پس از آنکه روزنامه نیویورک تایمز گزارش داد، مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا تلاش می‌کند با استفاده از یکی از بندهای توافق هسته‌ای، تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران را تمدید کرده و شورای امنیت سازمان ملل متحد را به اعمال تحریم‌هایی دیگر علیه ایران وادار کند، محمدجواد ظریف در صفحه توئیتر خود نوشت: «دو سال قبل، مایک پمپئو و رئیس او مشارکت آمریکا در برجام را با این آرزو که “فشار حداکثری” آنها می‌تواند ایران را به زانو درآورد، متوقف کردند. حالا با توجه به شکست مفتضحانه این سیاست، او می‌خواهد در برجام مشارکت کند. رؤیاپردازی را متوقف کنید؛ ملت ایران همیشه خود درباره سرنوشتش تصمیم می‌گیرد.»
روزنامه نیویورک تایمز دیروز نوشت مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در جهت تمدید تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی تلاش می‌کند که پائیز امسال (ماه اکتبر) به پایان می‌رسد. پمپئو برای رسیدن به این منظور در حال کار روی یک طرح حقوقی است که استدلال می‌کند با وجود خروج دولت ترامپ از برجام، ایالات‌متحده هنوز عضوی از توافق هسته‌ای با ایران بشمار می‌رود.
واشینگتن که انقضای تحریم‌های تسلیحاتی را تهدیدی برای منافع آمریکا و متحدانش در منطقه ارزیابی می‌کند، به دنبال تمدید این تحریم‌ها است.
آمریکا بدنبال این هدف است که اگر واشنگتن موفق به تمدید تحریم تسلیحاتی ایران نشد، از اختیارات خود به عنوان عضو برجام استفاده کند و از این طریق مکانیسم موسوم به ماشه را به جریان بیاندازند تا هم تحریم‌های شورای امنیت را بازگرداند و هم به عمر برجام خاتمه دهد.
نیویورک تایمز می‌نویسد مقام‌های دولت دونالد ترامپ در روزهای اخیر توزیع پیش‌نویس قطعنامه جدیدی را در شورای امنیت آغاز کرده‌اند که به موجب آن منع صادرات تسلیحات توسط شورای امنیت که در پائیز سال جاری به پایان می رسد، ادامه یافته و صادرات هرگونه تسلیحات به ایران ممنوع شود.
با توجه به اینکه انتظار می‌رود هرگونه اقدامی در جهت تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران با مخالفت روسیه و احتمالاً چین مواجه شود، مایک پومپئو و تیم حقوقی او به دنبال استدلالی هستند که نشان بدهد آمریکا همچنان عضو برجام است تا از این طریق آمریکا بتواند مکانیسم ماشه را به جریان بیاندازند و تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران را دوباره احیا کند.
مسکو به پایتخت‌های اروپایی و آمریکا اطلاع داده است که به دنبال از سرگیری فروش تسلیحات به ایران است. حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران نیز گفته که ایران به زودی تجارت اسلحه را آغاز خواهد کرد.
مایک پومپئو، از ماه‌ها پیش درباره «خطر» رفع محدودیت‌های تسلیحاتی هشدار داده و گفته نباید تحریم تسلیحاتی ایران لغو شود. همزمان با پرتاب ماهواره نظامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، آمریکا هفته گذشته اعلام کرد که درصدد طرح موضوع در شورای امنیت است. روسیه از پرتاب این ماهواره حمایت کرده و گفته این اقدام برخلاف قطعنامه شورای امنیت نیست.
برخی دیپلمات‌ها به نیویورک‌تایمز گفته‌اند که آمریکا از هر ابتکارعملی برای باقی نگهداشتن تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران استفاده خواهد کرد. هدف نهایی آمریکا بازگرداندن ایران به میز مذاکره برای دست‌یابی به یک توافق کاملا متفاوت با توافق دوره اوباما عنوان شده است.
به نظر می‌رسد بروکسل قصد دارد دست‌کم تا روشن شدن نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در نوامبر ۲۰۲۰، با حفظ ساز و کار حل اختلاف، از خروج کامل ایران از برجام به دنبال ارجاع پرونده به شورای امنیت جلوگیری کند.
مقامات تهران تهدید کرده‌اند که در صورت به کار افتادن مکانیسم ماشه از سوی اروپایی‌ها، گزینه‌هایی مانند خروج از پروتکل الحاقی یا پیمان منع اشاعه هسته‌ای را اجرا خواهند کرد. هنوز معلوم نیست که استدلال‌های حقوقی مورد ادعای روزنامه نیویورک‌تایمز درباره عضویت آمریکا در برجام تا چه اندازه مورد پذیرش اعضای شورای امنیت خواهد بود.
منبع: سایت رادیو بین المللی فرانسه به زبان فارسی، ۲۷ آوریل ۲۰۲۰