اینستکس سیستمی است که قرار است از طریق آن شرکت های اروپائی علیرغم تحریم های آمریکا بتوانند معاملاتی با ایران داشته باشند. اتحادیه اروپا می گوید در چهارچوب اینستکس که توسط فرانسه، آلمان و بریتانیا راه اندازی شده است اولین معامله در حال انجام شدن است و سایر کشورهای اروپائی می توانند به آن بپیوندند.
واژه INSTEX کوتاه شده نام “ابزار پشتیبانی از معاملات ارزی” است که قرار است از طریق آن تحریم های آمریکا دور زده شوند. در وضعیت کنونی شرکت هائی که با ایران مراودات تجاری دارند دریافت و پرداخت هایشان از راه سیستم بانکی صورت میگیرد. اما بانک های اروپائی مایل نیستند که با واکنش منفی و و جریمه های آمریکا روبرو شوند.
اینستکس سازمانی است که پرداخت های مربوط به صادرات و واردات را مدیریت می کند. مثلا یک شرکت اروپائی که بعنوان مثال میخواهد دارو به ایران صادر کند خود را به اینستکس معرفی کرده و اینستکس برای انجام صادرات مزبور بدنبال واردکننده مثلا پسته ایران می گردد و این دو طرف معامله، یعنی صادر کننده دارو و وارد کننده پسته، را به هم وصل می کند تا آن ها بتوانند با یکدیگر معامله کنند و از این طریق پولی به ایران واریز نشده و در نتیجه شرکت های اروپائی مشمول تحریم آمریکا نمی گردند.
قرار است از اینستکس تنها برای معامله کالاهائی مثل دارو، وسائل پزشکی وغذا، استفاده شود که مردم ایران سخت به آن ها نیازمند. در حقیقت صادرات کالاهای نامبرده مشمول تحریم های آمریکا نمی شوند اما در عمل این معاملات تجاری با ایران زیر فشار آمریکا و تهدید جریمه های سنگین قرار دارند. به این خاطر به نظر نمی رسد که در آینده نزدیک معاملات کلانی صورت گیرند.
برگرفته از سایت رادیو تلویزیون کشوری هلند (NOS)