سایت یورونیوز به نقل از روزنامه گاردین گزارش داده است که اتحادیه اروپا به صورت خصوصی به ایران هشدار داده است که در صورت عملی شدن تهدید تهران در کاهش تعهدات برجامی، این اتحادیه در ماه نوامبر از توافق هسته ای خارج خواهد شد.
به گزارش روزنامه گاردین بریتانیا، این هشدار که با توافق اولیه سه کشور اروپایی تنظیم شده است در جلسه روز چهارشنبه به ایران اعلام شده و مقامات اروپایی تصریح کرده اند که توافق هسته ای در حال حاضر با تنفس مصنوعی زنده است.
بنابر اطلاعات منتشره، سران اتحادیه اروپا به ایران گفته اند اگر گام بعدی تهران در فاصله گرفتن از توافق قابل توجه باشد، مسئله عدم همکاری ایران را در چارچوب سازوکار رسمی اختلاف در برجام مطرح خواهند کرد.
«مکانیسم ماشه» بخشی از توافق هسته ای موسوم به برجام است که تصریح میکند در صورت عدول ایران از تعهداتش در توافق، پرونده ایران مجددا به شورای امنیت خواهد رفت و کلیه تحریم های پیشین سازمان ملل علیه تهران مجددا فعال خواهد شد.
ایران پیش از این سه بار تعهدات برجامی خود را کاهش داده و تهدید کرده است که اگر آمریکا تحریم های اقتصادی را لغو نکند، گام چهارم را نیز برخواهد داشت. در عین حال مقامات ایرانی تاکید کرده اند این گامها بازگشت پذیر هستند و در صورت اجرای تعهدات از سوی اروپا، تهران نیز میتواند به سرعت به نقطه آغازین بازگردد.
ک منبع آگاه در این خصوص به روزنامه گاردین گفته است: «مشکل این است که ایران میگوید گام ها بازگشت پذیر هستند، اما اگر آنها ساخت بمب اتم را یاد بگیرند این مسئله غیرقابل بازگشت است.»
نخستین گام کاهش تعهدات برجامی ایران، عبور از محدودیت میزان نگهداری مواد هسته ای و آب سنگین بود که در تاریخ ۱۰ تیر محمد جواد ظریف تایید کرد ذخایر اورانیوم غنی شده ۳.۶۷ درصد ایران از ۳۰۰ کیلوگرم عبور کرده است. در گام دوم، ایران در تاریخ ۱۶ تیر سطح غنی سازی خود را به بیش از ۳.۶۷ درصد رساند که فراتر از سطح توافق سال ۲۰۱۵ است.
در گام سوم نیز بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران روز شنبه ۱۶ شهریورماه اعلام کرد که ایران چهار اقدام از جمله گازدهی به سانتریفوژ نسل جدید «IR6s» را به مرحله اجرا میگذارد.
مقامات اروپایی پیش از این نسبت به عواقب کاهش تعهدات برجامی به ایران هشدار داده بودند، اما در عین حال تاکید کرده بودند ایران هنوز به صورت کامل از این توافق تخطی نکرده است.