در تاریخ ششم دی ۱۳۹۹، نخستین مراسم برگزیدن زیباترین مدل‌های افغانستان در کابل، پایتخت این کشور برگزار شد. در این رقابت، «نگار سادات» و «مرتضی صافی»، دو جوان افغانستانی از سوی کمیته داوران به‌عنوان زیباترین زن و مرد سال ۲۰۲۰ این کشور انتخاب شدند.
برگزاری رقابت مدلینگ در کابل در شرایطی که ترورهای هدف‌مند قلب خبرنگاران، فعالان مدنی و حقوق‌بشری را هدف قرار می‌دهد، چالش بزرگ و خطرناکی به ویژه برای زنان به حساب می‌آید. مخصوصا که بیم آن می‌رود طالب‌ها و اسلام‌گرایان افراطی حالا به دنبال هدف قرار دادن این زنان باشند.
در دوران حاکمیت طالبان در افغانستان پیش از سال ۲۰۰۱ میلادی، زنان از کم‌ترین حقوق خود مثل خارج شدن از خانه یا تحصیل محروم بودند. این دوران در ذهن زنان افغانستانی و شهروندان برابری‌خواه این کشور به دوران سیاه و «عقب‌گرد تاریخی» ماندگار شده است.
نگار سادات یکی از تازه‌کاران در بخش مدلینگ در افغانستان است که به عنوان بهترین زن مدل این کشور انتخاب شده است. اگرچه حالا بسیاری از شهروندان افغانستانی و حتی جهان او را می‌شناسند اما نگرانی‌ها بابت حفظ جان او هم مطرح است.
نگار سادات در گفت‌وگو با «ایران‌وایر» در همین‌باره گفت: «شرایط امنیتی افغانستان خیلی خراب است و هر کس ترس و هراس خود دارد. اگر جنگ در افغانستان ختم شود، در شرایط آرام مدلینگ می‌کنیم و بیشتر از حالا برای رشد مدلینگ کار می‌کنم.»
در جامعه سنتی و به شدت محافظه‌کار افغانستان، مدلینگ برای دختران، گذر از «هفت‌خوان رستم» است. نگار سادات هم به دشواری خانواده‌اش را متقاعد کرد تا به او اجازه بدهند که مدل شود: «برخی از افراد در افغانستان دید منفی به مدلینگ دارند و این حرفه را کاری بد می‌دانند. آن‌ها به ما می‌گویند که مدلینگ خوب نیست.»
تامین صلح در افغانستان آرزوی دیرینه این دختر مدل است تا در فضای صلح‌آمیز بتواند برای رشد حرفه خود و افزایش علاقه‌مندی زنان در این صنعت فعالیت کند.
مرتضی صافی هم یکی از مدل‌های افغانستانی است که برای ترویج مدلینگ در جامعه سنتی این کشور تلاش می‌کند. او در گفت‌وگو با «ایران‌وایر»، از علاقه‌مندی خود برای شرکت در مراسم مدلینگ در استان‌های به شدت ناامن هم‌چو «هلمند» و «فراه» سخن گفت تا صنعت نوپای مدلینگ در افغانستان ترویج شود: «در استان‌های ناامن جوانان را تشویق می‌کنم که به مدلینگ روی بیاورند. زمانی‌که در افغانستان صلح بیاید، خیلی از خانواده‌ها اجازه می‌دهند که فرزندان‌شان مدلینگ کنند.»
حالا که زنان و مردان افغانستانی برای گزینش در رقابت‌های زیباترین زن و مرد این کشور تلاش می‌کنند، می‌توان تحلیل کرد که این مساله برای گروه طالبان حساسیت‌برانگیز است.
«انس حقانی» یکی از افراد کلیدی گروه طالبان و مسوول کشتار غیرنظامیان در چندین حمله مخوف در افغانستان است. او سال پیش با فشار ایالات متحده امریکا از زندان افغانستان رها شد تا روند گفت‌وگوهای صلح در این کشور تسهیل شود. او از جمله افرادی است که به برگزاری مدلینگ واکنش تند نشان داده است.
انس حقانی در حساب کاربری خود در توییتر نوشت مدلینگ تلاشی برای ترویج فرهنگ غربی است: «هر آن‌چه در این‌جا [افغانستان] با اسلام و سنت‌های اصیل افغانستان در تضاد است، نابود شده و خواهد شد. این ملت هرگز فرهنگ بیگانه را نپذیرفته است. تاریخ بخوانید.»
موضع‌گیری این فرمانده طالبان، رعب و وحشت را در دل‌های مدل‌های افغانستانی چند برابر کرده است.
نهاد موسوم به «مدلستان» برای آموزش جوانان افغانستانی مشتاق مدلینگ، در کنار آموزش، زمینه کاریابی نیز فراهم می‌کند. «احمد ولی» »، مسوول این نهاد در گفت‌وگو با «ایران‌وایر» و در واکنش به اظهارات انس حقانی گفت که به هیچ عنوان آن‌ها از سوی کشورهای غربی حمایت نمی‌شوند و فرهنگ کشورهای غربی را با مدلینگ ترویج نمی‌کنند.
او گروه طالبان را مخاطب قرار داد که اگر مدلینگ خلاف ارزش‌های اسلام است، چرا در کشورهای اسلامی شوهای مدلینگ برگزار می‌شود: «مدلینگ در کشورهای اسلامی هم‌چون ایران، عربستان سعودی، پاکستان و قطر وجود دارد. در این کشورها نهادهایی برای آموزش و معرفی مدل‌ها فعالیت می‌کنند.»
در شرایط کنونی، حکومت افغانستان با طالبان سرگرم گفت‌وگو برای برقراری آتش‌بس یا لااقل کاهش جنگ است. مسوول مدلستان نیز امیدوار است که با دست کشیدن طالبان از جنگ، فصل تازه‌ای برای رشد مدلینگ در افغانستان باز شود: «حضور طالبان یا غیر طالبان هم موضوع کاری ما را تغییر نمی‌دهد. تعداد ما کم نیست و جوان بسیاری علاقه‌مند مدلینگ هستند و از طریق مدلینگ کار می‌کنند. اگر طالبان صلح کنند، ما بیشتر رشد می‌کنیم.»
«افرآسیاب عرب‌زاده» از چهار سال به این‌سو، در بخش مدلینگ در کابل کار می‌کند. او از گروه طالبان می‌خواهد که پس از صلح با حکومت افغانستان، تعهد بدهند دست‌آوردهای جامعه افغانستان در مدلینگ را هم‌چنان حفظ کنند.
او به «ایران‌وایر» گفت: «ما با طالبان مخالف نیستیم اما از حملات انفجاری و ترورها نگران هستیم. همگی باید بدانند که مدل یکی از نیازهای جامعه است. چرا که در افغانستان رسانه‌های تصویری وجود دارد و بخشی از محتوای پیام‌های بازرگانی توسط مدل‌ها تولید می‌شود.»
گفت‌وگوهای صلح با طالبان هم‌چنان جریان دارد. بسیاری از تحلیل‌گران معتقدند که این گروه از تفکرات و ایدئولوژی‌های خود دست نخواهد کشید و صلح با آن‌ها به معنی رسمیت دادن به این تفکرات است؛ مساله‌ای که می‌تواند تمامی یا بخشی از دست‌آوردهای مردم این کشور را در یک دهه اخیر مورد تهدید قرار دهد. با وجود این، بسیاری هم ابراز امیدواری می‌کنند در حالی‌که طالبان و اسلام‌گرایان افراطی بخشی از جامعه افغانستان هستند، آن‌ها به دست‌آوردهای مردم این کشور احترام بگذارند و تعهد بدهند که در حفظ آن می‌کوشند.
برگرفته ای از سایت ایران وایر، ۳۱ دسامبر ۲۰۲۰