به دستور رئیس جمهوری ترکیه قرار است مسیر گذر مهاجران و پناهجویان به یونان و از طریق دریای اژه بسته شود. این آب‌راه کوتاه‌ترین و در عین حال خطرناک‌ترین مسیر ورود غیرقانونی مهاجران به خاک اتحادیه اروپا است.
سیاست ترکیه برای تحت فشار قرار دادن اتحادیه اروپا از طریق باز گذاشتن راه‌های ورود غیرقانونی مهاجران و پناهجویان به کشورهای اروپایی اندکی تغییر کرد. منابع خبری روز شنبه ۱۷ اسفند (هفتم مارس) به نقل از گارد ساحلی ترکیه گزارش دادند که به دستور رجب طیب اردوغان از این پس جلوی عبور غیرقانونی مهاجران و پناهجویان از دریای اژه برای ورود به جزایر یونان گرفته می‌شود.
گارد ساحلی در بیانیه‌ای اعلام کرده که این کار برای کاهش خطر جانی عبور از این گذرگاه دریایی انجام می‌شود و وزارت کشور ترکیه بر اجرای آن نظارت خواهد کرد. در این بیانیه ماموران گارد ساحلی یونان متهم شده‌اند که با جلوگیری از پهلو گرفتن قایق‌های مهاجران و پناهجویان جان آنها را به خطر می‌اندازند.
آنکارا در عین حال تاکید کرده که این اقدام نباید به معنی پس گرفتن تصمیم ترکیه برای باز گذاشتن مسیر عبور پناهجویان و مهاجران به سمت اروپا تلقی شود. وزارت کشور ترکیه می‌گوید در مورد مهاجرانی که قصد دارند به طور غیرقانونی این کشور را ترک کنند “اصل عدم دخالت” همچنان معتبر است. کشورهای عضو اتحادیه اروپا این سیاست را به عنوان تلاش برای باج‌گیری محکوم کرده و گفته‌اند تسلیم آن نمی‌شوند.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا چهار سال پیش با ترکیه توافق کردند که در ازای جلوگیری از ورود پناهجویان و مهاجران غیرقانونی به کشورهای اروپایی حدود شش میلیارد دلار به این کشور کمک کنند.
در ادامه تنش بر سر تصمیم آنکارا برای بازگذاشتن راه عبور مهاجران غیرقانونی، اردوغان با صدراعظم آلمان، آنگلا مرکل تلفنی گفتگو کرد. به گزارش خبرگزاری آناتولی رئیس جمهوری ترکیه در این گفتگو تاکید کرده که سازوکارهای مورد توافق میان آنکارا و اتحادیه اروپا بر سر مهاجران کارآمدی لازم را ندارد و لازم است در آن تجدید نظر شود.
اعلام مرگ توافق ترکیه و اروپا:
کیریاکوس میتسوتاکیس، نخست وزیر یونان در گفتگو با شبکه آمریکایی سی‌ان‌ان می‌گوید اگر صادقانه به مسئله نگاه کنیم باید بگوئیم که توافق‌های اروپا و ترکیه در مورد پناهجویان دیگر وجود ندارند.
او دولت ترکیه را متهم کرده که تصمیم گرفته توافق با اتحادیه اروپا را به طور کامل نقض کند. وزارت خارجه ترکیه شامگاه جمعه ششم مارس، ضمن رد این اتهام در مقابل اتحادیه اروپا را متهم کرد که از موضوع مهاجران به عنوان ابزار سیاسی استفاده کرده و با این کار حقوق بین‌الملل را پایمال می‌کند.
همزمان با این تحولات درگیری میان نیروهای انتظامی و مرزبانان یونان و مهاجران در مرز زمینی میان این کشور و ترکیه به شدت ادامه دارد.
پس از اعلام باز گذاشتن راه عبور مهاجران به سمت اروپا هزاران مهاجر خود را به گذرگاه‌های مرزی شمال ترکیه رساندند تا وارد خاک اروپا شوند. پلیس یونان با پشتیبانی نیروهای مرزبانی اتحادیه اروپا به شدت با ورود غیرقانونی مهاجران به این کشور مقابله می‌کند و در روزهای گذشته درگیری‌های سختی میان دو طرف رخ داده است.
سفر غیرمنتظره اردوغان به بروکسل:
وب‌سایت “ولت” بامداد شنبه به نقل از دیپلمات‌های اروپایی گزارش داد که رجب طیب اردوغان قرار است در یک سفر غیر منتظره و به دعوت شارل میشل، رئیس شورای اتحادیه اروپا روز دوشنبه وارد بروکسل شود.
بنابر این گزارش هدف از این سفر رایزنی در مورد یافتن راه حلی برای بحران مهاجران غیرقانونی در مرزهای یونان و فراتر از آن بررسی اساسی رابطه میان ترکیه و اتحادیه اروپا است. به نوشته “ولت” به روز کردن توافق‌ها بر سر اتحادیه گمرکی میان بروکسل و آنکارا، تسهیل اعطای ویزا به شهروندان ترکیه برای ورود به کشورهای عضو اتحادیه اروپا، کمک‌های بیشتر برای نگهداری از مهاجران و پشتیبانی مالی برای اسکان مهاجران سوری از دیگر مسائلی است که قرار است روز دوشنبه درباره آنها مذاکره شود.
همچنین قرار است در سفر اردوغان به بروکسل درباره بازگرداندن مهاجران غیرقانونی از یونان به ترکیه، کنترل بهتر مرزها توسط مرزبانان ترکیه‌ای و مبارزه مشترک با تروریست‌های گروه دولت اسلامی (داعش) در سوریه نیز بحث و گفتگو شود.
رجب طیب اردوغان حدود یک هفته پیش دستور باز گذاشتن راه مهاجران و پناهجویان برای حرکت به سمت کشورهای اروپایی را صادر کرد. این تصمیم که بدون هماهنگی و توافق یونان گرفته شد به هجوم هزار نفر به گذرگاه‌های مرزی زمینی و تلاش صدها نفر برای عبور از دریای اژه منجر شد.
به گزارش خبرگزاری آناتولی، اردوغان روز جمعه در گفتگوی تلفنی با آندره پلنکوویچ، نخست وزیر کرواسی و رئیس دوره‌ای اتحادیه اروپا تاکید کرده كه این اتحادیه باید با رعایت تعهدات بین‌المللی از پناهجویانی كه به مرزهای اروپا می‌رسند حمایت کند. ظاهرا او درباره این “تعهدات” توضیح بیشتری نداده است.
منبع: سایت صدای آلمان (دویچه وله) به زبان فارسی، ۷ مارس ۲۰۲۰