بی آبی در بشیرآباد تربت جام، تکرار وضعیت غیزانیه اهواز

در پی اعتراضات اخیر در غیزانیه اهواز علیه بی‌آبی، اکنون خبر از بی‌آبی در تربت جام می‌رسد. در بشیرآباد تربت جام به دلیل بی‌آبی، مردم از کشاورزی به دامداری روی آورده‌اند و گروهی مهاجرت کرده‌اند. سال‌هاست که قرار است در این روستا لوله‌کشی آب انجام شود اما مردم همچنان از قنات غیربهداشتی و یا چشمه دور آب بر دوش می‌کشند. آب‌رسانی به‌شکل سیار صورت می‌گیرد اما با خصوصی شدن شرکت آب و فاضلاب، مردم بابت این آب‌رسانی نیز مبالغی می‌پردازند.

روستای بشیرآباد در ۲۷ کیلومتری مرکز شهرستان تربت جام در شمال غرب استان خراسان رضوی قرار دارد و دارای ۱۳۲ خانوار و جمعیتی حدود ۵۰۰ نفر است.

خبرگزاری حکومتی ایلنا در گزارشی نوشته است که مردم بشیرآباد از آب آشامیدنی لوله‌کشی محروم‌اند و سال‌هاست با مشکل بی‌آبی روبرو هستند و این مشکل طاقت مردم را طاق کرده است.

محمد شکارچی دهیار بشیرآباد می‌گوید از سال ۱۳۸۲ آب‌رسانی این روستا توسط تانکر انجام می‌شود و اکنون اداره آب و فاضلاب تربت جام هر روز یک تانکر ۱۰ هزار لیتری در مخزن بتنی روستا تخلیه می‌کند که این آب کفاف مصرف حتی ۵۰ درصد مردم روستا را هم نمی‌دهد و بقیه مردم روستا برای تأمین آب به سراغ قناتی که آبش بهداشتی نیست یا چشمه‌ای که در یک‌ونیم کیلومتری روستا قرار دارد، می‌روند.

زنان روستا با این مسافت طولانی از قنات یا چشمه آب را بر دوش خود حمل می‌کنند که به‌گفته محمد شکارچی «باعث شده اکثر زنان روستا مبتلا به دیسک کمر و آرتروز گردن شوند و حتی باعث سقط جنین پنج مادر باردار شده است».

تربت جام دارای ۱۵۷ روستا، چهار شهر و چهار بخش است که دست‌کم پنج روستای آن شامل بشیرآباد، چشمه‌گل، کلاته‌الله رسان، چنگ‌آباد و یخک، فاقد آب لوله‌کشی هستند. استان خراسان رضوی پس از ۱۸ سال خشک‌سالی متوالی با سیلاب پاییز سال گذشته و بارش‌های زمستان و بهار این سال با ترسالی روبه‌رو شد. اما در طول این سال‌ها به علت خشک‌سالی و عدم منابع آب پایدار در این منطقه اکثر چشمه‌ها و قنات‌هایی که در گذشته وجود داشت خشک شدند و اکنون آب‌رسانی در بشیرآباد و روستاهای فاقد لوله‌کشی به صورت سیار انجام می‌شود.

دهیار بشیرآباد می‌گوید شرکت آب و فاضلاب‌شهرستان از ابتدای امسال بابت هر تانکر آب درخواست مبلغی حدود یک میلیون ریال کرده است که این مبلغ در توان بودجه دهیاری و مردم روستا نیست و این اداره تهدید کرده است در صورت عدم پرداخت این مبلغ دیگر به شما آب نخواهیم داد.

محسن عبداللهی، رئیس شرکت آب و فاضلاب تربت جام درباره دریافت آب‌بهاء از سوی این شرکت گفت: «از آنجا که شرکت آب و فاضلاب از ابتدای امسال خصوصی شده است برای تأمین بخشی از هزینه‌های شبکه آب‌رسانی بابت فروش به هر مشترکی حداقل هزینه را باید دریافت کنیم که این هزینه نیز در خود شبکه آب‌رسانی شهرستان هزینه می‌شود.»

به‌گفته عبداللهی، این شرکت بدون هماهنگی با فرمانداری و استان هیچ اقدام خودسرانه‌ای انجام نمی‌دهد و تا کنون هیچ تهدیدی بابت قطعی آب انجام نداده است.

در سال ۱۳۸۲ در این منطقه از استان خراسان رضوی زمین‌لرزه‌ای رخ داد و روستای بشیرآباد خسارت‌هایی دید. در پی آن طرح جابه‌جایی روستایی مطرح و انجام شد که در آن تمامی زیرساخت‌ها از جمله میدان، آسفالت معابر، اسکلت بناها و شبکه‌گذاری لوله آب رعایت شد اما در سال ۱۳۹۱ تنها زیرسازی آن انجام و سپس تعطیل شد و هیچ اقدامی نیز برای تکمیل پروژه صورت نگرفت.

محسن عبداللهی اعتبار لازم برای تأمین آب بشیرآباد و روستاهای دیگر را معادل ۱۰ میلیارد تومان دانست و گفت اگر این اعتبار تأمین شود آب‌رسانی به این پنج روستا انجام می‌شود. محمد شکارچی می‌گوید: «با توجه به کمبود آب مردم این روستا کشاورزی ندارند و اکثراً دامدارند و برخی از مردان و جوانان روستا برای کار به مشهد می‌روند.»

بحران آب در سال‌های اخیر بارها در استان‌های مختلف ایران به اعتراض مردم محلی علیه دولت انجامیده است. در این میان، مسئله تأمین آب مورد نیاز یزد به دلیل انتقال آب اصفهان به یزد در سال‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۷به مسئله‌ای امنیتی بدل شد. انتقال ۴۰۰ میلیون مترمکعب آب از حقآبه استان اصفهان به یزد، زندگی و معیشت باغداران، چاهداران و کشاورزان شرق اصفهان را به خطر انداخت و به اعتراض‌های شدید آنها انجامید.

به‌تازگی نیز ساکنان منطقه غیزانیه خوزستان، بزرگترین منطقه نفتی در ۴۵ کیلومتری اهواز، در روز شنبه سوم خرداد در اعتراض به محرومیت از آب آشامیدنی در برابر بخشداری تجمع کردند. اعتراض مردم به قطعی آب آشامیدنی در غیزانیه، با شلیک گلوله‌های ساچمه‌ای به سمت معترضان و دستگیری دست‌کم دو معترض سرکوب شد.

مردم این منطقه هر ۱۰ روز یک بار یا دوهفته یک بار به آب آشامیدنی دسترسی دارند و بی‌آبی زراعت و دام‌هایشان را نیز تهدید می‌کند.

منبع: سایت رادیو زمانه (مستقر در هلند) ۴ ژوئن ۲۰۲۰