کمتر از ۴۰ روز به ماه محرم مانده است و جهت‌گیری‌های سیاسی در این خصوص همراه با چانه‌زنی‌های مربوط به برگزارکردن یا نکردن این مراسم به دلیل شیوع گسترده کرونا در ایران، روی سخت خود را نشان داده است.
قبل از ارائه هر دستورالعمل یا برنامه‌ای از سوی ستاد ملی مبارزه با کرونا، رئیس سازمان تبلیغات رژیم اسلامی گفته است: «روضه سیدالشهداء علیهالسلام تعطیل‌بردار نیست و امسال با رونق و شکوه بیشتر از سال‌های قبل برگزار می‌شود.»
سازمان تبلیغات رژیم اسلامی مدعی است که رعایت پروتکل‌های بهداشتی در مراسم محرم را تضمین می‌کند.
محمد قمی، رئیس این سازمان، گفته است: «به مسئولان امر گفته‌ایم که همه تضمین‌ها و راهکارهای بهداشتی را در برگزاری مراسم محرم و صفر تضمین می‌کنیم. آنچه اهمیت دارد این است که به برکت همین مجالس، خیر بیشتری نصیب مستضعفین می‌شود.»
در روزهای گذشته حسن روحانی به کمیته‌های امنیتی و اجتماعی ستاد ملی مبارزه با کرونا دستور داد که با رایزنی و مشورت با دستگاه‌های مرتبط، دستورالعمل‌های دقیق و شفافی برای برگزاری مراسم عزاداری ماه محرم طراحی و تدوین کنند. همزمان، معاون راهبری استان‌ها و ارتباطات سازمان تبلیغات اسلامی نیز گفته بود: «در ماه محرم و صفر هیچ‌یک از برنامه‌های مذهبی مرسوم حذف نخواهد شد.»
اصرار به برگزاری مراسم عزاداری در ماه محرم تا جایی است که محمدتقی رهبر، امام جمعه اصفهان، امروز گفت که با وجود کرونا، عزاداری محرم باید برگزار شود. آقای رهبر گفت: «در این که ویروس کرونا سلامت مردم را به طور جدی به خطر انداخته است هیچ شکی نیست، اما این را هم باید در نظر داشت که ایرانی‌ها در قدیم‌الایام زیر تازیانه‌ها هم عزاداری برای امام حسین را فراموش نکردند و بمب و موشک‌های جنگ هم باعث نشد مساجد و تکیه‌ها در ماه محرم خالی بمانند.»
این عضو جامعه روحانیت مبارز، همچنین گفته است که همان طور که در هفته‌های گذشته حرم‌های زیارتی بازگشایی شدند و بعد از چند ماه نمازهای جماعت در مساجد برپا شد، مراسم محرم نیز باید برگزار شود. در حالی که به گزارش «شبستان»، سازمان حج و زیارت و بعثه علی خامنه‌ای، طی جلسات مختلفی تلاش برای سفر زایران ایرانی به کشور عراق را برای انجام مراسم عزاداری محرم آغاز کرده است، گفته می‌شود که امسال پیاده‌روی اربعین نیز که برخی زایران ایرانی هرساله در آن مراسم انجام می‌دهند، برگزار نخواهد شد.
محمد آزاد، سرپرست معاونت عتبات سازمان حج و زیارت، گفته است: «برای پیاده‌روی اربعین منتظر تصمیم نهادهای مربوط در این حوزه هستیم و با برنامه‌ریزی‌های انجام شده، در صورت برگزاری این برنامه ما آمادگی کامل را خواهیم داشت.»
راهپیمایی اربعین، اجتماع گروهی از زایران (بیشتر از کشورهای ایران، پاکستان، افغانستان و سوریه) است که حدود دو هفته قبل از اربعین به سمت عراق حرکت می‌کنند تا برای عزاداری در چهلمین روز درگذشت امام سوم شیعیان، از نجف به سمت کربلا راهپیمایی کنند.
گفته می‌شود که با کشته شدن قاسم سلیمانی در عراق، امسال دولت جمهوری اسلامی ایران در فکر تدارک مراسم بزرگی در راستای تبلیغ برای خود و هم‌فکرانش در این روز مشخص بوده است که به دلیل شیوع کرونا، احتمال می‌رود آن مراسم برگزار نشود. به نظر می‌رسد که «بعثه» سیدعلی خامنه‌ای، رهبر نظام، در تدارک برگزاری این مراسم بوده است.
با شیوع کرونا، مرزهای کشور عراق بسته شد و سفر به عتبات عالیات از اسفندماه گذشته متوقف شده است. «عتبات عالیات» نامی است که شیعیان دوازه‌امامی برای اشاره به آرامگاه‌های امامان خود در عراق به‌کار می‌گیرند. این آرامگاه‌ها در شهرهای کربلا، نجف، سامرا، و کاظمین قرار دارند. هرساله ایرانی‌های زیادی برای برگزاری مراسم عزاداری در ماه محرم به این اماکن زیارتی در عراق سفر می‌کنند. گفته می‌شود که امسال هم ستاد بازسازی عتبات عالیات طبق روال هرساله، ثبت‌نام برای شرکت کنندگان در این مراسم را آغاز کرده است.
تلاش برای برگزاری هرگونه گردهمایی برای عزاداری در ماه محرم در ایران نیز همچنان محل اختلاف در بین مقامات و مسئولان و برخی نهادهاست. اگرچه کارشناسان و فعالان حوزه بهداشت نظر به کاهش تماس‌های نزدیک در اجتماع و تعطیلی مراسم و تجمعات مختلف دارند، اما با فرارسیدن محرم، یک بار دیگر موضوع اجتماعات مذهبی بحث‌برانگیز شده است.
همچنان که برخی تلاش در برگزاری مراسم‌هایی در هیات‌های مذهبی و حسینیه‌ها دارند، محسن جوادی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، از برگزار نشدن نمایشگاه کتاب تهران در سال جاری خبر داده است. نمایشگاه کتاب یکی از بزرگترین اجتماعات فرهنگی در ایران طی سال‌های گذشته بوده است. پیش‌تر هم ممنوعیت برگزاری هرگونه مراسم عزا و عروسی در ایران اعلام شده بود.
رئیس شورای شهر تهران نیز چند روز پیش گفت که با توجه به آمار ابتلا و مرگ‌ومیر در پایتخت، قرنطینه‌ای دوهفته‌ای برای تهران ضروری است. مهدی هاشمی افزود که چارهای جز اتخاذ تصمیمات سخت‌گیرانه وجود ندارد. همچنین، رضا گل‌محمدی، مدیرکل ورزش و جوانان استان تهران، نیز چند روز پیش از تعطیلی دوباره استخرهای سرپوشیده تهران خبر داد.
اصرار به برگزاری مراسم عزاداری محرم در حالی مطرح می‌شود که سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، از «وضعیت قرمز» در ۴ استان و «وضعیت هشدار» در ۹ استان دیگر خبر داده است. به گفته سیما سادات لاری، شیوع کرونا در استان‌های خوزستان، خراسان رضوی، آذربایجان غربی و مازندران، این استان‌ها را در وضعیت «قرمز» قرار داده است. همچنین، استان‌های تهران، فارس، کرمان، البرز، کهگیلویه و بویراحمد، گلستان، بوشهر، هرمزگان، و آذربایجان شرقی هم در وضعیت «هشدار» کرونا قرار دارند.
منبع: سایت بریتانیائی ایندیپندنت به زبان فارسی ۱۲ ژوئیه ۲۰۲۰