پیش‌بینی می‌شود که جدا شدن وزیر اقتصاد پیشین ترکیه از حزب عدالت و توسعه و اعلام موجودیت حزبی جدید از سوی او جبهه حامیان اردوغان را دچار انشقاق خواهد کرد و به رقیبی جدی برای حزب “عدالت و توسعه” تبدیل خواهد شد.
علی باباجان، وزیر اقتصاد پیشین ترکیه که زمانی از یاران مهم رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری این کشور به شمار می‌رفت، حزبی جدید به نام “حزب دمکراسی و پیشرفت” را بنیان گذاشته است . این سیاست‌مدار ۵۲ ساله روز چهارشنبه ۲۱ اسفند (۱۱ مارس) آغاز به کار “حزب دمکراسی و پیشرفت” (Deva) را در آنکارا، پایتخت این کشور اعلام کرد.
او به خاطر تخصص در امور اقتصادی از احترام بالایی در ترکیه برخوردار است. انتظار می‌رود حزب تازه تاسیس رقیبی جدی برای ” حزب توسعه و عدالت” آقای اردوغان شود و بخش قابل توجهی از اعضای آن را جذب خود کند.
علی باباجان در سخنرانی خود در مراسم تاسیس “حزب دمکراسی و پیشرفت” گفت: «زمان برای دمکراسی، برای پیشرفت در ترکیه فرارسیده است». او در این سخنرانی تاکید کرد که خط مشی حزب‌اش در مقابل سیاستی است که در حال حاضر در ترکیه و از سوی رجب طیب اردوغان پیش برده می‌شود.
علی باباجان بدون آنکه از اردوغان نام ببرد، خواستار یک سری اصلاحات، از جمله یک قانون اساسی جدید برای تقویت تفکیک قوا در ترکیه شد. او همچنین خواستار اصلاحات اقتصادی و گسترش آزادی‌های دمکراتیک در این کشور شد.
رئیس “حزب دمکراسی و پیشرفت” به فضای حاکم بر ترکیه انتقاد کرد؛ فضای فشار بر خبرنگاران و جوانانی که می‌خواهند “بدون ترس در حساب توییتر خود بنویسند”.
علی باباجان خود یکی از پایه‌گذاران حزب اسلام‌گرای عدالت و توسعه اردوغان بود. او در فاصله سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۷ وزیر اقتصاد این کشور و سپس وزیر خارجه ترکیه شد. باباجان از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۵ معاون رئیس جمهوری بود ولی سال گذشته از حزب عدالت و توسعه خارج شد.
باباجان نقش مهمی در خروج اقتصاد ترکیه از بحران و شکوفایی آن در سالهای میان ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ داشت.
از جمله دلایلی که علی باباجان برای بنیان‌گذاری یک حزب جدید اشاره کرد وجود “اختلافات جدی” میان خود با سیاست حزب عدالت و توسعه است. کارشناسان معتقدند که باباجان روی جذب بخش مهمی از اعضای محافظه‌کار حزب اردوغان و همچنین کسانی حساب باز کرده است که از پیامدهای بحران ارزی سال ۲۰۱۸ ناراضی‌اند.
اعلام موجودیت حزب جدید می‌تواند جبهه مسلمانان محافظه‌کار طرفدار اردوغان را بیش از پیش دچار انشقاق کند. بویژه که در آذرماه امسال یکی دیگر از یاران قدیمی اردوغان، یعنی احمد داووداغلو، نخست وزیر پیشین ترکیه نیز صف خود را از اردوغان جدا کرد و یک جریان سیاسی به نام “حزب آینده” تشکیل داد. او هم مانند باباجان اعلام موجودیت حزب جدید را مقابله با فرهنگ “سلطان‌سالاری” اعلام کرد و خواستار قانون اساسی جدید شد.
در سال ۲۰۱۷ رجب طیب اردوغان موفق شد تغییراتی اساسی در قانون اساسی ترکیه وارد کند و ساختار سیاسی کشور را از پارلمانی به ریاست جمهوری تغییر دهد. با این تغییر، اختیارات نخست‌وزیر در سیستم سابق به رئیس‌جمهور منتقل شد.
نتایج یک نظرسنجی که توسط موسسه نظرسنجی “متروپل” در ماه فوریه انجام شد این بود که ۱،۲ درصد مردم ترکیه از حزب داود اوغلو و هشت دهم درصد نیز از حزب هنوز تاسیس نشده بابکان حمایت می‌کنند.
یکی از فاکتورهای مهم در موقعیت آتی حزب تازه‌تاسیس علی باباجان، حمایت غیرعلنی عبدالله گل، رئیس جمهوری سابق ترکیه از این حزب است. عبدالله گل از محبوبیت ویژهای در میان بدنه اجتماعی حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان برخوردار است. گل در صورت کاندیداتوری در انتخابات بعدی ریاست جمهوری، حتی می‌تواند روی حمایت بخشی از رای‌دهندگان سکولار ترکیه نیز حساب کند.
انتخابات بعدی ترکیه در سال ۲۰۲۳ برگزار می‌شود.
منبع: سایت صدای آلمان (دویچه وله) به زبان فارسی، ۱۲ مارس ۲۰۲۰
تصویر: علی باباجان، وزیر اقتصاد پیشین ترکیه و بنیانگذار “حزب دمکراسی و پیشرفت”