گزارش‌ها از وضعیت کایلی مور-گلیبرت، پژوهش‌گر بریتانیایی-استرالیایی زندانی در ایران حاکی از آن است که او پول کافی برای خرید غذا و آب در داخل زندان بدنام قرچک دارد، اما هر جای زندان که می‌رود تحت نظر است.
این در حالی است که به گزارش بنیاد برومند، «شرایط زندان قرچک دشوار است و از زمان همه‌گیر شدن کرونا، جیره‌ها به یک چهارم کاهش یافته، فاضلاب زندان مرتب بالا می‌زند، آب آشامیدنی هم آلوده است و مرتب قطع می‌شود».
در بخش دیگری از این گزارش در مورد وضعیت زندان‌های ایران از جمله اوین، زندان مرکزی ارومیه، ندامتگاه تهران بزرگ ، زندان وکیل‌آباد مشهد و زندان قرچک در دوره همه‌گیری کووید-۱۹ آمده است: «در مرداد ماه امسال، بیماری کووید-۱۹ در سراسر ایران بیداد کرد و به ویژه در زندان‌های پر ازدحام، فرسوده، و غیربهداشتی به سرعت شیوع پیدا کرد. ایران منابع مالی و امکانات مورد نیاز این زندان‌ها را تامین نکرده است. زندانیان حتی صابون تولید محلی و مواد ضدعفونی کننده هم در اختیار ندارند.»
به گفته رویا برومند، مدیر اجرایی بنیاد حقوق بشری عبدالرحمان برومند، زندانیان دیگر گزارش دادهاند که کایلی مور گیلبرت استاد سابق مطالعات اسلام در دانشگاه ملبورن تاکنون از موج کووید-۱۹ که زندان را گرفت جان سالم بدر برده، اما نمی‌تواند با دنیای بیرون ارتباط داشته باشد.
برومند در این زمینه به گاردین گفت: «دلیلی که خبر گرفتن از کایلی برای ما دشوار شد، آن بود که مقامات زندان، به دو زندانی گفته اند که هر جا کایلی می رود دنبالش بروند و اگر هر زندانی با او صحبت کرد، گزارش کنند. اما اطلاعاتی از داخل زندان داریم که او پول کافی در کارت زندانش دارد که با آن غذا و آب بخرد.»
کایلی مور که کارشناس خاورمیانه و تحصیل‌کرده کمبریج است، بیش از ۷۰۰ روز پیش دستگیر شد. او به دلیل آنچه تلاش مخفیانه برای جاسوسی خوانده می‌شود، به ۱۰ سال زندان محکوم شده است.
استرالیا این محکومیت‌ها را بی اساس خوانده است. کایلی ماه گذشته گذشته از زندان اوین به زندان زنان قرچک منتقل شد. او همچنین با سفیر استرالیا در ایران ملاقات کرد. او در نامه‌ای که مخفیانه به بیرون زندان فرستاده، نوشته است که «من احساس می‌کنم رها و فراموش شده‌ام.».
کایلی در معدود تماس‌های تلفنی‌اش گفته است که نمی‌تواند در زندان قرچک چیزی بخورد: «احساس بی‌پناهی می‌کنم. بسیار افسرده‌ام.»
گزارشی که به‌‌تازگی از سوی بنیاد برومند منتشر شده، حاکی از آن است که شرایط کووید-۱۹ در زندان‌های ایران به سطح هشدار رسیده است. در زندان قرچک، علاوه بر همه‌گیری ویروس کرونا، شرایط بهداشتی هم بسیار نامناسب است.
در گزارش بنیاد برومند آمده است: «هر روز فاضلاب زندان قرچک بالا می‌زند و به حیاط و سایر بخش ها سرریز می‌کند. زمین را با بوی تعفن وحشتناکی می‌گیرد که انبوه حشرات را جذب می‌کند. مسوولان زندان مدت‌ها است از این مسئله آگاهند.»
این درحالی است که بنا بر گزارش بنیاد برومند: «ایران میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی و میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی را تنفیذ نموده و این هر دو، از سلامتی و جان انسان‌هایی که از آزادی خود محروم شده‌اند، حفاظت کرده و کشورهای متعهد را ملزم می‌کند از بازداشت افراد به اتهام ارتکاب جرائمی که به موجب حقوق بین‌الملل جرم شناخته نمی‌شوند، خودداری کند. کمیته حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی سازمان ملل تاکید کرده که مشکلات و تحریم‌های اقتصادی چیزی از تعهدات کشورها مبنی بر به عمل آوردن حداکثر حفاظت ممکن از حقوق هر یک از افرادی که در حوزه صلاحیت آن به سر می‌برند، نمی‌کاهد.»
این گزارش ادامه داده است: «آب زندان شور است و زندانیان چاره‌ای جز دوش گرفتن با این آب ندارند. به همین دلیل مشکلات پوست و مو برایشان به‌وجود می‌آید. در تابستان گاهی این منبع آب شور هم قطع می‌شود. آب آشامیدنی که آن هم بوی فاضلاب می‌دهد از منبع دیگری تأمین می‌شود. آن آب هم گاهی در تابستان قطع می‌شود. زندانیان باید بطری آب را از فروشگاه زندان با قیمت بسیار گران خریداری کنند.»
این گزارش افزوده است: «دست‌کم ۳۰ زندانی در قرچک به کووید-۱۹ مبتلا شده‌اند. آنها در بخش قرنطینه موقتی نگهداری می‌شود که قبلا یکی از بخش‌های نگهبانی بوده است.»
وزارت امور خارجه و تجارت استرالیا به طور مکرر حل دیپلماتیک مسئله کایلی مور و آزادی او از طریق دیپلماسی آرام شده است. اما رویا برومند معتقد است که استرالیا رویکرد جدی‌تری باید اتخاذ کند، چون دیپلماسی آرام شکست خورده و هیچ فشاری به دولت ایران وارد نمی‌کند.
او با بیان اینکه صبور بودن برای دیپلمات‌ها آسان است، به شرایط دشوار کایلی در زندان اشاره دارد و تاکید می‌کند که آسیب‌های جسمی و روانی که به او وارد می‌شود ممکن است با گذشت زمان هم جبران نشود.
منبع: سایت بریتانیائی ایندیپندنت به زبان فارسی، ۴ سپتامبر ۲۰۲۰