنگ، سوت، وزوز، صدای موج، یا حتی صداهای پیچیده‌تر، مانند صدای ماشین‌آلات یا جیک‌جیک پرندگان باشد. گوش افراد گاهی دچار وزوزی می‌شود که شبیه آهنگ یا آوازی آشنا است. این عارضه وزوز موسیقیایی نام دارد و البته در افراد مسن شایع‌تر است.

صدای وزوز ممکن است پیوسته یا گسسته شود، اما زمانی قابل توجه است که یکنواخت باشد و حجم ثابتی داشته باشد.

وزوز گوش می‌تواند در یک گوش، هر دو گوش، یا در وسط سر احساس شود.

علت وزوز گوش چیست؟

علت وزوز گوش مشخص نیست. به گفته محققان بی‌تی‌ای، این عارضه نارسایی یا بیماری نیست، بلکه نتیجه نوعی تغییر جسمی یا ذهنی است که لزوما هم به شنوایی مربوط نمی‌شود.

وقتی امواج صوتی به گوش می‌رسد، اعصاب شنوایی این سیگنال‌ها را به مغز مخابره می‌کنند. این مغز است که مسئول درک صدا است.

از آنجا که اعصاب شنوایی نمی‌دانند چه چیزی مهم است و چه چیزی مهم نیست، اطلاعات زیادی به مغز مخابره می‌کنند و مغز صداهای ناضروری موجود در پس زمینه (مانند تی‌ تاک ساعت یا صدای ترافیک) را حذف می‌کند.

اما اگر تغییری در این نظم رخ دهد، مثلا گوش بر اثر عفونت دچار کم‌شنوایی شود، میزان اطلاعات ارسالی به مغز تغییر می‌کند.

در توضیح بی‌تی‌ای آمده است: «در نتیجه، مغز در واکنش به این تغییر ترازهای شنوایی برای دریافت اطلاعات از گوش بیشتر تلاش می‌کند و اطلاعات اضافی که به دست آید، صدایی است که به آن وزوز گوش می‌گوییم. بنابراین، وزوز گوش در واقع مربوط به فعالیت مغز است، نه خود گوش… درمجموع، امری پذیرفته‌ایم که تنها تغییرات در گوش نیست که می‌تواند منجر به وزوز گوش شود، بلکه این عارضه می‌تواند نتیجه تغییر در میزان اضطراب ما هم باشد. برفرض، پس از پشت سر گذاشتن دوره‌های پراضطراب، تغییرات در شرایط زندگی یا رفاه عمومی، متوجه وزوز گوش می‌شویم.»

افراد هم‌چنین می‌گویند وقتی دچار سرماخوردگی می‌شوند، گوش‌شان دچار عفونت می‌شود، یا وقتی ترشحات گوش جلو ورود هوا را می‌گیرد، متوجه سروصدای درون گوش می‌شوند.

بعضی پس از رویدادی پراضطراب متوجه ابتلا به وزوز گوش می‌شوند، اما معمولا با پشت سر گذاشتن دوره اضطراب، آن پدیده هم برطرف می‌شود.

موسسه بی‌تی‌ای می‌افزاید: «خوشبختانه  وزوز گوش به‌ندرت نشانه بروز اختلالی جدی است و پزشک می‌تواند این موضوع را بررسی کند.»

چه کسانی مبتلا می‌شوند؟

بیش از هفت میلیون بزرگسال در بریتانیا دچار وزوز گوش هستند، اما کودکان نیز ممکن است به این عارضه مبتلا شوند.

طبق برآورد بی‌تی‌ای، حدود ۳۰ درصد افراد در مرحله‌ای از زندگی دچار وزوز گوش می‌شوند، اما حدود ۱۳ درصد مبتلا به وزوز ممتد گوش هستند.

این عارضه در افرادی که نقض شنوایی یا سایر مشکلات گوش دارند بیشتر بروز می‌کند، اما می‌تواند در افرادی نیز بروز کند که شنوایی عادی دارند.

افراد مختلف نیز تجربه متفاوتی از وزوز گوش دارند. بیشتر افراد قادر به ادامه فعالیت‌های عادی روزانه خود هستند، اما برای درصد کمی از افراد نیز کنار آمدن با آن بسیار دشوار است.

آیا وزوز گوش انواع دارد؟

نوع دیگری از وزوز گوش هست که به وزوز تپشی معروف است.

این عارضه شامل شنیدن سروصداهای موزون در گوش است که معمولا با ضربان قلب هماهنگ است و می‌توان به آسانی با گرفتن نبض و همزمان گوش دادن به وزوز گوش، آن هماهنگی را تشخیص داد.

این نوع وزوز گوش معمولا به علت بروز تغییرات در گردش خون رگ‌های نزدیک گوش، یا تغییر در سطح هشیاری ما نسبت به گردش خون این رگ‌ها ایجاد می‌شود.

برخی نیز وزوز گوش موسیقیایی می‌گیرند که به توهم موسیقیایی معروف است. شخص مبتلا به این عارضه، بدون آن که موسیقی واقعی نواخته شود، در گوشش موسیقی یا نت می‌شنود. این عارضه در زنان بیش از مردان، و نیز بیشتر در افراد بالای ۶۰ سال شایع است.

درمان وزوز گوش چیست؟

کسانی که حس می‌کنند شاید به وزوز گوش مبتلا باشند، باید به پزشک خود رجوع کنند تا از نبود مشکلات سلامتی مطمئن شوند و شنوایی‌شان ارزیابی شود. بسته به نتایج آزمایش‌های پزشکی، درمان وزوز گوش متفاوت است. ممکن است انجام درمانِ رفتارشناختی (cognitive behavioural therapy) یا مراقبه توصیه شود، یا بیماران به مرکز درمانی بازآموزی وزوز گوش معرفی شوند که در آنجا صداهایی را در سطح خاصی به گوش می‌رسانند تا اولویت شنیداری وزوز گوش کاهش یابد و بیمار دیگر وزوز را نشنود. 

برگرفته ای از سایت ایندیپندنت فارسی، ۱۴ فوریه ۲۰۲۲