در شرایطی رسانه‌های حکومت ایران به دنبال توضیح علت کاهش بهای دلار در بازار ارز هستند، که بهای این ارز نوسانات شدیدی داشته است. مسئولان از بازگشت آرامش به بازار ارز ایران سخن می‌گویند. اثری اما از آرامش در بازار دیده نمی‌شود.
آنچه بازار ارز ایران ظرف شش ماهه گذشته شاهد آن بوده است، حکایت از نوسانات واقعی یا کاذب بهای دلار در قیاس با پول ایران ندارد. موضوع بر سر سقوط مستمر ارزش بهای پول این کشور است. بهای دلار در بازار ارز ایران ظرف روزهای گذشته از کانال ۳۲ هزار تومان عبور کرده بود. اکنون مسئولان از “ریزش” بهای دلار سخن می‌گویند.
هفته جاری به‌ویژه روز یکشنبه ۲۷ مهر، بازار ارز تهران شاهد کاهش نسبی بهای دلار بود. بازار روز یکشنبه را با کاهش هزارتومانی ارزش دلار پشت سر گذاشت. روندی که روز دوشنبه ۲۸ مهر و حتی بامداد روز سه شنبه ۲۹ مهر نیز ادامه یافت.
رسانه‌های حکومت ایران از “ریزش” بهای دلار در بازارها سخن گفته بودند. ریزشی حدود دو هزار و ۷۰۰ تومان در ازای هر دلار. حتی با رسیدن بهای هر دلار به کمتر از ۲۸ هزار تومان، برخی از مسئولان و کارشناسان از “ریزش” چهار هزار تومانی دلار گفته بودند.
کاهش بهای دلار در بازارهای ایران دلایل متفاوتی می‌تواند داشته باشد. اما بازار ارز ایران ظرف سال‌های گذشته هیچ‌گاه شاهد سیر مستمر نزولی بهای دلار نبوده و بهای دلار هر بار پس از کاهشی مختصر، بار دیگر در مسیر متفاوت راه خود را دنبال کرده است. پدیده‌ای که روز سه‌شنبه ۲۹ مهر نیز بار دیگر حکایت از ادامه همان داستان داشت.
علی‌اکبر کریمی، عضو کمیسیون صنایع و معادن، یکی از کسانی بود که در توضیح علت کاهش بهای دلار در بازارهای ارز ایران پیش‌قدم شد. او دو علت برای کاهش بهای دلار برشمرد: آزاد شدن “منابع عظیم ارزی بلوکه شده ایران در عراق” و افزایش فروش نفت خام ایران.
با آنکه برخی دیگر از کارشناسان احتمال پیروزی جو بایدن در انتخابات پیش‌رو را علت افزایش تمایل مردم به فروش دلار‌های خود در بازار دانسته‌اند، کریمی معتقد است که سرازیر شدن ارز از سوی بانک مرکزی در بازار ارز ایران علت کاهش بهای دلار بوده است.
او حتی از به “آرامش رسیدن” بازار ارز در ایران سخن گفته است و مدعی شده است که در روزهای آتی بازار ارز اشباع خواهد شد. اینکه “سرازیر شدن” ارز از سوی بانک مرکزی به بازار کشور علت کاهش بهای دلار نبوده است را خود مسئولان جمهوری اسلامی تلویحا فاش کرده‌اند.
رسانه‌های رژیم ایران نوشته‌اند که «بانک مرکزی در روز گذشته (دوشنبه ۲۸ مهر) حدود ۷۵ میلیون دلار را به صورت اسکناس در بازار متشکل ارزی عرضه کرد که خریداران تنها ۵ درصد این ارزها را خریداری کردند و ۹۵ درصد ارز عرضه شده تقاضایی نداشته است.»
منظور از تزریق این میزان ارز در هر سه نرخ ارزی دولتی، نیمایی و سنایی بوده است. به این ترتیب، ورود این میزان دلار به بازار آزاد نمی‌توانسته است، تاثیری تعیین کننده داشته باشد.
کاهش بهای دلار در ساعات پایانی روز سه‌شنبه ۲۹ مهر در شرایطی ثبت می‌شود که در برخی از ساعات روز جاری، بهای دلار بار دیگر از کانال ۳۰ هزار تومان عبور کرده و به مرز ۳۱ هزار تومان نزدیک شده بود.
به سخن دیگر، پیش از داوری قطعی درباره بازار ارز ایران باید منتظر ماند و دید که آیا نوسانات دلار در بازار ارز ایران شدیدتر است یا نوسانات در توضیح کارشناسان و مسئولانی که پس از روزهای طوفانی حاکم بر بازار ارز ایران، از بازگشت آرامش به این بازار سخن گفته‌اند.
برگرفته ای سایت صدای آلمان (دویچه وله) به زبان فارسی، ۲۱ اکتبر ۲۰۲۰