در حالی که هیچ آمار دقیقی از میزان تخریب جنگلها به عنوان منابع ارزشمند طبیعی ایران وجود ندارد، یک استاد دانشگاه بر مبنای آمار سال ۱۳۹۲ می گوید در هر ثانیه ۳۶۰ مترمربع از سطح جنگلها و مراتع کشور تخریب میشود و این به معنای نابودی سالانه ۱.۵درصد جنگلهای ایران است.
محمدعلی زارع چاهوکی استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران در این ارتباط گفته است: «آماری که سال۹۲ درباره تخریب جنگلها اعلام شده بود هنوز جریان دارد و در هر ثانیه ۳۶۰مترمربع از سطح جنگلها و مراتع کشور تخریب میشود؛ این یعنی سالانه ۱.۵درصد از جنگلهای ایران نابود میشوند و در هر ۵سال یک میلیون هکتار از جنگلهای ایران نابود میشود.»
به گفتهی وی، «اگر روند تخریب با سرعت فعلی ادامه یابد، تا سال۱۴۶۰ اثری از جنگلهای امروزی ایران باقی نمیماند.»
چاهوکی استاد دانشگاه تهران دلایل طبیعی تخریب جنگلها را عوامل «خشکسالی، یخبندان، سیل» دانسته است.
وی همچنین عوامل انسانی تخریب ها را مواردی مانند «بهرهبرداری بیرویه از جنگل ها برای تامین چوب صنعتی، تغییر کاربری، آتشسوزی، عدم اجرای درست و کامل طرحهای مدیریت جنگل، چرای بیرویه دام، عدم استفاده بهینه از نتایج پژوهشهای علمی در مدیریت جنگلها، عدم جلب مشارکت مردمی در حفاظت و بهرهبرداری از جنگلها، ضعف قوانین در برخورد با متجاوزان به منابع جنگلی، عوامل اقتصادی و نیازهای معیشتی بهرهبرداران» برشمرده است.
بر اساس یک مقاله علمی منتشرشده از سوی ۵ استاد دانشگاه در حوزه جنگل و منابع طبیعی، مساحت فعلی جنگل های ایران ۱.۹میلیون هکتار است که معادل ۳.۷درصد مساحت کشور را تشکیل میدهد.
بر اساس اسناد موجود، سطح این جنگلها طی سالهای ۱۳۴۳ تا به امروز ۱.۵میلیون هکتار کاهش یافته و روند تخریب جنگلهای کشور با سرعت بالا رو به افزایش است.
اگرچه برآورد دقیقی از روند تخریب جنگل ها در ایران منتشر نشده و نقشهبرداریهای ماهوارهای انجام نمیشود، ولی مقایسه آمار سال۹۸ با آمار سال۱۳۳۵ نشان میدهد که طی ۶دهه اخیر، ۱.۵میلیون هکتار از سطح جنگلهای کشور کاسته شده است.
بر اساس گفتههای این مقام مسئول، «پیشروی بیابانها در ایران و جهان به دلیل دخالتهای انسانی و از سویی تغییرات اقلیمی، امنیت حیاتی را در مراکز جمعیتی تهدید می کند. از این رو توجه به دستورالعملهای سازگاری با تغییرات اقلیمی برای مدیریت جنگلها ضروری است.»
باوجود اینکه در سالهای اخیر طرح تنفس جنگلهای هیرکانی با ادعای خدمات اکوسیستمی به این جنگلها، در وسعت یک میلیون هکتار و ممنوعیت قطع درختان اعمال شده ولی همچنان تخریب و قاچاق چوب و واگذاری اراضی ملی بطور گسترده صورت میگیرد. صدور مجوز ساخت و سازها به نورچشمیهای حکومتی ، خاکفروشی و دفن گستردهی زباله در جنگلهای ایران در استانهای گیلان و مازندران با سرعت نگران کنندهای رو به افزایش است و بخشهای وسیعی از جنگلها، تنوع گیاهی و جانوری آنان را به نابودی گشانده است.
در این بین، تکلیف ۵۶۰۰ هکتار از جنگلهای هیرکانی که به نام حجتالاسلام حسینعلی خادمی متولی «امامزاده حارث» زده شد تا «مراسم مذهبی» در آنجا برگزار کند، با وجود انتقادهای گستردهی مردم و بازتاب منفی آن، همچنان نامشخص است. وقف این اراضی توسط قوه قضاییه و دیوان عالی حکومت تأیید شده است.
به تازگی به دلیل فراوانی رویش «قارچ ترافل» در جنگلهای هیرکانی، قاچاقچیان این قارچ گرانقیمت نیز به جمع تخریبکنندگان این جنگل ۵۰۰ میلیون ساله اضافه شدهاند. گفته میشود، این قارچ توسط دلالان کیلویی ۲۰۰هزار تومان خریداری و سپس به اروپا قاچاق میشود.
منبع : برگرفته ای از سایت کیهان لندن ، ۱۲ اکتبر ۲۰۲۰