سازمان گزارش‌گران بدون مرز در نامه‌ای خطاب به دو گزارش‌گر ویژه سازمان ملل برای سلامتی و برای آزادی بیان از آنها خواسته تا حکومت‌هایی را که در چارچوب مبارزه با کرونا آزادی اطلاعات را نقض می‌کنند، محکوم کنند. به گفته گزارش‌گران بدون مرز، نقض آزادی اطلاعات، نقض سلامت عمومی در این کشورها و نیز در تمام دنیاست.
در این نامه که به امضای کریستیان میهر مدیر گزارش‌گران بدون مرز رسیده، آمده است: «در زمان پاندمی کرونا آزادی مطبوعات و نیز حق دسترسی به اطلاعات از هر زمان دیگری مهمتر است.» میهر در ادامه نوشته است: «حق دسترسی به اطلاعات شامل آزادی در جستجو و به دست آوردن اطلاعات مطمئن، در اسرع وقت است. وقتی حکومت‌ها این حق را نقض می‌کنند، سلامتی و حتی زندگی انسان‌ها را به خطر می‌اندازند. ما از سازمان ملل می‌خواهیم چنین حکومت‌هایی را محکوم کند.»
در این نامه که در تاریخ ۱۲ آوریل برای داینیوس پوراس، گزارش‌گر ویژه سلامتی سازمان ملل و دیوید کِی گزارش‌گر ویژه آزادی بیان ارسال شده، فهرستی از سانسور، بازداشت‌های خودسرانه، آزار و اعمال خشونت علیه روزنامه‌نگاران و نیز حمله به آزادی بیان در چارچوب قانون (نقض قانونی آزادی بیان) در ۳۸ کشور درج شده است.
بر اساس گزارش این سازمان، محدودیت‌های ایجادشده در سراسر دنیا زیر پوشش حفظ سلامتی به طور محسوسی افزایش داشته است.
گزارش‌گران بدون مرز نمونه‌هایی از این محدودیت‌ها را عنوان کرده است. مثلا روسای جمهوری برزیل و ایالات متحده آمریکا رسانه‌ها را با حملات لفظی مورد حمله قرار داده‌اند.
در کشورهایی چون الجزایر، اردن و زیمبابوه گزارش‌گران تنها به دلیل تهیه گزارش درباره کرونا دستگیر شده‌اند. یک قانون جدید در مجارستان تصویب شده که تهدیدی برای به سکوت کشاندن روزنامه‌نگاران مستقل در این کشور است. نخست وزیر کامبوج از بحران کرونا استفاده کرده تا قدرت خودش را تثبیت کند. در چین، دولت با سرکوب آزادی اطلاعات شیوع بیماری در ووهان و سپس در تمام دنیا را گسترش داد.
نگران جان روزنامه‌نگاران در بند
سازمان گزارش‌گران بدون مرز در نامه خود همچنین به روزنامه‌نگارانی اشاره کرده که علیرغم شیوع کرونا همچنان در زندان هستند، به خصوص در دو کشور ترکیه و عربستان سعودی. به گفته این سازمان برخی از آنها در تهدید جدی جانی قرار دارند.
این سازمان مستقل از گزارش‌گران ویژه سازمان ملل خواسته تا تنها به دادن اخطار به این کشورها بسنده نکنند بلکه از کشورهایی که در آنها آزادی مطبوعات و اطلاعات محدود شده است، “درخواستی فوری” برای رفع این موانع با هدف ایجاد تغییرات مشخص، به عنوان مثال آزادی فوری تمام روزنامه نگاران در حبس، مطرح کنند.
حق دسترسی به اطلاعات بخش مهمی از حق سلامتی است به همین دلیل گزارش‌گران بدون مرز از سازمان ملل خواسته تا این موضوع را به طور صریح برای کشورها روشن سازد.
گزارش‌گران بدون مرز با توجه به اینکه سازمان ملل ارتباط این حقوق با یکدیگر یعنی حق سلامت و حق دسترسی آزادانه به اطلاعات را به رسمیت شناخته، متذکر شده که محدود کردن یکی از این دو حق به بهانه حق دیگر مجاز نیست و نمی‌توان به خاطر سلامتی، سانسور یا جلوگیری از ارائه اطلاعات را مجاز کرد.
هرچند در بیانیه سازمان گزارش‌گران بدون مرز نامی از ایران برده نشده است اما مقامات جمهوری اسلامی در دوران شیوع کرونا سخت‌گیری نسبت به اخبار انتشار این ویروس و نیز درباره آمار مبتلایان و کشته شدگان را بیشتر کرده‌اند.
در آخرین نمونه یک مجری با سابقه صدا و سیما به نام محمود شهریاری پس از آنکه در اینستاگرام خود مطالبی انتقادی درباره وضعیت مقابله با ویروس کرونا در ایران منتشر کرد، بازداشت شد.
منبع: سایت صدای آلمان (دویچه وله) به زبان فارسی، ۱۶ آوریل ۲۰۲۰