در افغانستان با تاخیری بیش از سه ماه پس از پایان مهلت بررسی شکایات و بازشماری آراء مورد مناقشه، روز سه شنبه کمیسیون مستقل انتخابات، محمد اشرف غنی را برنده قاطع انتخابات ریاست جمهوری اعلام کرد.
نتیجه نهایی، با آنچه که پیش از این در نتیجه ابتدایی اعلام شده بود، اختلاف چندانی نداشت. اشرف غنی پشتاز در نتایج ابتدایی و نهایی با کسب نزدیک به ۵۱ درصد آرای اخذ شده برنده انتخابات ریاست جمهوری اعلام شد.
در مقابل عبدالله عبدالله با نزدیک به کسب ۴۰ درصد از آرای ماخوذه در مقام دوم قرار گرفت. واکنش آقای عبدالله پس از اعلام پیروزی اشرف غنی قابل پیش‌بینی بود. از آن جهت که در سه و ماه نیم گذشته، بیش از آنکه کمیسیون مستقل انتخابات مشغول بررسی آرائ مورد مناقشه باشد، دو کاندید اصلی، در کش و قوس، کنار رفتن یکی و تن ندادن دیگری به این تغییر بودند.
بهتر است بگویم که تیم ثبات و همگرایی به ریاست دکتر عبدالله عبدالله در کشاکش با تیم دولت ساز به ریاست دکتر اشرف غنی بود تا بلکه پیش از اعلام نتیجه نهایی بتواند با توسل به عدم قبول نتیجه یا انتخابات را به مرحله دوم بکشاند، یا تدبیری دیگر برای حضور عبدالله در دولت آینده بیاندیشند.
مقاومت اشرف غنی و اصرار بر ایجاد دولتی یک‌پارچه و بر آمده از آرای مستقیم مردم و بدون دادن سهم مشارکتی به آقای عبدالله، دلیل اصلی تاخیر در اعلام نتیجه انتخابات بود.
آنچه که روز سه شنبه دکتر عبدالله درباره «تشکیل دولتی دیگر» بر زبان آورد، سهم خواهی از اشرف غنی و در غیر اینصورت تهدید به ناامنی در کشور بود. البته که در گفته های بعدی تیم انتخاباتی وی عبارت تشکیل «دولت موازی» را تکذیب کردند و این جمله را به ژنرال عبدالرشید دوستم از اعضای ارشد تیم دکتر عبدالله ( معاون اول) نسبت داد. ( هر چند که این گفته صریح دکتر عبدالله همچنان در صفحه فیس بوک ایشان موجود است)
از اشرف غنی نقل قول شده است که در روزهای گذشته و پیش از اعلام نتیجه انتخابات گفته بود که «با همه عکس جور می آیم، جز دکتر عبدالله». به این معنا که سهمی در حکومت به عبدالله نخواهم داد.
به واقعیات و شرایط فعلی افغانستان که نگاه کنیم، تهدید دکتر عبدالله و نیروهای حامی وی را چقدر می توان جدی گرفت؟ دولت موازی به معنای خودکشی سیاسی برای عبدالله عبدالله است؟
دکتر عبدالله در نشست خبری درکابل، نتیجه انتخابات را رد کرد و گفت تیم او پیروز این انتخابات است و «حکومت همه‌شمول» تشکیل خواهد داد.
دکتر عبدالله چه قلمرو و جغرافیایی در افغانستان در اختیار دارد که بتواند بر اتکای بر آن دولت موازی و یا «حکومت همه شمول» تشکیل دهد؟
ارتش و نیروهای مسلح دارد و یا قصد کودتا بر علیه نهادهای مدنی کشور؟ چه پشتوانه بین المللی را همراه خود می بیند تا بر آن اساس بخواهد اقدام کند؟
به نظر می رسید که در انتخاباتی که مهرماه ۱۳۹۸ برگزار شد، جمهوری اسلامی ایران از گروه‌های جهادی حامی دکتر عبدالله حمایت می کرد.
منابعی مطلع در دولت آمریکا در گفتگو با ایندیپندنت فارسی از تحریک تیم ثبات و همگرایی توسط سپاه پاسداران خبر داده بودند. بر اساس این اطلاعات آنها در حمایت از تیم دکتر عبدالله پس از اعلام نتایج ابتدایی انتخابات به نفع اشرف غنی، از آنها خواسته بودند که ایادی و گروه‌های تحت نفوذ خود را برای تظاهرات و شورش به خیابان‌ها دعوت کنند.
اقدامی که در همان روزهای نخست دعوت به حضور گسترده طرفداران دکتر عبدالله در خیابان‌ها با واکنش جامعه بین الملل و نگرانی عمیق مردم افغانستان از شدت گرفتن تهدیدات امنیتی توسط گروه‌های تروریستی مواجه شد.
آنگونه که منابع مطلع به ما گزارش داده بودند، مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا درگفتگویی تلفنی با دکتر عبدالله در آذرماه گذشته به وی درباره اطلاع از ارتباط آنها با سپاه پاسداران و مداخله این نهاد در انتخابات هشدار داده بود. پومپئو از عبدالله خواسته بود که سریعا بساط تحریکات و اغتشاشات خیابانی را که با برنامه ریزی سپاه در حال انجام گرفتن بود، متوقف کند.
پس از آن بود که گروه‌های فشار منتصب به نیروهای جهادی حامی دکتر عبدالله، با خواست وی متفرق شدند.
عامل دیگری که باعث می شود عدم پذیرش نتیجه انتخابات توسط عبدالله با اقبال عمومی مواجه نشود، حضور برخی چهره های جهادی دارای سوء پیشینه در کنار وی می باشد.
در انتخابات پنج سال پیش، دکتر عبدالله ائتلافی از شخصیت های برجسته جهادی را نمایندگی می کرد که در بین مردم احترام و بُرش داشتند، مانند عطاء محمد نور، امرالله صالح و یونس قانونی. اما در انتخابات اخیر هیچکدام از این چهره ها و متحدان پیشین از وی حمایت نکردند و امرالله صالح نیز در کنار اشرف غنی قرار گرفت.
تهدید دکتر عبدالله و برخی از گروه‌ها و حامیان وی در جهت ایجاد «دولتی دیگر»، برخلاف قانون اساسی و اراده مردم است.
بدیهی است که تب گرم ناخشنودی و ناباوری پس از چند روز فروکش کرده و حمایت جامعه بین الملل از نتیجه انتخابات نیز فرصتی را برای سرکشی و هرج و مرج طلبی باقی نخواهد گذاشت.
مردم رنجدیده و صبور افغانستان، سالیان سال است که در آرزوی صلح و آرامش و ثبات و امنیت، شب را به صبح می رسانند. امید برای آنها، آن نهال سبز دمیده از تاکستان های سوخته در شمالی است که طالبان آنها را از بیخ و بن به آتش کشیده بودند.
امید برای مردم افغانستان آن پیرمردی است که انگشت اشاره اش را طالبان بعد از دیدن اثر جوهر رای دادن قطع کردند، استاد شهید برهان الدین ربانی است که برای رسیدن به صلح، تن به بوسه مرگ بر شانه اش داد.
امید برای این مردم فراتر از جاه طلبی های فردی و تهدید و دخالت در امور داخلی شان است. ممکن است که نتیجه این انتخابات به مذاق سیاست پیشه گان خوش نیاید، اما برای مردم کوچه و بازار که به دنبال آرامش و زندگی هستند، حکم همان رویان سبز در مسیر تاکستان سوخته جاده شمالی را دارد. شکیبایی مردم افغانستان نوید تابستانی سبز در آینده ای نه چندان دور را می دهد.
نوشته کاملیا انتخابی فرد سردبیر ایندیپندنت فارسی. منتشر شده در سایت بریتانیائی ایندیپندنت فارسی، ۱۹ فوریه ۲۰۲۰