توافق میان امارات متحده عربی و اسرائیل به منظور عادیسازی روابط سیاسی با یکدیگر همچنین توقف طرح الحاق اراضی فلسطینی، واکنشهای گسترده جهانی را به دنبال داشت. فلسطینیها با اعلام عدم رضایت خود به این توافق واکنش نشان دادند. جمهوری اسلامی ایران این توافق را محکوم کرد. ترکیه، اعتراض فلسطینیها را «به حق» عنوان نمود. دبیرکل سازمان ملل متحد و برخی از کشورهای عربی از جمله بحرین و مصر از این توافق استقبال کردند. فرانسه و بریتانیا، ضمن استقبال از این توافق، نسبت به ازسرگیری مذاکرات صلح و تشکیل دو دولت ابراز امیدواری کردند.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، روز پنجشنبه ۱۳ اوت/۲۴ مرداد، توافق میان امارات متحده عربی و اسرائیل را اعلام کرد و از این توافق با عنوان یک توافق تاریخی نام برد. امارات سومین کشور پس از مصر و اردن در جهان عرب است که اسرائیل را به رسمیت میشناسد.
تشکیلات خودگردان فلسطین، دو واکنش به توافق میان اسرائیل و فلسطین، خواستار برگزاری نشست فوری اتحادیه عرب شد. همزمان سفیر این تشکیلات از امارات متحده عربی را فراخوانده شد.
محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطین، در واکنش شدید به توافق عادیسازی روابط میان اسرائیل و امارات متحده عربی، خواستار برگزاری نشست فوری رهبران و گروههای فلسطینی به منظور بررسی پیامدهای این توافق شد.
ریاض المالکی، وزیر امور خارجه تشکیلات خودگردان فلسطین، اقدام امارات متحده عربی را «خیانت» برشمرد.
گروههای فلسطینی در بیانیه های جداگانه این توافق را محکوم کردند. سازمان شبهنظامی حماس در نوار غزه، امارات متحده عربی را به «نشاندن خنجر بر پشت فلسطینیان» متهم کرد.
در واکنش به توافق میان امارات متحده عربی و اسرائیل به منظور عادیسازی روابط سیاسی با یکدیگر، دستگاه وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در بیانیهای، ضمن محکومیت شدید برقراری روابط دیپلماتیک میان امارات عربی متحده و اسرائیل، این اقدام را «یک حماقت راهبردی از سوی ابوظبی و تلآویو» توصیف کرده و تاکید کرد: «بدون تردید حاصل آن تقویت محور مقاومت در منطقه خواهد بود». در بیانیه این وزارتخانه آمده است: «جمهوری اسلامی ایران اقدام ننگین ابوظبی برای عادیسازی رابطه با رژیم جعلی، نامشروع و ضد بشری صهیونیستی (اسرائیل) را اقدامی خطرناک دانسته و با هشدار نسبت به هرگونه دخالت این رژیم در معادلات منطقه خلیجفارس، اعلام می نماید که دولت امارات و دیگر دولت های همراه باید مسئولیت تمامی عواقب این اقدام را بپذیرند».
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، با تشریح این توافق به «خنجری از سوی امارات بر پشت مردم فلسطین و تمامی مسلمانان»، افزود: «به حاکمانی که از قصرهای شیشهای خود چنگ به صورت فلسطینیان و دیگر مردم مظلوم منطقه مثل یمن میکشند توصیه میکنیم که به خود آیند و در تشخیص دوستان و دشمنان خود به بیراهه نروند».
ترکیه، اعتراض فلسطین را «بهجا» میداند
وزارت امور خارجه ترکیه، در واکنش به توافق میان امارات متحده عربی و اسرائیل، اعتراض فلسطینیها به بیانیه مشترک صادر شده از سوی ایالات متحده آمریکا، اسرائیل و امارات متحده عربی را «اقدامی بهجا و بهحق» برشمرد و یادآور شد: «تلاشهای امارات برای از بین بردن برنامه صلح عرب که توسط اتحادیه عرب به رهبری عربستان سعودی تهیه و توسط سازمان همکاری اسلامی در سال ۲۰۰۲ مورد حمایت قرار گرفت، بسیار نگران کننده است».
دولت ترکیه تاکید کرد: «رهبری امارات بر خلاف رضایت فلسطینیها، مذاكره با اسرائیل را به نمایندگی از فلسطین و دادن امتیازاتی در مورد مسائلی كه برای فلسطین بسیار مهم است، انجام می دهد. در حالی که در این خصوص هیچ مسئولیتی ندارد».
رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه هم اعلام کرد که آنکارا در حال بررسی قطع روابط دیپلماتیک با امارات متحده عربی و بستن سفارت ترکیه در این کشور است.
استقبال بحرین و مصر از توافق «تاریخی»
دو کشور عربی مصر و بحرین، توافق میان اسرائیل و امارات متحده عربی را مورد استقبال و ستایش قرار دادند. عبدالفتاح السیسی، رییسجمهوری مصر، این توافق را «گامی» به سوی «برقراری صلح در خاورمیانه» ارزیابی کرد. مصر از سال ۱۹۷۹، در دوران ریاستجمهوری انورسادات، اسرائیل را به رسمیت شناخت.
بحرین، نیز همصدا با مصر، ضمن «قدردانی از تلاشهای دیپلماتیک از سوی امارات متحده عربی»، این توافق را «گامی تاریخی در جهت تقویت ثبات و صلح در منطقه» برشمرد.
استقبال محتاطانه فرانسه و بریتانیا
دومینیک راب، وزیر امور خارجه بریتانیا، در بیانیهای، توافق میان اسرائیل و امارات متحده عربی را «گامی تاریخی» نامید که زمینه را برای «عادیسازی روابط میان دو دوست بزرگ بریتانیا فراهم میکند».
وزیر امور خارجه بریتانیا تاکید کرد: «هیچ راهحل جایگزینی برای مذاکرات مستقیم میان فلسطینیها و اسرائیل، بهجز دستیابی به راهحل تشکیل دو دولت و صلح پایدار وجود ندارد». وی در عین حال، این توافق را «کمک مهمی در راستای دستیابی به صلح» عنوان نمود.
ژان-ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه، ضمن استقبال از این توافق، تصمیم دولت اسرائیل در چارچوب توقف طرح الحاق سرزمینهای فلسطینی را مورد قدردانی قرار داد.
وزیر امور خارجه فرانسه، با اشاره به وجود «شواهدی از برخی تغییر رفتارها در این توافق»، یادآور شد: «این اقدام باید امکان از سرگیری مذاکرات میان اسرائیل و فلسطینیها به منظور تشکیل دو دولت در چارچوب حقوق بینالملل را فراهم نماید».
آنتونیوگوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، ضمن استقبال از این توافق، نسبت به ایجاد فرصت برای رهبران اسرائیل و فلسطین به منظور ازسرگیری مذاکرات هدفمند ابراز امیدواری کرد.
دبیرکل سازمان ملل متحد، نسبت به انجام «مذاکرات همسو با قطعنامههای سازمان ملل متحد، قانون بینالملل و توافقهای دوجانبه برای دستیابی به راهحل تشکیل دو کشور» تاکید کرد.
منبع: سایت رادیو بین المللی فرانسه به زبان فارسی، ۱۴ اوت ۲۰۲۰