در بودجه سال ۱۴۰۳ برای «پشتیبانی از سفرهای زیارتی اربعین» ۱۰۰ میلیارد تومان بودجه برای وزارت کشور دولت تخصیص داده شده است. روزنامه «اعتماد» در شماره روز چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت بخش‌هایی از ارقام و اعداد جداول بودجه سال جاری را بررسی کرده که این نکته یکی از نکات مطرح شده در گزارش این روزنامه است.
لازم به ذکر است، این تنها بودجه اختصاص یافته برای پیشبرد نمایش تبلیغاتی حکومت ایران در روزهای منتهی به «اربعین» نیست و نهادهای دیگر از جمله شهرداری‌ها نیز هر ساله هزینه‌های کلانی در این زمینه انجام می‌دهند.
سال گذشته براساس اعلام بانک مرکزی از تاریخ ۲۵ مرداد تا ۱۴ شهریور یک میلیون و ۸۰ هزار نفر «ارز اربعین» دریافت کردند که با توجه به نرخ‌های همان روزها، با احتساب ۶۵ میلیون ریال معادل ریالی آن بالغ بر ۷ هزار میلیارد تومان به این «کارناوال مذهبی» ارز داده شده است در حالی که در همان روزها خبرهای زیادی در مورد کسری بودجه ۳۶ هزار میلیارد تومانی تامین دارو منتشر شده و دولت از تامین آن عاجز بود.
اختصاص هفت هزار میلیارد تومان ارز تنها در یک مورد برای مراسم مذهبی در حالی بود که رئیس سازمان غذا و دارو ابتدای سال گذشته از نیاز به بودجه ۱۰۵ هزار میلیارد تومانی برای دارو خبر داده و تخصیص ۶۹ هزار میلیارد تومان در بودجه سال ۱۴۰۲ را به معنای کسری ۳۶ هزار میلیارد تومانی دانسته بود.
هزینه‌های صورت گرفته برای «راهپیمایی اربعین» در سال گذشته مورد انتقاد بسیاری از رسانه‌های داخل ایران نیز قرار گرفته بود. در همین راستا وب‌سایت «دیده‌بان ایران» سیزدهم اردیبهشت ماه سال گذشته از اعتبار «۳ هزار میلیارد تومانی» وزارت راه و شهرسازی برای این مراسم خبر داد و نوشته بود: «این رقم، معادل بودجه مورد نیاز برای گازرسانی به استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان و برخی از استان‌های غربی بی‌بهره از گاز است.»
این وب‌سایت همچنین با اعلام خبر اعطای ۳ روز مرخصی تشویقی، ۵ میلیون تومان کمک هزینه به کارکنان و یک میلیون تومان برای هر یک از اعضای خانواده، شاغلان در وزارت رفاه، کار و امور اجتماعی برای اعزام به راهپیمایی اربعین نوشته بود: «با احتساب نیروهای شاغل در این وزارتخانه به رقم ۸۵۰ میلیارد تومانی می‌رسیم که قرار است وزارت رفاه برای سفر اربعین کارکنانش هزینه کند اما نکته آن است که با این بودجه می‌توان ۱۵۰۰ واحد آپارتمان ۷۰ متری را در طرح مسکن ملی، از صفر تا صد ساخت و تحویل داد.»
گمرک جمهوری اسلامی ایران نیز در همان روزها از ارسال بیش از ۳۰ هزار و ۵۰۰ تن مواد غذایی و ۸۰۰ هزار لیتر بنزین به عراق برای تامین نیازهای حاضران در این مراسم حکومتی خبر داده بود.
رئیس شورای شهر تهران نیز ۲۹ مرداد سال گذشته اختصاص بودجه ۳۰۰ میلیارد ریالی از سوی شهرداری پایتخت به منظور هزینه کردن در مراسم «اربعین» را تایید کرده بود.
بیستم مرداد ماه سال گذشته نیز در شرایطی که «کمبود دارو و تجهیزات درمانی» در ایران دوباره خبرساز شده بود، رئیس جمعیت هلال احمر گفت که حدود «۴۰۰ تُن دارو» و بیش از «۸۰ دستگاه آمبولانس» را در اختیار «زائران اربعین» خواهند گذاشت.
در همین رابطه وب‌سایت «دیده‌بان ایران» در مطلبی نوشته بود که برای بهبود زیرساخت‌های اربعین در استان کرمانشاه، ۴۳۹ میلیارد تومان یعنی ۵ و نیم برابر «سهم اجرای طرح ناحیه کاهش آلودگی هوا در بودجه سال ۱۴۰۲» برآورد شده است.
در استان «محروم» ایلام نیز ۶ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان هزینه شده بود که به نوشته «دیده‌بان ایران» با بودجه استان ایلام برای راهپیمایی اربعین، می‌توان در مجموع ۷ هزار و ۵۰۰ تخت بیمارستان احداث کرد.
بررسی‌ها در همان زمان نشان می‌داد که اگر تنها بخشی از هزینه‌های اعلامی برای این مراسم مذهبی به حوزه دارو تخصیص داده می‌شد با جبران کسری بودجه تامین دارو؛ بحران در این حوزه و خطرات در کمین برای سلامت بیماران از پیش رو برداشته می‌شد.
اصرار مقامات جمهوری اسلامی به حضور در مراسم اربعین در عراق و صرف بودجه‌های کلان برای اجرای برنامه‌های تبلیغاتی طی سالیان اخیر، با واکنش منفی مردم روبرو شده است.
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی هر سال این مراسم را که با هزینه‌های کلان و بسیج همه نیروهای حکومت برگزار می‌شود به عنوان «همه‌پرسی» تایید «نظام» معرفی می‌کند.
برگفته ای از سایت صدای امریکا بخش فارسی، ۸ می ۲۰۲۴