آیا “جنگ سردی تازه” بین چین و آمریکا در حال شکل گیری است؟

مقامات آمریکا پیوسته چین را به “لاپوشانی حقایق مربوط به ویروس کرونا” متهم می‌کنند. وزیر خارجه چین در تازه‌ترین موضع‌گیری، به “برخی نیروهای سیاسی” در آمریکا هشدار داد که از تنش‌آفرینی و تخریب روابط دو کشور دست بردارند.

وانگ یی، وزیر خارجه چین روز یکشنبه ۲۳ مه در یک ویدئوکنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد که دولت آمریکا با “دروغ‌پردازی” درباره ویروس کرونا، در حال وارد کردن مناسبات دو کشور به “دور تازه‌ای از جنگ سرد” است.

وزیر خارجه چین در حاشیه کنگره حزب کمونیست گفت: «برای ما مطلوب نیست که نیروهای سیاسی خاصی در آمریکا، مناسبات دو کشور را تخریب کنند و طرفین را به یک جنگ سرد تازه سوق دهند.» وانگ یی توضیحی درباره “نیروهای سیاسی” مورد اشاره نداد اما به نظر می‌رسد منظورش در درجه نخست، دونالد ترامپ باشد که چین را مسئول انتشار ویروس جدید کرونا و مرگ صدها هزار انسان می‌داند.

او در کنایه‌ای آشکار عنوان کرد: «به موازات ویروس جدید کرونا، ویروسی سیاسی نیز در آمریکا شایع شده که کارش حمله کردن و تهمت زدن به چین در هر فرصتی است.» وزیر خارجه چین از آمریکا خواست از چنین رفتاری دست بردارد.

رئیس جمهور و وزیر خارجه آمریکا بارها ادعا کرده‌اند که آزمایشگاه ویروس‌شناسی ووهان چین، منشاء سرایت ویروس سارس-کوو-۲ بوده اما چین مسئله را “لاپوشانی” کرده است. دونالد ترامپ حتی خواستار پرداخت غرامت از سوی چین شده، اما منتقدان او می‌گویند ترامپ با این موضع‌گیری‌ها می‌خواهد نگاه‌ها را از “تاخیر خود در مواجهه با پاندمی” منحرف کند.

هشدار وزیر خارجه چین به آمریکا در حالی بیان شده که مصوبه تازه کنگره حزب خلق چین تنش تازه‌ای بین دو کشور ایجاد کرده است. طبق تصمیم این کنگره، اعتراضات جاری در هنگ‌کنگ علیه قیمومیت چین، جرم‌انگاری شده و می‌تواند مصداق عناوینی چون “براندازی” یا “تجزیه‌طلبی” باشد.

با وجود واکنش‌های انتقادی در سراسر جهان به قانون یاد شده، وانگ یی گفت این مصوبه با توجه به خطراتی که اعتراضات ماه‌های اخیر برای امنیت ملی چین ایجاد کرده‌اند، ضروری بود.

هنگ‌کنگ از میانه قرن ۱۹ میلادی تا سال ۱۹۹۷ مستعمره بریتانیا بود و پس از آن به جمهوری خلق چین واگذار شد. در توافق این واگذاری، اصل “یک کشور، دو نظام” گنجانیده شده که منتقدان چین را به نادیده گرفتن آن متهم می‌کنند. هنگ‌کنگ یک منطقه آزاد تجاری خودگردان است و برخلاف چین، ساکنان آن از حقوق شهروندی و آزادی‌های مدنی گسترده‌ای برخوردار هستند.

مناسبات چین و آمریکا پیش از بحران کرونا نیز چندان حسنه نبود و زیر سایه اختلافات تجاری و موضوعات حقوق بشری قرار داشت.

منبع: سایت صدای آلمان (دویچه وله) به زبان فارسی، ۲۴ ماه مه ۲۰۲۰