هر چند ایران به دلیل کاهش صادرات پس از تشدید تحریم‌های نفتی آمریکا و عربستان برای فروش گرانتر سهام آرامکو دل به گرانتر شدن قیمت نفت بسته است ولی اجرای موفق هر گونه توافق سران اوپک در نشست روز پنجشنبه به روشن شدن تکلیف مواضع متناقض روسیه گره خورده است.
دبیرخانه اوپک در تازه‌ترین چشم‌اندازی که روز ۵ نوامبر از بازار نفت تا سال ۲۰۴۰ میلادی منتشر کرده، اعلام کرد که تقاضای نفت اعضاء این سازمان تا سال ۲۰۲۳ حدود ۷ درصد کاهش خواهد یافت.
در تازه‌ترین گزارش ماهانه دبیرخانه اوپک پیش‌بینی کرده است که عرضه نفت در سال ۲۰۲۰ متاثر از رشد تولید آمریکا، روزانه ٢ میلیون و ١٧٠ هزار بشکه افزایش خواهد یافت خواهد کرد. در مقابل رشد روزانه تقاضا در سال ٢٠٢٠، حدود یک میلیون و ٨٠ هزار بشکه پیش‌بینی شده است.
این دو گزارش مبنای نشست صبح و بعد از ظهر پنجشنبه(۵ دسامبر) کمیته مشترک وزارتی و صد و هفتاد و هفتمین نشست وزراء نفت کشورهای عضو اوپک در وین برای بررسی پایبندی اعضاء به تعهدهای تعیین شده پیشین و تصمیم‌گیری در مورد تمدید یا تعمیق کاهش تولید اعضاء سازمان کشورهای صادرکننده نفت(اوپک) است.
اعضاء اوپک در نشست پیشین خود تصمیم گرفتند تا سیاست کاهش تولید داوطلبانه مورد توافق در نشست صد و هفتاد و پنج را برای ۹ ماه دیگر (از اول ژوئیه سال ۲۰۱۹ میلادی تا ۳۱ مارس سال ۲۰۲۰ میلادی) تمدید کنند. البته ایران، لیبی و ونزوئلا همچنان از دایره شمول این تصمیم معاف ماندند.
نشست‌های غیررسمی وزارء نفت کشورهای عربی عضو اوپک با حضور محمد بارکیندو، دبیرکل اوپک عصر و شب چهارشنبه برگزار شده و به نظر می‌رسد همسویی لازم میان عمده‌ترین کشورهای تولید کننده اوپک یعنی عربستان، امارات، کویت و عراق حاصل شده است.
در این میان ثامر غضبان، وزیر نفت عراق، پیش از آغاز نشست‌های غیررسمی اعضاء، پیشنهاد داده بود که اوپک تولید خود را ۴۰۰ هزار بشکه دیگر کاهش دهد. تصویب این پیشنهاد به این معناست که مجموع کاهش اوپک و غیراوپک به یک میلیون و ٦٠٠ هزار بشکه در روز برسد.
عربستان به خاطر تامین منابع درآمدی بودجه سالانه و هم به جهت فروش گرانتر سهام شرکت ملی نفت این کشور(آرامکو) حامی حفظ قیمت نفت در سطحی بالاتر از ۶۰ دلار است.
رژیم ایران نیز به دلیل کاهش صادرات خود در شرایط افزایش فشار تحریم‌های آمریکا و افزایش کسری بودجه دولت، ترجیح می‌دهد قیمت نفت تا حد امکان افزایش یابد.
با این وجود، توافق وزراء نفت اوپک در نشست مشترک روز جمعه با وزراء کشورهای غیر عضو اوپک یا اوپک پلاس مطرح خواهد شد. روسیه به عنوان تاثیرگذارترین کشور گروه اوپک پلاس تاکنون علائم متناقضی صادر کرده است.
با وجود توافق روسیه و عربستان در حاشیه نشست اخیر سران کشورهای عضو گروه بیست در اوزاکای ژاپن به منظور حمایت از تمدید کاهش تولید نفت، الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه، روز پنجشنبه ضمن تاکید مجدد بر همکاری با عربستان یاد آور شد که موضع روسیه درباره تشدید کاهش تولید نفت و یا تمدید توافق کنونی، پس از مذاکره با دیگر کشورهای عضو و غیر عضو اوپک مشخص می‌شود.
روسیه در تلاش است تا نظام سهمیه بندی فعلی اوپک را در نشست روز جمعه به چالش بکشد امری که به زیان ایران خواهد بود.
بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران روز پنجشنبه و پیش از آغاز نشست وزراء نفت اوپک در اعتراض به این رویکرد گفت:« در حال حاضر تولید نفت ما از بازار خارج شده و آنهایی که تولید بیشتری دارند باید در آینده در مقابل تولید بیشتر کاهش بیشتری داشته باشند. نباید از ایران توقع داشته باشند که بعد از لغو تحریم‌ها نیز تولید خود را کاهش دهد.»
با وجود این که به نظر می‌رسد اکثر کشورهای صادرکننده عضو اوپک بر سر حفظ قیمت نفت در سطح ۶۰ دلار توافق دارند ولی ادامه روند نزولی تولید و عرضه نفت اوپک موجب کاهش مستمر سهم بازار این سازمان و تقویت موضع اوپک پلاس و آمریکا خواهد شد. برای جبران این امر، برخی اعضاء به فکر جذب برزیل به عنوان عضو جدید اوپک افتاده‌اند. پیشنهادی که ایران موافقت خود را با آن اعلام کرده است.
در هر صورت بازار جهانی نفت خود را برای توافق تمدید یا تعمیق تولید نفت اعضاء اوپک آماده کرده، به طوری که قیمت هر بشکه نفت پایه برنت دریای شمال در جریان معاملات روز پنجشنبه با ۱.۰۵ درصد افزایش به ۶۳ دلار و ۶۶ سنت رسید.
منبع: یورونیوز به زبان فارسی