در نوامبر امسال که شهروندان آمریکا برای انتخابات عمومی کشور به پای صندوق‌های رای می‌روند، در عمل به گزینش رئیس‌جمهور ایالات‌متحده رای نمی‌دهند بلکه به «الکتور یا گزینش‌گر» ایالت‌شان می‌گویند با کدام نامزد ریاست جمهوری موافق‌اند. سپس رای‌گیری دیگری در میان گزینش‌گران انجام می‌شود که از میان آن رئیس‌جمهور ایالات‌متحده و معاون او انتخاب می‌شوند.
الکتورها یا گزینش‌گران – که تعدادشان ۵۳۸ نفر است – نمایندگان رای‌دهندگان‌اند که در سطح هر ایالت گرد هم می‌آیند تا نامزد ریاست جمهوری و معاون او را که بیشترین رأی را در هر ایالت خواهد آورد، انتخاب کنند. این گزینش‌گران و اجتماع آنها به «کالج الکتورال» موسوم است. نامزدی که از اکثریت آرای کالج الکتورال – ۲۷۰ رأی – برخوردار شود، رئیس‌جمهور می‌شود.
تعداد گزینش‌گران برای هر ایالت به تعداد اعضای کنگره آمریکا بستگی دارد. هر ایالتی یک گزینش‌گر انتخاباتی برای هر عضو مجلس نمایندگان (که دارای ۴۳۵ کرسی است) و هر عضو مجلس سنا (که تعداد آنها ۱۰۰ نفر است) دارد که نماینده انتخاباتی آن ایالت است. تعداد گزینش‌گران تنها زمانی تغییر می‌کند که نماینده جدیدی به کنگره اضافه شود. این تغییر در کالج الکتورال تنها هر ده سال یکبار اتفاق می‌افتد و حتی پس‌از آن نیز تنها هنگامی‌که سرشماری‌ها حاکی از تغییر فاحش در جمعیت یک ایالت باشد.
ایالات کوچک‌تر ازجمله آلاسکا، دلاور، ورمونت، وایومینگ، داکوتای شمالی و مونتانا نمایندگان کمتری در کنگره داشته و درنتیجه گزینش گر کمتری نیز در کالج الکتورال دارند. هریک از این ایالات سه گزینش‌گر و درنتیجه سه رای انتخاباتی دارند؛ اما ناحیه کلمبیا (واشنگتن دی سی) نیز که نماینده‌ای در کنگره ندارد دارای سه گزینش‌گر انتخاباتی است.
در سوی دیگر این طیف، ایالات پرجمعیت مثل کالیفرنیا و تگزاس چندین نماینده در کنگره و درنتیجه چندین گزینش‌گر انتخاباتی دارند. کالیفرنیا دارای ۵۵ رای انتخاباتی و تگزاس ۳۸ رأی انتخاباتی الکتورال کالج هستند. الکتورال کالج‌ها بنا به‌دلایلی چند – بعضی مثبت و برخی نه‌چندان مثبت – در قانون اساسی ایالات‌متحده در نظر گرفته‌شده‌اند.
دلایل مثبت:
هدف تدوین‌کنندگان قانون اساسی آمریکا جلوگیری از رقابت‌های منطقه‌ای و ایجاد شکاف در میان ایالات بوده است که هریک می‌خواهد نامزد خود را به کاخ سفید بفرستد. در عوض، پدران قانون اساسی ایالات‌متحده با مسدود کردن روند ساده «یک فرد یک رای» امیدوار بوده‌اند از ایجاد ائتلاف‌های فرقه‌ای که می‌توانست کشور را دچار چند پارچگی کند، جلوگیری کنند. هدف آنها درعین‌حال اطمینان خاطر از آن بوده که آمریکا آماج اراده ایالات پرجمعیت‌تر قرار نگیرد.
دلایل نه‌چندان مثبت:
این نظام انتخاباتی همچنین نوعی مصالحه میان دو گروه تدوین‌کنندگان قانون اساسی بود که یک گروه به «یک فرد یک رای» معتقد بود و گروه دیگر نگران آنکه انتخاب مستقیم رئیس‌جمهور بخش جنوبی آمریکا را برای همیشه در اقلیت قرار خواهد داد. برای حصول اطمینان از اینکه جنوب ایالات‌متحده تحت تأثیر مناطق پرجمعیت‌تر شمال قرار نخواهد گرفت، نظام سه بر پنج (۵/۳) در نظر گرفته شد که طبق آن هر سه برده از پنج برده در ارتباط با قوانین و مالیات‌ها به‌عنوان یک «فرد» شناخته می‌شد. درنتیجه این مصالحه، اشخاصی که حق رأی نداشتند، به‌عنوان ابزاری برای قدرت بخشیدن به اربابان‌شان مورداستفاده قرار گرفتند.
الکتورال کالج به‌منظور حمایت از خواست ایالات کم‌جمعیت در مقابل ایالات پرجمعیت، در عمل قدرت انتخاباتی ساکنان مناطق پر اسکان را سلب کرده که درنتیجه آن، در پنج مورد، رئیس‌جمهوری به کاخ سفید راه یافت که در کسب رأی اکثریت شکست‌خورده بود اما همچنان در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شد.
هم پرزیدنت جورج دبیلو بوش و هم دونالد ترامپ در جلب تعداد آرای انتخابات ریاست جمهوری شکست خوردند اما در مقام ریاست جمهوری قرار گرفتند.
در انتخابات سال ۲۰۰۰ ایالات‌متحده، آقای بوش، ال گوُر، نامزد حزب دموکرات را به‌رغم آنکه آقای گور ۵۰۰ هزار رأی بیشتر از جورج بوش آورده بود، شکست داد. در انتخابات سال ۲۰۱۶ شکاف میان رأی مستقیم مردم و رأی الکتورال کالج از این هم بیشتر بود: آقای ترامپ در جلب آرای مستقیم مردم، سه میلیون رأی از هیلاری کلینتون عقب بود.
پیش از سال ۲۰۰۰، آخرین باری که نامزد ریاست جمهوری به‌رغم شکست در جلب آرای عمومی به ریاست جمهوری رسید، پرزیدنتت بنجامین هریسون در رقابت با گروُوِر کلیولند در سال ۱۸۸۸ بود. اینکه پیروزی‌های دونالد ترامپ یا جورج دبلیو بوش اتفاقی بوده یا شاخصی از وجود نقص در سیستم انتخاباتی ایالات‌متحده، از عدم محبوبیت این سیستم در میان رأی دهنگان نمی‌کاهد.
بنا به نظرخواهی‌های انجام‌شده توسط موسسه گالوپ، از سال ۱۹۴۴ اکثر رأی‌دهندگان آمریکایی خواهان تغییر قانون انتخابات به نفع رأی مستقیم مردم و القای الکتورال کالج بوده‌اند. تنها استثنا در این نظرخواهی در نوامبر سال ۲۰۱۶ و پس از پیروزی دونالد ترامپ مشاهده شد که نشان داد شهروندان آمریکا در این مورد به یک نسبت دچار اختلاف عقیده هستند.
از جنگ جهانی دوم تاکنون، الکتورال کالج تقریباً همواره با اراده اکثریت مردم آمریکا مخالفت کرده است.
چرا ایالات‌متحده این سیستم انتخاباتی را حفظ کرده است؟
در درجه نخست به دلیل که ایالات کوچک‌تر که به آنها توانایی بیشتری در نظام انتخاباتی داده‌شده، به گونه‌ای رأی می‌دهند که سهم خود را در قدرت حفظ کنند؛ اما حتی به‌رغم تلاش ایالات کم‌جمعیت برای حفظ سیستم انتخاباتی، القای الکتورال کالج مستلزم ترمیم قانون اساسی است که خود به‌تنهایی مانعی عظیم است. البته هرچند چنین امری بسیار دشوار است اما غیرممکن نیست. در گذشته متمم‌های قانون اساسی، شکل الکتورال کالج را سه بار تغییر داده اما چنین اقدامی محتاج رأی اکثریت در کنگره آمریکاست.
منبع: سایت بریتانیائی ایندیپندنت به زبان فارسی، ۲۹ ژوئیه ۲۰۲۰