در حالی که خطر شیوع ویروس مرگبار کرونا سراسر جهان را به وحشت انداخته و دامنه آلودگی این بیماری به شدت در حال گسترش است، شماری از کشورهای خاورمیانه و حوزه خلیج فارس، از جمله، ایران در معرض آلودگی این ویروس مرگبار قرار گرفته اند. اما روش برخورد دولت ایران در مقابله با شیوع ویروس کرونا، پرده از ناتوانی رژیم ایران در مدیریت بحران و مشروعیت بخشیدن به نظام جمهوری اسلامی برداشته و نشان می دهد که عملکرد دولت در راستای جلوگیری از این بیماری مهلک، فراتر از چارچوب معیارهای بهداشتی و اجتماعی است. البته رژیم های غیر دموکراتیک به هر تحول و حادثه حتی اگر طبیعی باشد به دیده شک و نگرانی می بینند و احساس می کنند توطئه ای علیه آن ها در راه است و در پرتو همین تفکر و اندیشه اقدام به مهار حادثه و مدیریت بحران می کنند.
در همین راستا، به نظر می رسد سال ۲۰۲۰، از آغاز برای رژیم ایران بد شگون و نامبارک بود، کشته شدن قاسم سلیمانی، تشدید تنش با ایالات متحده، سقوط هواپیمایی اوکراین و شیوع پرشتاب ویروس کرونا، دولت ایران را با چالش های سختی رو به رو کرد و ناتوانی رژیم را در نحوه برخورد با حادثه و مدیریت بحران آشکار کرد.
حادثه سقوط هواپیمای اوکراین، عمق ناکامی ایران را در عرصه مدیریت بحران نشان داد و موضع گیری های دولت در برخورد با این حادثه آن چنان متضاد و متناقض بود که سرانجام مردم ناگزیر شدند به منظور ابراز همبستگی با خانواده های قربانیان، دست به تظاهرات بزنند، رژیم در نخست سقوط هواپیما را کاملا تکذیب کرد، سپس به سرنگونی هواپیما اعتراف کرد اما حاضر به پذیرش مسئولیت نشد و در نهایت اذعان کرد که هواپیما به اشتباه هدف حمله قرار گرفته است.
البته برخورد ایران با شیوع ویروس مرگبار کرونا نیز همراه با شک و تردید است و رژیم تهران سعی دارد همه رسانی در این زمینه را محدود کند تا دولت در معرض انتقاد قرار نگیرد. به رغم این که طبق آمار رسمی اعلام شده از سوی دولت، تا هنگام نگارش این مقاله، بیماری کرونا ۲۲ تن را به کام مرگ کشانده و ۱۴۴ نفر دیگر را مبتلا به این ویروس کرده است، اما بی اعتمادی ملت ایران و کشورهای خارجی به دولت باعث شده است تا همه بدین عقیده باشند که شمار قربانیان و آسیب دیدگان این ویروس بیشتر از آن است که دولت اعلام کرده است.
سازمان گزارش گران بدون مرز، رژیم ایران را به پنهان کردن اطلاعات در مورد میزان شیوع ویروس کرنا و دستگیری خبرنگاران و روزنامه نگارانی که خبرهای مربوط به بیماری کرونا را انتشار دهند، متهم می کند. افزون بر این که شمار زیادی از شهروندان ایران مبتلا به ویروس مرگبار کرونا شده اند، شماری از مقامات عالی رتبه دولتی نیز دچار این بیماری شده اند و گفته می شود وضعیت زندان های شلوغ ایران، می تواند خطر آلودگی به این ویروس را به شدت افزایش دهد.
از سوی دیگر، کمبود ابزار و امکانات لازم برای پیشگیری از شیوع ویروس کرونا، به ویژه برای افرادی همچون پزشکان و پرستاران که نسبت به سایر افراد جامعه در معرض خطر قرار دارند، نگرانی را در ایران شدت بخشیده است. اصابت شماری از پزشکان و کارمندان مراکز درمانی و بهداشتی، تشخیص نادرست برخی از آسیب دیدگان و شیوه دفن قربانیان این بیماری مهلک، تهدید جدی دیگری است که منجر به افزایش نگرانی ها در ایران می شود. افزون بر آن، بازداشت تعدادی از فعالان به دلیل انتشار اطلاعات در مورد شیوع ویروس کرونا و مخالفت با قرنطینه کردن شهر قم، عامل دیگری برای تشدید نگرانی در ایران است، این در حالی است که به عنوان مثال، عربستان سعودی به منظور پیشگیری از انتشار ویروس کرونا، صدور ویزای عمره را به حالت تعلیق در آورده است.
گزارش های خارجی حاکی از آن است که ایران پس از چین، بیشترین شمار قربانیان بیماری کرونا را دارد، خبرگزاری “ایران وایر” می گوید: سپاه پاسداران ایران به پزشکان و کارمندان مراکز درمانی هشدار داده است از افشای اطلاعات در مورد میزان شیوع ویروس کرونا و قربانیان این بیماری مرگبار خودداری کنند. شیوه برخورد دولت با چالش بیماری کرونا نشان می دهد که رژیم ایران اقدامات لازم را برای جلوگیری از شیوع ویروس اتخاذ نکرده و سعی دارد تا هنگام پایان یافتن روند شمارش آرای انتخابات مجلس، بر حقایق بیماری کرونا پرده افکند و با نشان دادن میزان بالای مشارکت مردم در انتخابات، به رژیم، مشروعیت بیشتری ببخشد. این در حالی است که ملت ایران با توجه به دانستن این که شرکت در انتخابات هیچ سودی در پی نداشته و نمی تواند تغییر مثبتی در زندگی مردم ایجاد کند، از رفتن به پای صندوق های رای خودداری کردند، علاوه بر آن که خطر آلودگی به ویروس کرونا، عامل دیگری برای عدم حضور مردم در انتخابات شده است. اما رژیم ایران بدون این که ارزشی به سلامتی مردم قائل شود، سعی دارد از مصیبت بیماری مرگبار کرونا، به سود جناح محافظه کار در انتخابات استفاده کند و البته شکی نیست که این رفتار، ملت را بیشتر از پیش از دولت دور می کند و نشان می دهد که دولت جز در راستای تلاش برای مشروعیت بخشیدن به نظام جمهوری اسلامی، دیگر در تمام عرصه های مدیریت بحران ناموفق بوده است.
البته اگر اوضاع به روال کنونی ادامه یابد و جمهوری اسلامی حاضر به همکاری با سازمان بهداشت جهانی نشود، ایران در آینده نزدیک شاهد فاجعه بزرگی خواهد شد، زیرا خودداری از افشای اطلاعات درست در مورد چگونگی میزان شیوع ویروس کرونا، جنایتی است که نه تنها شهروندان ایران بلکه ملت های سراسر منطقه را با خطر مرگ رو به رو می کند.
تردیدی نیست که موثرترین شیوه برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا، تبادل اطلاعات دقیق و همه رسانی است. قابل ذکر است که شماری از کشورها از جمله: امارات متحده عربی، سلطنت عمان، عراق، لبنان و ترکیه مرزهای زمینی، دریایی و هوایی خود را با ایران مسدود کردند به ویژه این که ایران اولین کشوری در خاورمیانه است که تبدیل به مرکز شیوع ویروس کرونا شده است.
البته عمده ترین مشکل این است که مراکز تصمیم گیری در ایران، با چالش شیوع بیماری مرگبار کرونا، به گونه ای برخورد می کنند که گویا این ویروس یک تهدید امنیتی برای نظام جمهوری اسلامی بوده و توطئه است که هدف از آن، تأثیر گذاری بر انتخابات مجلس شورای اسلامی می باشد، بنابر این، اطلاعات مربوط به شیوع این بیماری بایستی تنها در دست نخبگان دولت باشد و مردم از میزان شیوع ویروس کرونا آگاهی نداشته باشند.
در حالی که عدم موفقیت دولت در پیشگیری از شیوع ویروس کرونا، نه تنها ایران و کشورهای منطقه را با خطر مرگ رو به رو می کند، بلکه این امر ممکن است مردم ایران را وادار به ابراز واکنش شدید علیه دولت کند و در پرتو خشم ملت، رژیم جمهوری اسلامی با همان سرعتی که ویروس کرونا انتشار می یابد، به سراشیبی سقوط فرو افتد.
منبع: سایت بریتانیائی ایندیپندنت به زبان فارسی، ۱۰ اسفند ۱۳۹۸