رژیم عمر بشیر فرصت داشته تا خود را بر یک ساختار پیچیده متکی کند. اسلامیسم چسب ایدئولوژیک و مَنِشی این ساختار است. عمر بشیر رفته، اما ساختار اسلامگرا سر جای خود باقی است. معترضان سودانی که چند هفته پیش موفق به سرنگونی عمر البشیر از قدرت شدند، میگویند مادامی که دولت پنهان اسلامگرا در سودان کاملاً برچیده نشده، انقلاب آنها ادامه دارد. آسوشیتدپرس در گزارشی به این موضوع پرداخته است.
پافشاری معترضان بر ادامه تحصن در برابر مقر فرماندهی ارتش، تنشهایی را با شورای نظامی انتقالی ایجاد کرد و به استعفای سه تن از اعضای اسلامگرای این شورا در ماه گذشته منجر شد، زیرا معترضان حاضر به دیدار با آنها نبودند.
یک حزب سیاسی اسلامی سودان هم گفت معترضان به جلسات آنها هجوم بردهاند و بیش از ۶۰ عضو این حزب در درگیریها زخمی شدهاند.
یک روحانی اصولگرا نیز به خاطر ترس از افزایش خشونتها، تظاهرات حمایت از قانون اسلامی در سودان را لغو کرد.
تنش میان معترضان دموکراسیخواه و اسلامگرایان میتواند گذار به حاکمیت مدنی را که موضوع گفتوگوهای پرتنش میان معترضان و ارتش سودان است، کندتر کند. همچنین این احتمال وجود دارد که قدرتهای منطقهای نظیر مصر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی را به معادلات قدرت در سودان وارد کند.
این کشورها به دنبال مقابله با گروههای اسلامگرا در منطقه هستند، در حالی که قطر و ترکیه از این گروهها حمایت میکنند.
کودتای نظامی ۱۹۸۹ که به قدرت گرفتن البشیر منجر شد از سوی حسن الترابی، یک روشنفکر کاریزماتیک پشتیبانی شد. الترابی جنبش اسلامی مدرن سودان را پیریزی کرد. او از ترس واکنش کشورهای غربی، انقلاب اسلامی خود را ذیل یک کودتای نظامی پیش برد و حتی ترتبیی داد که خودش برای مدتی کوتاه بازداشت شود تا نقشش در کودتا مخفی باقی بماند.
دولت سودان، با رهبری الترابی، نسخهای سختگیرانه از قانون اسلامی را در دهه ۱۹۹۰ به اجرا گذاشت که شامل مجازاتهایی نظیر قطع عضو و سنگسار نیز میشد و حقوق زنان را به شدت محدود میکرد.
دولت، مجاهدینِ خودجوش یا جنگجویان مقدس را در مبارزه با مسیحیان و روحباوران سودان جنوبی به خدمت گرفت و برای تحمیل کردن احکام اسلامی در قلمروی خود، طیفی از شبهنظامیان اسلامی را به وجود آورد. دولت همچنین از شبهنظامیان اسلامگرای سراسر جهان از جمله اسامه بنلادن استقبال کرد تا اینکه تحت فشارهای بینالمللی در سال ۱۹۹۶ ناچار به اخراج این چهره شناختهشده اسلامگرا و رهبر القاعده شد.
نقل از رادیو زمانه