دبیر انجمن صنایع نساجی ایران با اشاره به گرانی مواد اولیه تولید پوشاک نسبت به افزایش قیمت انواع پوشاک در هفته‌ها و ماه‌های آینده هشدار داد.
شجاع‌الدین امامی رئوف دبیر انجمن صنایع نساجی ایران امروز شنبه ۱۸ تیر ۱۴۰۱ گفته که یکی از مهم‌ترین مواد اولیه مورد نیاز تولید الیاف و نخ به دلیل عرضه تلفیقی چیپس پلی استر وارداتی همزمان با چیپس داخلی افزایش قیمت زیادی طی هفته گذشته داشته و ادامه این روند منجر به شوک قیمتی به پوشاک ایرانی خواهد شد.
چیپس پلی‌استر مهم‌ترین ماده اولیه مورد نیاز تولید الیاف و نخ در حلقه ابتدایی زنجیره ارزش صنعت نساجی و پوشاک است که تولید داخلی این محصول به صورت انحصاری در اختیار شرکت پتروشیمی شهید تندگویان (ماهشهر) است.
بر اساس گزارش‌ها عرضه تلفیقی چیپس پلی‌استر وارداتی و خارجی با میانگین قیمت بین این دو منجر به افزایش قیمت شدید این محصول در بورس شده است. ادامه این روند منجر به شوک قیمت در صنعت نساجی و پوشاک خواهد شد.
شجاع‌الدین امامی رئوف در اینباره گفته که قیمت پایه عرضه چیپس پلی‌استر در بورس که طی سه ماه فصل بهار به صورت متوسط در کانال ۲۹ هزار تومان قرار داشت با یک رشد بی‌سابقه و ناگهانی به کانال ۳۴ هزار تومانی وارد و منجر به ایجاد بحران قیمت در زنجیره صنعت نساجی شده است.
به گفته این فعال صنفی، علت افزایش قیمت، توزیع اندک این کالا از سوی پتروشیمی تندگویان با هدف افزایش قیمت‌ها است: «ما در شرایط عادی هم در طول سال این محصول را با رقابت می‌خریم. شرکت پتروشیمی تندگویان بجای آنکه ۷ تا ۸ هزار تن از این محصول عرضه کند تا نیاز ما تامین شود، اما به عرضه ۵هزار تن اکتفا می‌کند تا میان شرکت‌ها رقابت شود و گران‌تر بفروشد.»
او افزایش قیمت چیپس پلی‌استر را با شعارها و وعده‌های دولت در تضاد دانسته و گفته که «در این گیر و واگیری که ما در زمینه تامین پنبه هم مشکل داشتیم در زمینه الیاف مصنوعی هم مشکل ایجاد شده و این باعث می‌شود قیمت تمام شده ما افزایش پیدا کند و توان رقابتی‌مان با کالای خارجی و قاچاق از بین برود. ادامه این روند منجر به تعطیلی خیلی از واحد‌های تولید پوشاک و منسوجات خواهد شد.»
افزایش هزینه تولید محصولات نساجی و پوشاک از چند ماه پیش آغاز شده است. برای نمونه در دی‌ماه گذشته قیمت دوک نخی که حدود ۱۸ هزار تومان قیمت داشت طی تقریبا یک هفته به ۲۶ هزار تومان رسید.
همزمان یک تولیدکننده گفته بود پارچه‌هایی که برای تولید پیراهن استفاده می‌شود، ۱۰ سال است که در کشوری مثل ترکیه تغییر قیمت نداشته، اما در کشور ما دائما نرخ‌ها تغییر می‌کند.
همچنین کمبود پنبه یکی دیگر از مشکلات تولید محصولات نساجی عنوان شده چرا که کمبود پنبه، تولید نخ طبیعی را کاهش و ایران را نیازمند واردات می‌کند. در شرایطی که قیمت ارز روندی افزایشی دارد، هزینه واردات نخ و پارچه هم افزایشی شده و در نتیجه قیمت تولیدات افزایش پیدا می‌کند.
علیمردان شیبانی عضو هیئت مدیره صنایع نساجی ایران با ارائه آمار تکان‌دهنده‌ای از کاهش تولید پنبه در ایران گفته که «چند سال پیش ۲۷۰ هزار تن حجم صادرات پنبه کشور بود، اما در سال‌های اخیر میزان تولید پنبه در کشور ۵۰ تا ۶۰ هزار تن است.»
اینهمه در حالیست که قاچاق نیز یکی دیگر از دلایل بهم ریختگی بازار محصولات نساجی و پوشاک و فشار به تولیدکنندگان داخلی و حتی ورشکستگی آنها است.
در یک چرخه معیوب، افزایش قیمت مواد اولیه و در نتیجه افزایش هزینه تولید در ایران سبب می‌شود که قیمت پوشاک تولیدشده در ایران گران‌تر از پوشاک خارجی باشد. با وجود مافیاهای حکومتی در حوزه واردات کالای قاچاق، حجم واردات کالای قاچاق با قیمت پایین‌تر از محصولات داخلی نیز افزایش پیدا کرده و تولیدکنندگان داخلی که توان رقابتی با قیمت پوشاک قاچاق وارداتی به کشور را ندارند ورشکسته می‌شوند.
در این رابطه، بهرام حوالی شهریاری نائب رئیس اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران گفته که «با توجه به رکودی که بعد از شیوع ویروس کرونا بر دنیا حاکم شده بود، انباشت عجیبی از پوشاک در دنیا به وجود امده است که دو یا سه سال از تولید آنها گذشته و دیگر خریداری ندارند.»
بهرام حوالی شهریاری افزوده که «این کالاها گاهی با یک دهم قیمت به تعدادی کشور صادر می‌شود که یکی از آنها کشور ما است. شرایطی ایجاد شده تا محصولات قاچاق سهم حدودا ۳۰ درصدی از بازار ۸ میلیارد دلاری پوشاک کشورمان را در اختیار داشته باشند.»
ابوالقاسم شیرازی رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک نیز با اشاره به اینکه «کالای قاچاق ارزان شده» گفته که «سهم قاچاق از بازار پوشاک را باید ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اعلام کند، اما به طور کلی کالای قاچاق زمانی که با قیمت پایین‌تر از مشابه داخلی عرضه شود، به بازار آسیب بیشتر می‌زند که در حال حاضر حداقل ۳۰ تا ۴۰ درصد ارزان‌تر از قیمت تمام شده کالای داخلی وارد می‌شود.»
اینهمه در حالیست که افزایش قیمت پوشاک و کاهش قدرت خرید خانوارها به دلیل تورم نیز تقاضا برای پوشاک را به شدت کاهش داده است.
مجید افتخاری عضو هیئت مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک هفته گذشته با بیان اینکه بازار پوشاک با تقاضای حداقلی مواجه شده و این شرایط بی‌سابقه است، گفته که «فروش پوشاک نسبت به زمان مشابه سال قبل ۴۰ تا ۵۰ درصد کاهش یافته است.»
این فعال صنفی با «بی‌سابقه» خواندن کاهش تقاضای پوشاک در ایران گفته که «کالاهای موجود در بازار سال گذشته تولید شده و اگر همین کالاها اکنون تولید شود قیمت بالاتری خواهند داشت؛ بنابراین قیمت پوشاک هنوز واقعی نشده است. بطور کلی می‌توان گفت برخی تولیدکنندگان ۱۰ تا ۲۰ درصد افزایش قیمت داشتند و برخی هم مطابق افزایش هزینه‌ها، قیمت‌ها را افزایش دادند که با افت شدید فروش مواجه شده‌اند.»
مجید افتخاری با بیان اینکه افزایش قیمت جهانی مواد اولیه از جمله نخ و پنبه، افزایش دستمزد و تغییر نرخ پایه حقوق گمرکی را از جمله دلایل افزایش قیمت تمام شده پوشاک شده گفته که «برای کمک به تولیدکنندگان، دولت باید به دنبال تحریک تقاضا از طریق راه هایی مثل فروش اعتباری باشد و برخورد با قاچاق را به صورت جدی دنبال کند.»
برگرفته ای از سایت کیهان لندن، ۱۰ جولای ۲۰۲۲