ایران پنج ماه پس از سرنگونی هواپیمای مسافربری شرکت هواپیمایی اوکراین در آسمان تهران اعلام آمادگی کرد که جعبه سیاه را تحویل دهد. این تصمیم ایران پس از فشار اوکراین و کانادا و همچنین خانواده قربانیان گرفته شده است.
محسن بهاروند، معاون حقوقی و امور بین‌الملل وزارت امور خارجه رژیم ایران، روز شنبه ۱۷ خرداد (۶ ژوئن) در مصاحبه با تلویزیون دولتی ایران اعلام کرده است که رژیم اسلامی برای تحویل جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی آمادگی دارد تا پرونده سرنگونی هواپیمای اوکراینی با مشارکت سایر کشورها به پایان برسد.
هواپیمای پرواز شماره ۷۵۲ شرکت هواپیمایی اوکراین بامداد ۱۸ دیماه ۹۸ اندکی پس از ترک فرودگاه تهران به مقصد کی‌یف، هدف موشک‌های پدافند هوایی سپاه پاسداران قرار گرفت و سرنگون شد. معاون وزیر خارجه خارجه ایران در ادامه صحبت‌های خود گفت ایران چیزی برای پنهان کردن ندارد و بعید می‌داند که اطلاعات مهمی در جعبه سیاه باشد.
بهاروند ادامه داد: «بررسی و بازخوانی جعبه سیاه هواپیما آخرین قدم در تحقیقات فنی است و فکر نمی‌کنیم جعبه سیاه حاوی اطلاعاتی باشد که کمک شایانی به تحقیقات به عمل آمده ما بکند و بعید می‌دانیم اطلاعات مهمی در آن باشد چرا که همه تحقیقات‌مان به پایان رسیده و می‌دانیم که چه اتفاقی افتاده است.»
معاون وزیر خارجه رژیم ایران با اینکه اعتراف کرده است که “امکان خوانش این جبه سیاه در ایران وجود ندارد” ادعا کرده است که اطلاعات مهمی در جعبه سیاه نیست و “فکر نمی‌کند جعبه سیاه حاوی اطلاعاتی باشد که کمک شایانی به تحقیقات به عمل آمده بکند.”
او تاکید کرد که رژیم ایران قرار است درباره دو موضوع “تحویل جعبه سیاه” و “خوانش آن” با اوکراین و کانادا مذاکره و نتایج را بعد از نهایی شدن تحقیقات به سازمان هواپیمایی بین‌المللی ایکائو ارائه خواهد کرد.
این مقام ایرانی تاریخ دقیق تحویل و خوانش جعبه سیاه را اعلام نکرد اما افزود: «طبق بررسی‌های ما در ایران و اوکراین و بسیاری از کشورهای دیگر به دلیل این که هواپیما از نوع جدیدی است امکان خوانش این جعبه‌های سیاه وجود ندارد و می‌توان به هر طریقی اعم از مستقیم یا غیر مستقیم در اختیار شرکت‌های فرانسوی و یا مانند آن که توانایی بررسی این جعبه‌ها را دارند قرار داد.»
معاون وزیر خارجه رژیم ایران علت اهمال ایران در تحویل جعبه سیاه را “تجربیات بد” جمهوری اسلامی عنوان کرد و گفت: «اطلاعاتی را در اختیار کشورها قرار دادیم و آنها اطلاعات را تغییر و در معرض افکار عمومی قرار دادند». این مقام مسئول اضافه کرد برای جبران خسارت کسانی که آسیب دیدند جمهوری اسلامی آمادگی پرداخت این خسارت را دارد.
بهاروند درباره عامیلن سرنگونی هواپیمای مسافربری هم گفت رسیدگی کیفری به “قصوری” که انجام شده در حال انجام شدن است. او درباره فشارهای بین‌المللی بر ایران برای تحویل و خوانش جعبه سیاه و همچنین چگونگی کیفر رساندن عاملین و مسببین سرنگونی هواپیمای اوکراینی توضیحی نداده است.
در روزهای گذشته کانادا و اوکراین فشار را بر ایران افزودند تا این کشور جعبه سیاه هواپیما را تحویل دهد.
مارک گارنو، وزیر حمل و نقل کانادا گفته است ایران همچنان از تحویل جعبه سیاه این هواپیما خودداری می‌کند و این کشور بر فشار بر رژیم جمهوری اسلامی برای انجام این کار ادامه می‌دهد.
کولبا دمیترو، وزیر خارجه اوکراین هم اخیرا در گفتگوی تلفنی با همتای ایرانی خود محمد جواد ظریف، بار دیگر بر تعهد ایران برای تحویل جعبه سیاه مطابق کنوانسیون‌های بین‌المللی تاکید کرد و خواستار پرداخت خسارت به بازماندگان قربانیان و مالک هواپیما شد.
جمهوری اسلامی ایران از نخستین دقایق سرنگونی هواپیمای اوکراینی شفاف برخورد نکرده است و مقامات عالی‌رتبه رژیم ایران بارها تناقض‌گویی کرده‌اند. واکنش‌های تناقض‌آمیز رژیم جمهوری اسلامی این شبهه را برای رسانه‌های جمعی ایجاد کرده است که شاید مقام‌های رژیم ایران قصد دارند برخی از حقایق را در سرنگونی هواپیما لاپوشانی کنند.
پس از سرنگونی هواپیمای اوکراینی “ویدیوی لحظه اصابت” در نیویورک تایمز منتشر شد و این حادثه در آن زمان انعکاس جهانی پیدا کرد به طوری که مقام‌های رژیم ایران ناچار به اعتراف به سرنگون کردن این هواپیمای مسافربری شدند.
سران کشوهای اوکراین، کانادا، بریتانیا و افغانستان که شهروندان آنها در میان قربانیان این حادثه بودند بلافاصله واکنش نشان دادند و از ایران خواستند که به صورت شفاف تحقیقات را آغاز کند.
در سقوط هواپیمای بویینگ ۷۳۷ اوکراینی ۱۷۶ نفر کشته شدند که بیشتر آنها ایرانی بودند و ۶۳ نفر نیز شهروند کانادا بودند.
باوجود سپری شدن پنج ماه از حادثه سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراین مقامات ایرانی هنوز به بسیاری از پرسش‌های خانواده قربانیان و کشورهایی که شهروندانشان در سرنگونی هواپیما کشته شدند پاسخی نداده‌اند و شاید پاسخ بسیاری از پرسش‌ها در دل جعبه سیاه نهفته باشد.
منبع: سایت صدای آلمان (دویچه وله) به زبان فارسی، ۷ ژوئن ۲۰۲۰