مردی که از مسمومیت «نوویچوک» در حمله سالیسبری جان سالم به در برد، گفته است که هدف قرار دادن الکسی ناوالنی «به روسیه قدرت داده کارش را بکند و دست هیچ کس هم به آن نرسد.»
چارلی راولی تصادفا یک شیشه عطر تقلبی را برداشت و به همسرش داون استارگس داد. این شیشه عطر، حاوی همان سم اعصابی بود که سرگی اسکریپال را در مارس ۲۰۱۸ مسموم کرده بود.
استارگس در اثر زدن عطر به مچ دستش کشته شد، ولی آقای راولی از یک مسمومیت شدید جان سالم به در برد.
به گفته راولی از این که برای مسموم کردن ناوالنی، از سران مخالف ولادمیر پوتین، از همان خانواده سم نوویچوک استفاده شده است، حس خیلی بدی به او دست داده است.
او در برنامه آی‌تی‌وی نیوز گفت: «حالم بد می‌شود که می‌بینم دوباره چنین اتفاقی افتاده است. فکر می‌کردم که این سم دیگر وجود ندارد، ولی معلوم شد که اشتباه می‌کردم.»
ناوالنی روز ۲۰ اوت در اثر نوشیدن یک فنجان چای قبل از سوار شدن به هواپیمایی که از سیبری به مسکو می‌رفت، مسموم شد و به بستر بیماری افتاد. او نهایتا اجازه یافت برای مداوا به آلمان برده شود، که در همان جا دچار کما شد.
راولی گفت: «به نظرم روس‌ها قدرتی یافته‌اند که می‌توانند کارشان را بکنند و از معرکه فرار کنند.» وی افزود: «احساس می‌کنم آنها باز هم می‌توانند هر وقت بخواهند این کار را بکنند و می‌توانند از هر چیزی فرار کنند.»
دولت بریتانیا دو مأمور اطلاعاتی روسیه را به عنوان مضنونان پرونده قتل آقای اسکریپال شناسایی کرده است که در مسمومیت دخترش یولیا نیز دست داشتند.
این دو مرد که اسامی واقعی آنها آناتولی چپیگا و الکساندر میشکین است، به اتهام برنامه‌ریزی برای قتل دستگیر شدند، اما بلافاصله به روسیه منتقل شدند و کرملین هنوز هم هر گونه دست داشتن در این اقدام را تکذیب می‌کند.
تحقیقی در زمینه مرگ استارگس به بررسی این موضوع می‌پردازد که آیا ممکن است مأموران دیگری از کشور روسیه نیز در آن سوءقصد دست داشته باشند، یا خیر.
به گفته راولی، او هنوز فکر نمی‌کند که «عدالت اجرا شده باشد» و هنوز هم از آسیبی که سم نوویچوک به چشم، حافظه و سلامت جسم و روانش رسانده است، رنج می‌کشد. او افزود: «امیدوارم این حادثه اخیر خبرهای بیشتری به دست دهد تا بخشی از حقیقت روشن شود.»
«فکر نمی‌کنم هیچ وقت عملا بتوانم آرام بگیرم، چون راستش را بخواهید، نمیدانم نتیجه چه خواهد بود. من دیگر آن آدم قبلی نیستم. خیلی رنج کشیده‌ام.» «اگر می‌توانستیم به حقیقت دست یابیم و بفهمیم چه کسی پشت این کار بوده، شاید حالم بهتر شود.»
نیک بیلی، کارآگاه پلیس ویلت شایر، نیز هنگام رسیدگی به سوءقصد اول به خانواده اسکریپال، در معرض تماس با آن ماده قرار گرفت. این افسر پلیس با همخوان کردن توییت نخست وزیر برای اجرای عدالت، گفت: «من خیلی حرف‌ها در مورد این توییت دارم که بزنم، اما نمی‌توانم و نخواهم زد.» کارآگاه بیلی بعدها توییت کرد: «من هیچ اطلاعاتی در مورد امنیت ملی، دولت بریتانیا، روسیه، یا تحقیقات سوءقصد ۲۰۱۸ یا سوءقصد اخیر در اختیار ندارم.»
«اگر هم داشتم نمی‌گفتم، چون من افسر پلیس هستم. نظرات من بر پایه قربانی بودن است و صرفا متعلق به خودم هستند. حالا که به گذشته نگاه می‌کنم، می‌گویم ای کاش چنان توییت زیاده‌خواهان‌های منتشر نمی‌کردم.»
سوءقصد به جان آقای اسکریپال، که پیش‌تر جاسوس دوجانبه بود، تقریبا ۱۲ سال پس از ارتکاب مأموران روسی به قتل الکساندر لیتویننکو، مأمور فدرال فراری روسیه، صورت می‌گیرد. الکساندر به ماده رادیواکتیو پولونیوم ۲۱۰ آلوده شده بود، که رد آن در یک قوری چای «داغ» در هتل میلینیوم پیدا شد. ناوالنی هم قبل از بیهوش شدن چای نوشیده بود.
مارینا، همسر لیتویننکو، گفته است که از شنیدن خبر سوءقصد اخیر «کاملا شوکه شده» و افزوده است: «متأسفانه باز هم اتفاق افتاد.» او به بی‌بی‌سی گفت: «تا دو هفته آخر (ناوالنی) از چند سوءقصد بسیار جدی فرار می‌کرد، مدتی را در زندان گذراند، مدتی در حبس خانگی بود، چند باری هم مورد حمله قرار گرفت، ولی مسموم کردن؟ باورم نمی‌شد روزی چنین اتفاقی بیفتد.»
خانم لیتویننکو گفت که به همسر آقای ناوالنی و خانواده‌اش قول حمایت داده و از مردم خواسته است که حریم خصوصی آنها را محترم بشمارند. او با تمجید از صراحت آلمان در «متهم کردن مستقیم» روسیه، گفت: «قبلا وقتی همین بلا در انگلستان سر شوهر من افتاد و دو سال بعد سر خانواده اسکریپال، جامعه بین‌المللی حمایت کرد، اما واکنش شدیدی در کار نبود.»
آنجلا مرکل، صدراعظم آلمان، روز چهارشنبه گفت ناوالنی قربانی «اقدام به مسموم کردن» با نوویچوک شده و افزود که هدف، «ساکت کردن» صدای یک مخالف ولادمیر پوتین بوده است.
دومینیک راب، وزیر خارجه بریتانیا، روز پنج‌شنبه با همتای آلمانی خود، هیکو ماس، در مورد واکنش بین‌المللی گفتگو کرد.
یک سخنگوی دفتر امور خارجه گفت، آنها توافق دارند که استفاده از سم نوویچوک «موجب نگرانی جامعه بین‌الملل» است و نقض کنوانسیون سلاح‌های شیمیایی محسوب می‌شود.
در بیانیه دفتر امور خارجه آمده است: «آنها توافق کردند که با همکاری نزدیک با یکدیگر، از جمله همکاری در سازمان منع گسترش سلاح‌های شیمیایی، روسیه را وادار به قبول مسئولیت‌های بین‌المللی خود کنند. وزیر خارجه تصریح کرد که بریتانیا بر سر این موضوع دوشادوش آلمان خواهد ایستاد.»
دفتر نخست وزیری هشدار داده است که کسانی که در این سوءقصد دست داشته‌اند، شاهد «عواقب شدیدی» خواهند بود، و تحریم‌ها یا اخراج دیپلمات‌ها را، چنان که در سال ۲۰۱۸ شاهد بودیم، منتفی ندانست.
راب در توییتر خود نوشت که مسموم کردن ناوالنی «بسیار اسفناک و نقض قوانین بین‌المللی» بوده است. او نوشت: «همین الان با هیکو ماس صحبت کردم و توافق شد که دولت روسیه باید پاسخگو باشد و متحدان بین‌المللی باید با کمک یکدیگر از پیگیری این سوءقصد حمایت کنند.»
بوریس جانسون استفاده از سلاح شیمیایی مشابهی را که در سوءقصد سال ۲۰۱۸ سالیسبوری نیز به کار برده شد، «شنیع» خواند و قول داد که «عدالت برای همه» اجرا خواهد شد.
روسیه روز جمعه اعلام کرد که خواستار گفتگو با آلمان شده است و پزشکان برلین را به عدم شفافیت متهم کرد.
سخنگوی کرملین، دیمیتری پسکوف، گفت مسکو می‌خواهد بداند دقیقا چه ماده‌ای باعث بیماری آقای ناوالنی شده است. وی افزود: «آن طور که پزشکان ما (در روسیه) گفته‌اند، علت بیماری مسمویت نبوده است.»
منبع: سایت بریتانیائی ایندیپندنت به زبان فارسی، ۶ سپتامبر ۲۰۲۰
تصویر: هواداران خشمگین آقای ناوالنی می‌گویند کرملین در بیماری سرشناس‌ترین منتقد خود دست داشته است